DTSO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kaya, işsizlik rakamlarının açıklandığından daha yüksek olduğuna dikkat çekerek, “TÜİK’in verilerinde sadece iş arayanlar işsizmiş gibi görünüyor. İş aramaktan artık yorulmuşlar, iş bulamayanlar, iş bulma umudunu kaybedenler ve tarımda çalışanlar da işsiz kabul edilmiyor” dedi.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), dün Türkiye'de işsizlik oranının, Ocak 2021'de bir önceki aya göre 0,4 puan azalışla yüzde 12,2 olduğunu açıkladı.

Rûdaw TV’de yayınlanan ve Hêvîdar Zana’nın sunduğu bültene konuk olan Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kaya, Türkiye ve özellikle bölgede pandemi koşullarında işsizlik hakkında değerlendirmelerde bulundu.

“TÜİK rakamları genel anlamda spekülatif olmakla birlikte pandemi koşullarında işçi çıkarma konusunda uygulanan bir yasak var” diyen Kaya, “Yaklaşık bir yıldır işçi çıkarmak yasak ve bu yasak bir yıl daha uzatıldı. Yasak olduğu için bugün bu rakamları sağlıklı yorumlamak çok mümkün değil. Yani bu rakamlar üzerinden işsizlik rakamlarını açıklamak çok doğru değil” dedi.

Mehmet Kaya, “Ücrestiz izne gönderilenler işsiz kabul edilmiyor, kısa çalışma ödeneği alarak maaşının yüzde 40’ını alanlar işsiz kabul edilmiyor. Bir de TÜİK’in verilerinde iş arayanlar sadece işsizmiş gibi görünüyor. İş aramaktan artık yorulmuşlar, iş bulamayanlar, iş bulma umudunu kaybedenler ve tarımda çalışanlar da işsiz kabul edilmiyor. Yani dönüp baktığınızda rakamlar aslında TÜİK’in açıkladığı işsizlik rakamlarının sağlıklı ve doğru olmadığını gösteriyor” ifadelerini kullandı.

“İşsizlikte çok büyük rakamlara ulaşmış durumdayız”

Bölgede işsizlik rakamlarının Türkiye ortalamasının iki katı kadar olduğunu vurgulayan Kaya, şunları kaydetti:

“Ayrıca Diyarbakır ve Urfa Türkiye’de genç nüfusun en yoğun olduğu ilk iki şehir. Genç nüfu işsizliği Türkiye’de çok yüksek, bölgede ise daha yüksek. Bir de pandemiden kaynaklanan işsizlik, işte küçülmelerü ihracatın düşmesi, sanayinin küçülmesi, hizmet sektöründe de genelge ile kapanan iş yerlerinden kaynaklanan işsizlikte çok büyük rakamlara ulaşmış durumdayız. Dikkat ederseniz bölgede artık işsizlere yönelik sosyal yardımlar başladı. Belediyeler olsun, kurumlar olsun, sosyal yardım vermek zorunda kalıyor. Bir de bölgeden batıya giderek turizm ve hizmet sektöründe çalışanlar vardı. Şimdi o işletmeler de kapalı olduğu için onlar da çalışmaya gidemiyor ve onlar da bölgede. Şu Diyarbakır’dan Duhok’a, Erbil’e açık olan işletmelere gelen işçiler olduğunu biliyoruz. Çünkü şu an Diyarbakır’da ve bölgede çalışma olanakları çok kısıtlı.”

Ekonomik krizin 2021 yılında daha da derinleşeceği öngörüsünde bulunan Kaya, “2021’de kapanan işyeri ve farbikaların sayısı daha da artacak. Haziran ayına kadar uzatılan işten çıkarma yasağı daha fazla da devam edemeyecek. Çünkü işveren kazanmadığı sürece, fabrikasını çalıştıramadığı sürece bu işçilerin maaşlarını ödeyemeyecektir. Bu nedenle Haziran sonrasında işsizlik rakamlarında büyük artışlar olacak. Başta gıda sektörü olmak üzere, özellikle Kürdistan Bölgesi, Rojava ve İran’a ticaret neredeyse durma noktasına geldi. Oraya ihracak yapan fabrikaların önemli bir bölümü şu an kapalı durumda” diye konuştu.

Hükumetin son olarak açıkladığı normalleşme kararı ile tamamen kapalı olan işletmelerin nispeten açıldığını anlatan DTSO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kaya, “Yani kapasitelerinin yüzde 30 ile 50 oranında çalışmaya başladılar. Bir de sokağa çıkma yasakları kaldırıldı. Özellikle bölgede kaldırıldı, bununla birlikte piyasada bir canlanma oldu. Ama bu aynı zamanda koronavürisünün yayılmaya başladı. Yani Diyarbakır haritada mavi iken bugün sarıya geçti, vaka sayılarında hızla artış yaşandı. Tabii ki bu normalleşmeyi doğru ve kontrollü hayata geçiremezsek tekrar kapanma haline geçeceğiz. Yeniden hem hayat etkilenecek, hem ölümler artacak ve hem de ticaret yeniden duracak” ifadelerini kullandı.