ABD, İran’a yönelik 2015 yılında kaldırılan tüm yaptırımları yeniden yürürlüğe koyuyor.

ABD Başkanı Donald Trump’ın Mayıs ayında İran nükleer anlaşmasından çekilme kararının ardından Tahran’a yönelik yaptırımların İran enerji sektörünü, İran merkez bankası ile yabancı finansal işlemleri kapsayacağı, doğrudan İran rejiminin mali kaynaklarını hedef alacağı belirtiliyor.

İran ekonomisinin yüzde 40’ı petrol gelirlerine bağlı bulunuyor.

8 ülke geçici olarak muaf

8 ülkenin geçici olarak yaptırımlardan muaf olacağı bildirildi.

BBC Türkçe’nin haberine göre Washington’da gazetecilere açıklama yapan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, söz konusu 8 ülkeyi açıklamadı ancak bunlar arasında Hindistan, Japonya, Güney Kore ve belki Çin’in olabileceği düşünülüyor.

Mike Pompeo, bu ülkelerin geçici olarak yaptırımlardan muaf olacaklarını, yani esasen İran ile petrol alışverişini sürdürebileceklerini söyledi. Pompeo, Avrupa Birliği (AB) üyelerinin ise bu ülkeler arasında olmadığını açıkladı.

ABD yönetiminin, hangi ülkelerin İran yaptırımlarından geçici olarak muaf olacağı ve hangi şirketlerin kara listeye alınacağı konusundaki detaylı açıklamayı ise Pazartesi günü yapması bekleniyor.

ABD Hazine Bakanlığı da Brüksel merkezli küresel bankalararası ağ SWIFT’e, İran bankacılık sistemi ile ilişkilerini yaptırımların yürürlüğe gireceği Pazartesi gününden itibaren derhal kesmesi konusunda uyarı yapacak.

Ankara: Muaf tutulan 8 ülke arasındayız

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin istisna uygulanacak 8 ülke içinde olduğu bilgisinin Ankara’ya ulaştığını söyledi.

Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan da ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarından muaf 8 ülkeden birisi olacağı yönünde haberler geldiğini söyledi.

“ABD’nin enerji konusunda Türkiye’yi muaf tutmasını bekliyoruz. Bizim İran ile zaten bir enerji anlaşmamız var, almasak da ödeyeceğimiz, vazgeçemeyeceğimiz bir durumdayız. Bizim doğalgaz rezervimiz de olmadığına göre, kışın da halkımızı koruyup kollamak durumdayız. Ama ilk gelen haberler Türkiye’nin muaf 8 ülkeden birisi olacağı yönünde. Biz böyle olmasını bekliyoruz. Pazartesi hep beraber öğreneceğiz.”

Avrupa’dan yaptırım açıklaması

Öte yandan AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Britanya Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ve söz konusu üç ülkenin savunma bakanları ABD’nin 2015 nükleer anlaşması kapsamında kaldırılan tüm İran yaptırımlarını yeniden uygulama kararı hakkında ortak açıklama yaptı.

Açıklamada, “ABD’nin İran’a tekrar yaptırım uygulama kararından derin üzüntü duyuyoruz.” ifadesine yer verildi.

İran nükleer anlaşmasına taraf ülkelerin İran ile finansal kanalları açık tutma konusunda kararlı olduğu vurgulanan açıklamada, İran ile doğal gaz ve petrol ihracatının da sürdürüleceği belirtildi.

Açıklamada, bu çerçevede Rusya ve Çin de dahil olmak üzere İran nükleer anlaşmasını destekleyen ülkelerle ortak çalışmaların devam ettiği duyuruldu.

Rusya: Yaptırımlara karşı İran’la işbirliğine devam

Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı bir açıklamada, ABD’nin Tahran’a yönelik yaptırımlarının tümünü yeniden yürürlüğe koyma kararının, İran’ın nükleer programıyla ilgili 2015’te varılan uluslararası anlaşma için gösterilen çabaları baltaladığı kaydedildi.

Sputnik’in haberine göre “ABD’nin yaptırımlarına karşın İran’la uluslararası ticari, ekonomik ve finansal işbirliğinin korunması ve genişletilmesi için gereken her şeyi yapacağız” vurgusunu yapan Rusyai ayrıca, ABD’den, İran’a yönelik yaptırım politikasını yeniden gözden geçirmesini istedi.

Ne olmuştu?

Mayıs ayında ABD Başkanı Trump, 2015 yılında ABD’nin yanı sıra Almanya, Britanya, Fransa, Rusya ve Çin’in de imzaladığı İran nükleer anlaşmasından tek taraflı olarak çekildiklerini duyurmuştu.

Çekilme kararını “Bugün ABD’nin İran nükleer anlaşmasından çekileceğini açıklıyorum. Başkanlık memorandumu imzalayacağım” sözleriyle duyuran Trump, İran’a yönelik ekonomik yaptırımları yeniden getireceklerini söylemişti.

Trump’ın kararının ardından Tahran’a yönelik yaptırımların ilk dilimi Ağustos ayında devreye girmişti.