20 Ocak’ta başkanlık görevini devralacak olan Joe Biden’ın, ABD’nin dış politikasına yeniden yön verirken Başkan Donald Trump gibi yaptırım seçeneğine başvurmaktan kaçınmayacağı belirtildi.

Reuters’ın analizine göre, Joe Biden göreve geldiğinde ilk olarak Trump’ın izlediği dış politikaya hızla yeni bir yön verecek, ancak İran ve Çin gibi yaptırımların başlıca hedefi olan ülkelerle ilişkilerde değişikliğe gitmeden önce kapsamlı bir değerlendirmeye gidecek.

Ajansa bilgi veren kaynaklar Biden’ı bekleyen zorluğun hangi yaptırımları devam ettirip, hangilerini sona erdirmek ya da genişletmek olacağını belirtiyor.

Kaynaklar, Biden göreve geldikten kısa bir süre sonra mevcut yaptırımların kapsamlı olarak gözden geçirilerek yeni strateji belirleme çalışmalarının başlayacağını söyledi.

Ancak gözden geçirme tamamlanmadan önce bile Biden, yaptırımların ABD'nin temel dış politika araçlarından biri olmaya devam edeceğini net bir dille ortaya koyacak. Yine de bu, Trump’ın “Önce Amerika” hedefiyle yürüttüğü dış politikadan farklı olacak.

İki kaynağın verdiği bilgiye göre ABD’nin Afganistan’da savaş suçu işleyip işlemediğini soruşturan Uluslararası Ceza Mahkemesi yetkililerine Trump yönetimince uygulanan yaptırımların kaldırılmasının Biden’ın atacağı ilk adımlardan biri olması bekleniyor. Batılı ülkeler Trump'ın bu adımını protesto etmişlerdi.

Biden’ın, Rus muhalif siyasetçi Alexei Navalny’nin zehirlenmesi olayı nedeniyle Rusya’ya, İngiltere ve Avrupa Birliği’nin (AB)  yaptığı gibi yaptırım uygulayabileceği de bir kaynağa göre olasılıklar arasında. Ancak Biden ya da ekibi bu tahminlerle ilgili resmi bir yorumda bulunmuş değil.

Trump, ABD’yi İran’la yapılan uluslararası nükleer anlaşmadan çekerek ve Çin yönetimi yetkililerini yaptırıma tabi tutarak, kendisinden sonra gelecek başkan için bu iki ülke ile ilişkilerin çabuk bir şekilde düzeltilmesini oldukça zorlaştırmış oldu.

Trump  3800 yaptırımı devreye soktu 

Donald Trump liderliğinde ABD dört yıl içinde yaklaşık 3 bin 800 yeni yaptırımı devreye soktu. Selefi Barack Obama ikinci dört yıllık başkanlık döneminde 2 bin 350 yaptırım uygulamaya koymuştu. Trump döneminde ayrıca 200’den fazla yabancı ülke yetkilisine vize kısıtlamaları getirildi.

Biden’ın da bu tür zorlayıcı yaptırımları kullanmaya devam edeceği ancak yaptırımlarla ilgili karar alma sürecinin daha ihtiyatlı olacağı ve müttefiklerle yakın işbirliğine dayanacağı öngörülüyor.

Biden’ın yaptırımlar konusunda en büyük çelişkiyi İran’la yaşaması bekleniyor.

Çin'e karşı daha sıkı yaptırım ihtimali 

Dünyanın ikinci en büyük ekonomisi Çin’e yönelik yaptırımlar da Biden’ın masasındaki en önemli dış politika konularından olacak. Trump seçim kampanyası boyunca Biden’ın Pekin’e boyun eğeceğini iddia etti ancak Biden özellikle insan hakları ihlalleri karşısında çok daha sıkı yaptırımlar uygulama vaadinde bulunuyor.

Bu da Biden’ın Çin’e, Hong Kong, Tibet ve Şincan’daki baskı politikaları nedeniyle daha fazla yaptırım adımı atabileceği ihtimalini gündeme taşıyor.

Ancak Reuters’a bilgi veren Biden’ın bir danışmanı, Çin’e yönelik yaptırımların ticari uzlaşmazlıkları çözmek için de kullanılabileceğini söyledi.

Trump’ın Kuzey Kore yönetimiyle uzlaşı sağlama girişimlerinin aksine Biden’ın, Kuzey Kore’yi nükleer silah programını sonlandırmaya zorlamak adına daha katı bir politika izlemesi bekleniyor.

Biden ayrıca seçimlere müdahale iddiaları nedeniyle Rusya’ya da yaptırım uygulayabileceğinin işaretini verdi.

Trump, liderliği boyunca ABD kurumları arasındaki iletişim zincirini de çoğu kez yok sayarak yeni politikaları Twitter üzerinden açıkladığından, Biden’ın kurumlar arası iletişim ağını da yeniden güçlendirmesi bekleniyor.