Yaşar Yalkış*

ISIL, IŞİD, İD ve DAEŞ gibi adlarla anılan, en ölümcül terör örgütünün lideri Pazar günü ABD'li bir terörle mücadele ekibi tarafından öldürüldü. Geçmişte de öldürüldüğüne dair benzer iddialar vardı, ama bu sefer doğru görünüyor, çünkü ABD Başkanı Donald Trump, bunun DNA testiyle doğrulandığını söyledi. Haber; azalan IŞİD destekçilerinin dışında, hemen her yerde topluca bir rahatlamaya yol açtı.

Türkiye, IŞİD teröründen en kötü etkilenen ülkelerinden biri. Ekim 2015'te Ankara Tren Garı önünde yapılan tek bir saldırıda 103 kişi hayatını kaybetti. Diğer Türkiye şehirlerinde 12 saldırı daha gerçekleştirildi ve toplam kurban sayısı 304'e ulaştı.

IŞİD’in hedef aldığı diğer ülkeler arasında ABD, Fransa, Sri Lanka, Pakistan ve Mısır yer alıyordu.

Fakat Bağdadi'nin ölümü birçok soruya da yol açacak. Her şeyden önce halefi kim olacak? Bu tür suç örgütlerinde ardıllık, potansiyel liderler arasında önemli bir sorun haline gelebilir ve örgütün parçalanmasına yol açabilir. Ve bu türden parçalanmış örgütlerle mücadele daha da zorlaşabilir, çünkü biri yerine daha fazla terör örgütüyle mücadele edilmek zorunda kalınabilir.

Ancak Bağdadi'nin durumunda bu soru ölümünden önce çözülmüş gibi görünüyor, çünkü Tel Afer'dan Abdullah Kardaş (kod adı Hacı Abdullah el Afari) halefi olarak aday gösterildi.

Hem aile ismi, hem de geldiği şehir, Kuzey Irak'taki Tel Afer’den bir Türkmen olduğunu akla getiriyor. Bu Türkiye için önemli, hem iyi hem de kötü açıdan.

Türkmen kökenli olması; Türk istihbarat teşkilatına yakın çevresine sızma şansı sunabilir, çünkü Türkiye'nin Tel Afer’lilerle daha yoğun bağlantıları olduğu varsayılabilir. Bu nedenle Türkiye, uluslararası toplumla işbirliği yaparak onu takip etme, yakalama ve nihayetinde adalete teslim etme konusunda olumlu bir rol oynayabilir.

Olumsuz tarafı ise, IŞİD'in etnik akrabaları olan bir lider altında çalışmaya meyilli olan daha fazla Türkü toplayabilme imkânına sahip olması. Türkiye zaten IŞİD'le mücadelede yeterli çabayı göstermemekle suçlanıyor. Eski Türkiye Başbakanı Ahmet Davutoğlu dolaylı olarak bu konuyla ilgili bir açıklama yaptı. “Terörle mücadele konusunda defterler açılırsa birçok kişi, insan içine çıkamaz. İleride bir gün Türkiye Cumhuriyeti tarihi yazıldığı zaman en kritik dönemlerden biri 7 Haziran-1 Kasım arasındaki dönem olacaktır” dedi. Bu sözleriyle, IŞİD'in Türkiye'nin çeşitli şehirlerinde işlediği katliamlara atıfta bulunarak, bunların Türk yetkililer tarafından tolere edildiğini ima etti.

Bağdadi'nin öldürüldüğü Barisha köyü, Türkiye sınırına kuş uçuşu, yaklaşık beş kilometre mesafede yer alıyor. Köşeye sıkıştıktan sonra, sınırı geçmenin bir yolunu bulabilmek için Türkiye'ye mümkün olduğunca yakın olmaya çalışıp çalışmadığı merak konusu.

Bağdadi’nin saklandığı yerin belirlenmesinde önemli katkılar yapan isim, İsmail Ithavi idi. Geçen yıl şubat ayında Sakarya’da tutuklandı ve Irak vatandaşı olduğu için Irak makamlarına teslim edildi. CIA'ya verdiği ifade, Bağdadi’nin nerede olduğuna dair bulmacanın çözülmesini sağladı.

Bağdadi'nin öldürülmesiyle ilgili bir diğer detay ise operasyonda kullanılan helikopterlerin 6 kilometre uzaklıktaki Türkiye yerine, 600 kilometre uzaklıktaki Irak’tan gelmesiydi.

Ankara, ABD Başkanı Donald Trump'ın operasyonun yürütülmesinde Türkiye'ye işbirliği yaptığı için teşekkür etmesiyle mutlu oldu, ancak operasyona katkıda bulunan taraflar arasında Kürtlerden de söz edince öfkelendi.

Trump bir hafta önce de Türkleri hayal kırıklığına uğratmış, Suriye'yi Demokratik Güçleri Genel Komutanı Mazlum Kobane'ye “Nazik sözleriniz ve cesaretiniz için teşekkür ederim General Mazlum. Lütfen en içten selamlarımı Kürtlerle iletin. Yakında sizi görmek için sabırsızlanıyorum ” diye tweet yazmıştı.

Türkiye, Mazlum Kobane'nin diğer tüm grupların liderleri gibi terörist muamelesi görmesi gerektiğinde ısrar ediyor. Ancak Türklerin ABD'nin Kürtleri korumaktan vazgeçmemek için çeşitli nedenleri olduğunu tam olarak anlamaları için daha fazla zamana ihtiyaçları var.

*Bu yazı ilk olarak Ahval’de yayınlanmıştır