Diyarbakır’ın Bismil ilçesinde 19 Mart 2022 günü yapılan Newroz etkinliğine katılan 4.5 yaşında ikiz kız kardeş giydikleri geleneksel Kürd kıyafeti ve taşıdıkları renkler yüzünden anneleri ile birlikte gözaltına alınmıştır.

Diyarbakır Eğitimi İzleme ve Reform Girişimi’nin (DİERG), erken çocukluk dönemindeki ikiz kız çocuğunun ebeveyni ile 27 Mart 2022 Pazar günü Bismil’de yaptığı görüşme esnasında aile;

• Newroz alanında geleneksel Kürd kıyafetlerinin ve bazı renkleri taşımanın yasaklandığı duyurusuna ve uyarısına basında rastlamadıklarını,
• Kız çocuklarının Newroz alanı girişinde halka açık bir yerde emniyet güçleri tarafından kıyafetlerinin çıkarıldığını,
• Kız çocuklarının polis arabasına polisler tarafından bindirildiğini,
• İki çocuk hakkında işlem yapılarak suç dosyaları oluşturulduğunu,
• Anneleri ile birlikte emniyete götürülen iki çocuğa belden aşağısı çıplak halde otur kalk uygulaması yapıldığını,
• Okuma yazma bilmeyen ve öz bakımlarını kendileri sağlayamayacak kadar küçük iki çocuğun sorguları sırasında hukuki destekten yoksun bırakıldıklarını,
• İki çocuğa parmak bastırılarak ifadelerinin onaylatıldığını,
• Okuma yazma bilmediğini belirten annelerine kendisinin ve çocuklarının ifadelerinin görevli polisler tarafından okunarak imzalatıldığını,
• İfade sürecinde görevlilerce çocukların Türkçe bilmediğinin öne sürüldüğü ancak anadilleri Kürdcenin yanısıra Türkçeyi de iyi bildikleri anlaşılmasının ardından çocuğuna Kürdce öğretmenin siyasi bir amaca hizmet ettiği yaklaşımının sergilendiğini,
• Yakalama, Gözaltına Alma ve İfade Alma Yönetmeliği’nin “12 yaşından küçük olan çocukların suç nedeniyle yakalanmayacağı ve suç tespitinde kullanılamayacağı” kapsamındaki 19. maddenin ihlal edildiğini,
• Yakalama, Gözaltına Alma ve İfade Alma Yönetmeliği’nin 16. maddesinin -c (Suç işlediği yönünde kuvvetli şüphe nedeniyle yakalanan çocuğa kanuni haklarını anlatmak ve ayrıca çocuğun istediği yakınına bildirmek, çocuğun ailesi tarafından müdafi tayin edilmemesi halinde baroya haber vermek ve müdafi tayin edilmesini sağlamak,), f (Çocukla yapılacak ilk görüşmenin sosyal çalışmacı tarafından gerçekleştirilmesini sağlamak) bendlerinin ihlal edildiğini iddia etmiştir.

Çocuklara psikolojik destek sağlanmalı

Bu iddiaların ilgili resmi kurumlarca başlatılacak inceleme sonucu açığa kavuşturulmasını önermekteyiz. İddialar doğru olsun ya da olmasın, resmi inceleme sonucu beklenmeden Newroz’dan beridir devam eden tartışmalardan etkilenmesi olası her iki çocuktaki psikolojik zorlanım belirtilerinin tespiti ve giderilmesi için profesyonel destek sağlanmalıdır.

DİERG, bu iddiaların toplumda yayılma riski nedeniyle erken çocukluk dönemindeki tüm çocukların kısa ve uzun vadede olumsuz etkilenmemesi için önlem alınması yaklaşımındadır. Bu tür olaylarda resmi prosedüre göre hareket edildiğinin kanıtlanması görevlilerin ve toplumun ortak talebi ve hassasiyeti olmalıdır.

DİERG, Diyarbakır