Haber | Heval Elçi

Dünya çocuk klasikleri, Türkiye’de ilk ve tek Kürtçe çocuk kanalı Zarok TV ve Önce Çocuklar Derneği’nin YouTube kanallarında çocuklarla buluşuyor. 

Küçük Kara Balık, Tom Sawyer, Pollyanna, Robin Hood, Gulliver’in Gezileri ve daha nice eserler…

Çocuklar artık Dünya Çocuk Klasiklerini kendi anadillerinde Kürtçe olarak dinleyebilecek.

Projenin öncüsü ise Önce Çocuklar Derneği.

Önce Çocuklar Derneği ve İsviçre Büyükelçiliği’nin ortak projesi “Dünyadan Kürtçe Sesler” kapsamında Dünya Çocuk Klasikleri hazırlandı.

Seslendirilen 10 eser Önce Çocuklar Derneği’nin dijital medya hesapları ile Zarok Tv üzerinden izleyicilerin erişimine açıldı.

Peki böyle bir çalışmayla amaçlanan ne?

• Anadili Kürtçe olan çocukların, Dünya Klasikleri gibi yazılı eserlere kendi dillerinde erişimlerini desteklemek,
• Sesli kitap çalışmaları ile anadillerini kullanmaları ve geliştirmelerine imkanını vermek,
• Eğitimde, sosyal ve kültürel yaşamda çeşitli kısıtlamalarla karşılaşan dezavantajlı çocukların Kürtçe dilinde araçlara yaygın bir şekilde erişimini sağlamak.

10 eser Kürtçenin Kurmanci lehçesinde seslendiriliyor.

Görselleştirilip seslendirmesi yapılan eserler, daha önce Aram Yayınları’nın Kürtçeye çevirdiği kitaplardan oluşuyor. Bu klasikler şöyle: Tom Sawyer, Pollyanna, Robin Hood, Monte Kristo Kontu (Konte Monte Kristo), Gulliver’in Gezileri (Ger û Geştên Gullîvero), Pinokyo, Oliver Twist, Küçük Kemancı (Kemanjenê Piçûk), Küçük Kara Balık (Masîreşkê Biçûk), Seksen Günde Devriâlem (Gera Li Dor Dinyayê Di 80 Rojan De)

Aram Yayınları’dan Kürtçeye çevrilen Dünya Çocuk Klasikleri

Amaç anadilin günlük yaşamda da kullanılmasını sağlamak

“Neden böyle bir projeye ihtiyaç duyuldu” sorusunu Önce Çocuklar Derneği Proje Koordinatörlerinden biri olan Mazlum Mengüç’ten dinledik.

Gazete Karınca’ya konuşan Mengüç, projeyi tasarlarken temel güdülerinin Türkiye’de yaşan ve en kapsamlı azınlık nüfusa sahip olan Kürtlerin, Kürtçeye dair karşılaştıkları kısıtlar olduğunu söyledi. Mengüç şöyle devam etti:

UNESCO raporuna göre göre Türkiye’de pek çok dil kaybolmaya yüz tutmuş diller arasında. Bunların başında Kürtçe’nin Zazaca lehçesi de geliyor. Biz de buradan hareketle hem çocukların dil aktarımı konusunda önem taşımalarından hem de anadiline sahip çocukların kendi dillerinde eğitim hakkına sahip olmadıkları için dilin zamanla folklorik bir öğeye dönüşmesindense çocukların gündelik hayatlarında da anadillerini kullanabilmeleri için bu projeye başladık.

‘Sesli kitap kavrama oranını yüzde 76 arttırıyor’

Çocukların anadillerini öğrenmeleri, geliştirmeleri için kullanabilecekleri yazılı ve görsel araçları değerlendirdikleri bilgisini veren Mengüç, değişen dünyaya yeni araçlarla uyum sağlamalarını fikrini de merkeze aldıkları ifade etti. Mengüç, sesli kitaplara dair şu notlara dikkat çekti:

Yeni dünyaya uyum sağlama araçlarından biri de sesli kitaplar. Kürtçede böyle bir ihtiyaç vardı. Bu sesli kitapların araştırmasını yaptık. Okuma doğruluğuna olan katkısını inceledik. Okuma hızına, yazma hızına, kelime dağarcığına etkisine baktık. Bilimsel altyapısını da oluşturarak kavrama oranını yüzde 76 arttırdığını ve iyileştirdiğini görünce sesli kitap çalışmasında çocuklara yönelik bir şeyler yapalım istedik.

‘Amacımız 5 yüz bin çocuğa ulaşmak’

6 aylık bir süreçte kitapların seslendirilmesi tamamlandı.

Mengüç, “Projenin dijital medya hesapları ve ortaklaştırma gerçekleştirdiğimiz dernekler ve sivil toplum kuruluşlarıyla yaygınlaştırma safhası vardı. Şu an o aşamaya geldik. Temel amacımız ilk altı ay içerisinde 5 bin çocuğa ulaşmasını sağlamak. Zamanla bunun 5 yüz bin çocuğa ulaştırılmasını sağlamayı planlıyoruz.  Zarok TV üzerinden bölüm bölüm yayımlanması planlanıyor” dedi.

10 kitapla başlamalarının sebebinin biraz daha sürecin işleyişini görmek olduğunu söyleyen Mengüç, projenin devamına dair şunları dile getirdi:

Amacımız bunu zamanla 100, hatta 1000 kitaba çıkarmak. Bu 10 kitap Aram Yayınları’ndan çevirisi yapılan kitaplar. Bu projeyi sürdürülebilir bir hale getirirsek Aram Yayınları çeviri sayısını da arttıracak. Çeviri sayısının artması sayesinde biz de seslendirme sayısını arttıracağız. Birbirini besleyen karşılıklı bir durumla ilerleyeceğiz.

‘Kitap kahramanlarını anadilinde dinlemek hayal dünyasında karşılık buluyor’

Projede Küçük Kara Balık ve Tom Sawyer’in seslendirmesini yapan ise Elvan Koçer.

Tiyatro ve seslendirme sanatçısı Koçer, projenin Kürt dili ve çocuklar açısından çok önemli olduğunu vurgulayarak, şunları söyledi:

Türkiye’de maalesef Kürt çocuklarının anadillerinde eğitim fırsatı yok. Dışarıya çıktıklarında alışveriş dili Türkçe, sokak dili Türkçe, okul dili Türkçe, tüm resmi kurumların dili Türkçe. Kürtçe sadece evde anne babanın dili olarak kalıyor. Bu şekilde olduğundan çocuklara cazip gelen bir dil olmuyor. Türkçe daha çok kullanıldığı için daha rahat ve cazip geliyor çocuklara.

Koçer, projenin önemini ise şöyle anlattı:

Çocuğun kendi dilinde bir animasyon, bir çizgi film, yaşıtlarıyla birlikte bir tiyatro oyunu izlemesi anadilin gelişmesi ve kullanılması açısından olumlu bir etki yaratıyor. Anadili olan Kürtçeyi sahnede de televizyonda da görmüş oluyor çocuk. Bir çocuğa, masal ya da kitap okuduğunuz zaman ya da kendi okuduğu zaman kafasında oradaki karakterleri canlandırabiliyor ve kendi hayal dünyasında bunları oynatabiliyor. Bu kahramanları Kürtçe dinleyince çocuk, kendi dilinde olduğu için hayal dünyasında daha çok karşılık bulabiliyor. Bu sebeple hazırlanan proje çocuğun anadili açısından çok kıymetli.

Kaynak: Gazete Karınca