Batı dünyasının bazı Rus bankalarını çıkarma kararı aldığı SWIFT bankacılık sistemi ne anlama geliyor? Yeni yaptırımın Rusya üzerindeki etkisi ne olacak?

Moskova'nın Ukrayna operasyonuna misilleme olarak Batı dünyasının bazı Rus bankalarını çıkarma kararı aldığı SWIFT, paranın hızla sınır tanımadan bir yerden bir yere gönderilmesini sağlayan uluslararası mali yapılanmanın ismi .

Kelime olarak da İngilizce, Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication, yani Küresel Bankalararası Finansal İletişim Birliği'nin kısaltmasından oluşuyor. 1973'te oluşturulan ve merkezi Brüksel olan sisteme dünya çapında 200 ülkeden toplam 11 bin mali kuruluş ve banka üye.

SWIFT MESAJLARININ YÜZDE 1'DEN FAZLASI RUSYA BAĞLANTILI 

Fakat SWIFT bildiğimiz geleneksel bir bankadan çok farklı. Kullanıcılara, aktarılan bir paranın bir hesaptan çıktığını ve diğer bir hesaba girdiğini bildiren bir gerçek zamanlı mesajlaşma sistemi gibi. Bu sistem üzerinden her gün 40 milyonu aşkın mesaj gönderiliyor ve trilyonlarca dolar şirketler ya da hükümetler arasında el değiştiriyor. SWIFT mesajlarının yüzde 1'den fazlasının Rusya bağlantılı ödemelere ilişkin olduğu tahmin ediliyor.

MERKEZİ BELÇİKA'DA

SWIFT, tek bir kurumun kendi uluslararası ödeme sistemini geliştirmesi ve bu alanda tekel olmasını istemeyen Amerikan ve Avrupa Bankalarının ortak girişimiyle kurulan bir sistem. 2 binden fazla banka ve finans kuruluşu SWIFT ağının ortak sahibi. Bu ağın merkezi Belçika'da ve işleyici Belçika Merkez Bankası tarafından, ABD ve İngiltere dahil dünyanın diğer önde gelen merkez bankalarıyla ortaklaşa denetleniyor.

İRAN DIŞ TİCARET GELİRİNİN YÜZDE 30'UNU KAYBETTİ

SWIFT, üyelerinin uluslararası ödemelerini güvenli bir şekilde yapmalarını sağlıyor. Anlaşmazlıklarda taraf olmayacağı var sayılıyor. Ne var ki 2012'de İran nükleer programı gerekçesiyle konulan uluslararası yaptırımların parçası olarak SWIFT'ten dışlandı. İran bunun sonucu olarak petrol ihraç gelirlerinin neredeyse yarısını ve dış ticaret gelirlerinin yüzde 30'unu kaybetti.
SWIFT, kuruluş olarak yaptırım kararlarında hiç bir etkisi olmadığını bu tür kararları hükümetlerin belirlediğini söylüyor.

RUSYA'YA ETKİSİ NE OLUR?

Rus şirketlerinin bu yaptırım sonucunda SWIFT'in sağladığı normal, sorunsuz ve hızlı ödemeleri yapamaz hale geleceği belirtiliyor. Petrol ve tarım ürünleri sektörlerindeki değerli ihraç ürünlerinin karşılığı olan ödemelerinde de büyük aksama bekleniypr. Böyle bir durumda tek tek bankalar birbiriyle iletişime geçerek ödemeleri gerçekleştirecek olsa da, bu durum hem ek zaman hem ek masraf gerektirecek ve nihayetinde Rusya hükümetinin gelirlerini etkiler.

RUSYA 2014'TE 'SAVAŞ İLANI' DEMİŞTİ

Rusya daha önce de 2014 yılında Kırım'ı ilhak ettiğinde SWIFT'ten dışlanmakla tehdit edilmişti. Rusya hükümeti bunun savaş ilanı anlamına geleceğini söylemişti. Batılı müttefikler o sırada Rusya'yı SWIFT'ten dışlama kararı almadılar ama bu tehdit Rusya'yı MIR adıyla bilinen kendi Ulusal Ödeme Sistemi'ni geliştirmeye yöneltti. Ancak sistemi Rusya dışında kullanan çok az ülke var.(BBC Türkçe)