İSLAMABAD —  Amerikalı üst düzey yetkililer Taleban’ın Afganistan’da yönetimi ele geçirmesinden bu yana ilk kez Taleban temsilcileriyle yüz yüze görüştü.

ABD Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin yaptığı açıklamaya göre, Amerikan heyeti bugün Katar’ın başkenti Doha’da Taleban’la biraraya geldi.

Görüşmelerin ilk gününde Taleban’ın ABD’ye, dondurduğu Afganistan’ın Merkez Bankası rezervlerini serbest bırakma çağrısında bulunduğu belirtildi.

Taleban heyetine başkanlık eden Dışişleri Bakan Vekili Emir Han Muttaki, Amerikalı yetkililerin görüşmelerin açılış oturumunda, insani yardımlara devam edecekleri ve Afganlar’a Corona virüsü aşıları sağlayacakları sözünü verdiğini bildirdi.

Taleban’ın gazetecilerle paylaştığı bir sesli mesaja göre Muttaki, iki taraf arasında “yeni bir sayfa açmayı” konuştuklarını kaydetti.

Muttaki, “Birbirimizle eşit temelde, iyi ve olumlu yönde ilişkiler tesis etmeye duyulan ihtiyaç görüşmelerde vurgulandı. Afganistan’ın içinde bulunduğu zor koşullar karşısında, Afgan mali varlıkları üzerindeki kısıtlamaların kaldırılması gereğini de vurguladık” diye konuştu.

ABD, Taleban’ın Afganistan’da yönetimi ele geçirmesinden sonra milyarlarca dolarlık Afgan hükümeti rezervlerini dondurmuştu. Washington, ABD’deki hesaplarda tutulan bu rezervlere Taleban yönetiminin erişimine izin vermiyor. Dünya Bankası ve IMF de Taleban yönetimi altında insan haklarıyla ilgili endişelere işaret ederek, kalkınma yardımlarını bloke etmişti.

İki taraf arasındaki görüşmeler Pazar da devam edecek.

Görüşmelerle ilgili ilk olarak Reuters’da yayınlanan habere göre, ABD heyetinde Dışişleri Bakanlığı, istihbarat birimleri ve Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) yetkilileri yer alıyor.

Taleban’ın üst düzey yetkililerinden Suheyl Şahin de VOA’e yaptığı açıklamada, bugün ve yarın görüşmelerin yapılacağını doğrulamıştı. Taleban’ın Doha’daki ofisinde görevli olan Şahin aynı zamanda da grubun Birleşmiş Milletler temsilcisi konumunda.

Taleban’dan dün yapılan bir açıklamada da, Afganistan Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki’nin bir grup üst düzey Afgan yetkiliyle birlikte Doha’ya gitmek üzere Kabil’den ayrıldığı belirtilmişti.

Taleban Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abdul Kahar Balkhi, resmi Twitter hesabından, “Heyet Katarlı yetkililerle ve diğer ülkelerin temsilcileriyle, mevcut siyasi durum ve ilişkiler üzerine görüşecek” mesajını verdi. Taleban istihbarat yetkilisinin de görüşmelerde yer alacağını belirten Balkhi açıklamasında, Katar dışında görüşmelere dahil olacak diğer ülkelerin hangileri olduğuyla ilgili ayrıntı paylaşmadı.

Sözkonusu görüşmeler, Taleban’ın Ağustos ayının sonuna doğru Afganistan’da yönetimi ele geçirmesinden bu yana ABD ile ilk yüz yüze üst düzey görüşmesi olarak kayıtlara geçiyor.

Reuters’un haberine göre, Amerikalı üst düzey heyet üyeleri Taleban’a, Afganistan’dan Amerikalılar’ın ve Afgan müttefiklerinin tahliye sürecinde güvenliği sağlamaları yönünde talepleri yineleyecek.

Amerikalı yetkililerin ayrıca Taleban’a, Afganistan’ın El-Kaide ve diğer terör örgütleri için bir sığınak haline dönüşmeyeceği ve insani ve ekonomik krizin büyümeye devam ettiği ülkede yardımlara erişimin sağlanacağı yönündeki sözlerini tutması için baskı yapması da bekleniyor.

Konuyla ilgili Reuters haber ajansına konuşan Amerikalı yetkililer, bu görüşmenin, Başkan Joe Biden yönetiminin Taleban hükümetini tanıdığı anlamına gelmeyeceğinin de altını çizdi. Yetkililer, Taleban’ın meşru kılınmasının, çoğulcu bir yönetim kurulması ve kadın haklarının korunması gibi diğer konulara da bağlı olduğuna vurgu yaptı.

Diğer taraftan, Associated Press (AP) ajansının haberine göre de Taleban bugün yaptığı açıklamada, Afganistan’daki aşırıcı grupları kontrol altına almada ABD’yle işbirliği yapmayacağını belirtti.

AP’ye konuşan Taleban sözcüsü Süheyl Şahin, ülkede etkisini giderek arttıran IŞİD’i kontrol altında tutmada Washington’la işbirliğinin olmayacağını söyledi. Şahin, Taleban’ın IŞİD’in Afganistan kolu IŞİD Horasan’a karşı ABD’yle birlikte çalışıp çalımayacağı sorusunu, “DAEŞ’le biz kendimiz bağımsız olarak mücadele edebiliriz” diye yanıtladı.

Bu haberin yazımında Reuters ve Associated Press haberlerinden de alıntılar yapılmıştır.