Şırnak’ın Cizre ilçesinde Aralık 2015 tarihinde ilan edilen ve 79 gün süren sokağa çıkma yasağı döneminde 2 ayrı bodrumda ölenlere ilişkin Anayasa Mahkemesi'nde (AYM) açılan dava reddedildi. Ret kararının gerekçesi Resmi Gazete’de yayınlandı.

Hayatlarını kaybeden onlarca kişinin yakınları adına İHD Eş Genel Başkanı Avukat Öztürk Türkdoğan tarafından, yaşam hakkı ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiği, temel hak ve hürriyetlerin kötüye kullanıldığı ve kötü muamele edildiği belirtilerek AYM’ye başvurulmuştu.

Anayasa Mahkemesi 21 Nisan 2021 tarihli kararda esasa girmeyerek başvuru sırasındaki eksik evrakların giderilmesi için avukatlara süre verildiğini, toplamda 45 günü bulan bu yasal süre içerisinde avukatların mazeret bildirmeksizin eksiklikleri gidermediğini ve bu nedenle başvurunun reddedildiğini duyurdu.

Gerekçeli kararda, “Başvurunun geçerli mazeret olmaksızın eksikliğin süresinde tamamlanmaması nedeniyle reddine karar verildi” ifadeleri yer aldı.

Söz konusu eksik belgelerin ne olduğu da gerekçeli kararda şu ifadelerle yer aldı:

* Başvurucuların açık kimlik ve adres bilgileri başvuru formunda belirtilmemiş, başvurulara ait nüfus cüzdanı fotokopileri başvuru formu eklenmemiştir.

* Başvurucu ve veya yakınları tarafından başvuruyu yapan avukatlara verilen vekaletnameler başvuru dosyasında bulunmamaktadır.

* Bireysel başvuru yapıldıktan sonra başvuru ile ilgili koşullarda değişiklik meydana gelip gelmediği yönünde bilgi verilmemiştir.

* Başvuru formu usulüne uygun doldurulmamış başvuru formunda olaylar genel olarak özetlenmiş ve kronolojik bir açıklama yapılmamıştır.

* Başvuru formunda ihlal edildiği ileri sürülen hak/hakların hangisi olduğu ve hangi nedenlerle ihlal edildiği hususu gerekçeleri ile birlikte öz olarak açıklanmamıştır.

* İdari ve yargısal başvuru yollarının tüketilmesi sonucu verilen nihai karar ve bu kararın tebliğine ilişkin belgenin aslı veya onaylı suretleri ile ileri sürülen ihlalin dayanaklarına ilişkin belgelerin asılları veya onaylı suretleri başvuru formunu eklenmemiştir.”

Bu eksiklikler avukata bildirildiği halde avukatın eksiklikleri tamamlamadığı ve müvekkillerinden bazılarınım yaşamlarını kaybettikleri, bazılarının da ailelerine ulaşılamadığının bildirildiği kararda şu ifadeler yer aldı:

“Başvuru formunda başvuruyla ilgili koşullarda bir değişiklik olduğu takdirde bilgi verileceği ifade edilmesine karşın Anayasa Mahkemesi'ne herhangi bir bilgi verilmemesi ve başvuruda bazı eksiklikler bulunduğunu tespit edilmesi üzerine başvuruyu yapan avukatlara eksikliklerin tamamlanması konusunda eksik bildirim yazısı gönderilmiştir. Bu yazıda bildirimini tebliğinden itibaren 15 gün içinde eksikliklerin tamamlanması gerektiği ifade edilerek geçerli bir mazeret olmaksızın tespit edilen eksikliklerin süresinde tamamlanmaması durumunda başvurunun reddi edileceği açıklanmıştır.

Avukat Öztürk Türkdoğan eksikliklere ilişkin bildirimi 13 .11. 2017 tarihinde tebliğ aldıklarını, başvurucuların öldüğünü, bazı başvurucularını yakınlarına ulaşamadıklarını, bazı başvurucu yakınlarının ise henüz kendilerine vekaletname vermediğini belirterek başvuruların yaşamını yitirmesi nedeniyle yürütülen ceza soruşturmaları hakkında sağlıklı bilgi verilebilmesi ve eksiklerin tamamlanması için ek süre talebinde bulunmuştur.”

Süre talebi kabul edildi

Anayasa Mahkemesi’nin de bu talebi kabul ederek eksiklerin tamamlanması için avukatlara daha önce verilen 15 günlük süreye ek olarak 30 günlük süre daha verdiği belirtilen kararda, verilen 45 günlük toplam sürenin ardından mazeret bildirilmeksizin eksikliklerin giderilmediği ifade edildi.

Yüksek mahkeme “inceleme ve gerekçe” bölümünde mahkemenin 21. 4.2021 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuruları incelediğini belirterek, “Başvurunun geçerli mazeret olmaksızın eksikliğin süresinde tamamlanmaması nedeniyle reddine, yargılama giderlerinin başvurdular üzerinde bırakılmasına oybirliği ile karar verildi” dedi.

NE OLMUŞTU?

Şırnak’ın Cizre ilçesinde 14 Aralık 2015 tarihinde ilan edilen sokağa çıkma yasağı, 79 gün boyunca devam edip, 2 Mart 2016’da kaldırıldı. Bu sürede yaşanan çatışmalardan dolayı ilçeden 110 bine yakın insan göç etmek zorunda kaldı. Yasak süresince birçok yaralı hastaneye kaldırılamadığı ve ambulans gitmediği için vefat etti. İnsan hakları örgütlerinin raporlarına göre, kent genelinde 288 kişi öldü.