ABD Başkanı Joe Biden'ın Ukrayna krizine dair senaryoları değerlendirirken Rusya'ya verilecek tepki konusunda NATO'nun bölünmüşlüğünü ifşa etmesi ve işgal-küçük istila ayrımı yapması tartışma yarattı.

ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna krizine dair bugüne dek yaptığı en kapsamlı açıklamada NATO'da Rusya'ya verilecek tepki konusunda bölünmüşlük yaşandığını 'itiraf edince' tartışma yarattı. Biden, Rusya'nın 'Ukrayna'ya gireceğine inandığını' söyledi ancak 'küçük bir istila' senaryosunda NATO'nun ne yapılacağı konusunda bölünmüş olduğunu ağzından kaçırdı. Beyaz Saray'dan bu sözlere dolaylı düzeltme gelse de, Biden'ın açıklaması 'Moskova'ya yeşil ışık mı yakılıyor?' tartışması başlattı.   

'UKRAYNA'YA GİRECEK AMA TOPYEKÛN SAVAŞ İSTEMİYOR'

Biden Beyaz Saray'da düzenlediği basın toplantısında, Ukrayna sınırında 100 bin asker tutan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in niyetlerine dair soruya "Ne yapacağı konusunda kesin karar verip vermediğinden emin değilim. Benim tahminim, [Ukrayna'ya] gireceği yönünde. Bir şey yapması gerekiyor" dedi. ABD Başkanı, Rusya'nın topyekûn bir savaş çıkmasını istemediği yorumunu yaparak, böyle bir senaryonun '2. Dünya Savaşı'ndan bu yana en geniş çaplı sonuçları olan gelişmelere' yol açacağını, Ukrayna sınırlarının dışına taşma ve 'kontrolden çıkma' riski taşıdığını belirtti. Biden, ABD'nin son dönemde Ukrayna'ya gönderdiği askeri yardımlara dikkat çekerek Rusya'nın bir işgal senaryosunda 'kısa, orta ve uzun vadede ağır bedel ödeyeceği' yorumu da yaptı.

'KÜÇÜK BİR İSTİLA BAŞKA BİR ŞEY'

Ancak ABD Başkanı'nın farklı senaryolardan söz ederken NATO'da perde arkasında Rusya'ya verilecek tepkiye dair yaşanan bölünmüşlüğü itiraf etmesi dikkat çekti. Biden, "Göreceğiniz şey şu ki, eğer işgal ederse, Rusya'dan hesap sorulacak ve bu, ne yaptığına bağlı. Küçük bir istila olması başka bir şey, o zaman ne yapacağımız ve yapmayacağımız konusunda kavgaya tutuşacağız" dedi.

Biden, 'küçük bir istila' sözleriyle neyi kast ettiğinin sorulması üzerine, siber saldırılara ve Ukrayna'ya gönderildiği iddia edilen istihbarat subaylarına dikkat çekti; çok sayıda askerin Ukrayna topraklarına girmesinin kırmızı çizgi olacağını ima etti. ABD Başkanı, "NATO'da, ne yaşanacağına bağlı olarak ülkelerin ne yapmaya istekli olduğuna dair görüş ayrılıkları var. Eğer Rus güçleri sınırı geçerse, bunun her şeyi değiştireceğini düşünüyorum" diye konuştu.

BEYAZ SARAY SÖZCÜSÜ DAKİKALAR İÇİNDE YAZILI AÇIKLAMAYLA 'DÜZELTTİ' 

Biden'ın bu sözleri Batı cephesinde 'Rusya'ya bazı senaryolar için yeşil ışık mı yakılıyor?' sorusunu gündeme getirirken, Beyaz Saray da tartışmalar nedeniyle bir 'düzeltme' yapmak zorunda kaldı. Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, Biden'ın sözlerini tamamlamasından sadece birkaç dakika sonra 'Rus güçlerinin sınır ötesi herhangi bir hareketinin bir işgal olarak değerlendirileceğini' söyledi. Psaki yazılı açıklamasında, böyle bir durumda 'ABD ve müttefiklerinin hızlı, ağır ve birlik içinde bir yanıt vereceğini' belirtti.

UKRAYNALI YETKİLİDEN TEPKİ

Ancak Biden'ın sözlerinin Ukrayna'da endişe yarattığı belirtiliyor. Dün ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken'i ağırlayan Kiev'den resmi açıklama gelmese de, CNN'e konuşan bir Ukraynalı yetkili 'Biden'ın Putin'e, istediği zaman Ukrayna'ya girmesi için yeşil ışık yaktığını' savundu. İsmi açıklanmayan yetkili, ABD yönetiminden ilk kez bir işgal- istila ayrımı duyduğunu söyleyerek "Kiev şaşkınlık içinde" ifadelerini kullandı.

BBC: ÇATLAKLARI İFŞA ETTİ

BBC'nin ABD Dışişleri muhabiri Barbara Plett-Usher ise Biden'ın, Ukrayna konusunda NATO'nun kamuoyu önünde verdiği birlik mesajının perde arkasında geçerli olmadığını ifşa ettiği yorumu yaptı. Usher analizinde, "ABD'li yetkililerin ve NATO müttefiklerinin, Biden'ın ittifaktaki görüş ayrılıklarını böylesine açık bir şekilde ortaya koymasından mutlu olduğunu sanmıyorum. Kamuoyu önünde usanmadan verilen mesaj, birlik ile ilgiliydi. Fakat ABD Başkanı bunun altındaki çatlakları ifşa etti ve Putin'e, bir istila için yeşil ışık yakıp yakmadığına dair bir soru işaretine sebep oldu" dedi. Usher, Biden'ın NATO'nun bir işgale verilecek tepki konusunda aynı düşündüğünü ama bir istila konusunda bölünmüş olduğunu belirtti.