Neler getiriyor?

• 1- İstenmeyen haberi yapanın yanı sıra yayan da ceza alacak

Yasadaki 29’uncu maddeyle ‘Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yaymak’ şeklinde bir yeni suç tanımı oluşturuldu.

Bu yeni suç hükmü, “Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır” şeklinde yasalaştı.

• 2- Yerel gazeteler ağır darbe alacak

İnternet siteleri Basın İlan Kurumu havuzuna dahil edildi. Ancak yeni kaynak yaratılmadığı için, ilan pastasından alınan pay küçüldü. Resmi ilan yayınlama hakkına sahip 953 gazetenin yaklaşık 30’u yaygın, geri kalanı yerel gazeteler.

Yerel gazetelerin yaşam kaynağı olan resmi ilan gelirleri yüzde 75 oranında azalacak.

Resmi ilan yayın hakkı bekleyen gazeteler de hesaba katıldığında bin kadar gazetenin gelirlerinin büyük bölümünü kaybetme riski var.

• 3- Yerel gazete ile internet sitesi arasındaki fark azalacak

Yerel yazılı basın kazanılmış hakları açısından, eşit maliyet, eşit işlev yönlerinden zarara uğrayacak. Kurumsallaşmış, senelerdir varlığını sürdüren yerel gazeteler ile bir süre önce kurulmuş kurumlar eşit statüde olacak.

Yerel gazetelerde haberin doğruluğuna ilişkin eşik bekçiliği görevi muhabir, editör, yazı işleri müdürü, genel yayın yönetmeni gibi üç yetkiliden geçerken bu işlevi zayıflatacak yönler oluşabilecek.

• 4- Sosyal medya paylaşımlarına ceza

İktidarlar tarafından tehlikeli görünen sosyal medya paylaşımları ağır cezaya maruz kalacak. Kapalı anlık mesajlaşma uygulamaları, görüşmelere ilişkin bilgileri BTK’ya verecek.5. İnternet basınına bir havuç 10 sopa

İnternet basınında çalışan gazeteciler artık Basın Kanununa tabi çalışacak. Basın kartı alma yolu açılacak.

Ancak bu duruma karşın belli şartlarda internet basınına yönelik ağır yaptırımlar da var. Teslim ve muhafaza yükümlülüğünü yerine getirmeyen internet sitesine, 1 milyar liraya kadar ceza verilebilecek. 

‘Haber Sitesi’ vasfını yitirenler internet sitelerinde çalışan gazetecilerin kişisel hakkı olan basın kartı da ellerinden alınacak.

• 6- İnternet siteleri davalara boğulacak

Yazılı medyada dava açmak için tanınan ‘yayın tarihinden itibaren dört aylık süre’, internet basınında yayın tarihinden itibaren değil ‘şikâyet tarihinden itibaren’ başlatılacak.

Bu internet siteleri için kaotik bir sürecin yaşanması demek. Her gün yüzlerce haber yayınlayan internet siteleri yasanın ardından yıllar boyunca, binlerce haberiyle ilgili dava edilebilecek.

• 7- Basın kartının anlamı kalmayacak

Gazetecilerin basın kartı taşımasının hiçbir anlamı kalmayacak, dernek ve vakıf yöneticilerinin, pek çok kamu çalışanının basın kartı almasının önü açılacak. 

Basın kartı komisyonu maddelerinin yasa teklifinin içine konulmasıyla meslek örgütlerinin bu mevzuatı idari yargıya taşımasının önüne geçildi.

Kimin basın kartı alıp kimin alamayacağına karar verecek dokuz kişilik komisyonda gazetecileri temsil edebilecek sadece iki temsilci bulunacak. Beş üyeyi doğrudan İletişim Başkanlığı belirleyecek.

• 8- Basın İlan Kurumu ceza kurumu olacak

Resmi ilanların adil bir şekilde gazetelere dağıtılması amacıyla kurulan ve fikir ve içerik farkı gözetmeksizin aracılık hizmeti yapmakla yükümlü Basın İlan Kurumu gazetelere ve internet haber sitelerine hem para hem ceza veren bir kurum olarak büyük yetkilerle donatılacak.

• 9- Bant genişliği daraltılabilecek

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) sosyal medya ve Whatsapp gibi haberleşme programlarını çok sıkı denetim ve ceza tehdidi altına alacak. Kullanım bilgilerini vermek ya da suç işlediği öne sürülen hesaplarla ilgili işlem yapmak gibi ağır yükümlülükleri kabul etmeyen sosyal medya şirketlerine 30 milyon TL ceza ve kapatmayla eş anlamlı sayılabilecek düzeyde yüzde 95 bant daraltması cezaları söz konusu olacak. BTK sosyal medya şirketlerinin küresel cirolarının yüzde 3’ü kadar ceza kesebilecek.