Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW) yayınladığı raporla, Suriye'nin Duma ilçesinde Nisan 2018'de gerçekleştirilen kimyasal saldırıdan Beşar Esad başkanlığındaki Şam yönetimini sorumlu tuttu.

OPCW raporunda, soruşturma ekibinin, "Esad rejiminin hava kuvvetlerinin bu saldırının failleri olduğu" sonucuna vardığı ifade edildi.

Buna göre, Şam yönetimi başkentin doğusunda yer alan Doğu Guta'daki Duma'nın kontrolünü yeniden sağlamak için düzenlediği saldırıda klor gazı kullanmış ve 43 kişinin hayatını kaybetmesine sebep olmuştu.

Raporda, Şam yönetiminin Duma'da kontrolü yeniden sağlamak için Nisan 2018'de düzenlediği saldırıda, en az bir Mi8/17 helikopteri ile şehre iki sarı silindir attığına "inanmak için makul sebeplerin" olduğu kaydedildi.

Suriye Hava Kuvvetleri tarafından atılan ve biri 3 katlı bir binanın çatısına çarptıktan sonra patlayan silindirden "hızlıca zehirli klor gazı salındığı ve bina içine yayılan gazın 43 kişinin ölümüne yol açtığı" aktarıldı.

Helikopterden bırakılan bir diğer silindirin de bir başka binanın çatısına düştüğü ve "olay yerine ilk gelen kişileri hafif şekilde etkilediği" belirtildi.

'Düzmece saldırı' iddiaları da araştırıldı

Anadolu Ajansı'nın (AA) aktardığına göre, soruşturma raporunda ayrıca klor gazı taşıyan iki silindirin Dumeyr Hava Üssü'nde değiştirilip doldurulduğu, bunları atan helikopter veya helikopterlerin rejimin askeri birliklerinden Kaplan Güçleri'nin kontrolünde olduğu tespit edildi.

OPCW, soruşturma kapsamında düzinelerce tanıkla görüşüldüğü, hayatta kalanların kan ve idrar örneklerinin yanı sıra toprak ve inşaat malzemeleri örneklerinin de incelendiği bilgisini paylaştı.

Örgütün raporunda ayroca soruşturma ekibinin, Şam yönetiminin saldırıların 'düzmece' olduğu ve Suriye'nin başka bölgelerinde ölen insanların cesetlerinin gaz saldırısına maruz kalmış gibi göstermek için Duma'ya getirildiğine dair iddialarını incelediği ve reddettiği belirtildi.

OPCW raporunda, soruşturma ekibinin, "bir dizi olası senaryoyu değerlendirdiği ve bunların geçerliliğini topladıkları ve analiz ettikleri kanıtlar yoluyla test ederek Esad rejiminin hava kuvvetlerinin bu saldırının failleri olduğu sonucuna vardıkları" ifade edildi.

Şam yönetimi, OPCW'yi bölgeye almamıştı

2021'de OPCW'de oy hakları askıya alınan Şam yönetimi, soruşturma ekiplerinin klor gazı saldırılarının olduğu bölgeye girişine izin vermemişti.

OPCW Genel Direktörü Fernando Arias rapora ilişkin değerlendirmesini paylaşarak "Duma'da ve herhangi bir yerde kimyasal silah kullanılması kabul edilemez ve uluslararası hukukun ihlalidir" dedi.

OPCW daha önce, Mart 2017'de Latamneh'teki üç, Şubat 2018'de Serakib'teki bir kimyasal saldırıdan Şam yönetimini sorumlu tutmuş, 6 Temmuz 2018'de Duma'daki saldırıda klor gazı kullanıldığını tespit etmişti.

Euronews'ün aktardığına göre, Duma'da 7 Nisan 2018'de düzenlenen kimyasal silahlı saldırı, yaklaşık 5 yıl boyunca Şam yönetimi ve destekçilerinin (Rusya, İran, Hizbullah) yoğun ablukasına maruz kalan Doğu Guta bölgesindeki zorunlu tahliyelerin yaşandığı sırada meydana gelmişti.

Rusya, saldırıdan 5 gün sonra ordu güçlerinin Duma ve Doğu Guta'nın tümünde kontrolü ele geçirdiğini duyurmuştu.

Suriye İnsan Hakları Ağına göre, Esad yönetimi, Suriye'de iç savaşın başlamasının ardından muhalif silahlı güçlerin kontrolündeki yerleşimlere en az 217 kez kimyasal silah saldırısı gerçekleştirdi.