Mahsa Amini protestolarına destek verdiği için 10 yıl hapis ve 75 kırbaç cezasına çarptırılan Mojgan İlanlou bir günlük tutukluluğun ardından serbest bırakıldı.

İran, belgesel yapımcısı ve kadın hakları aktivisti Mojgan Ilanlou’yu Pazar günü Tahran'da tutukladı. Ilanlou, Evin Hapishanesi’ne 24 saat tutulduktan sonra Pazartesi günü geç saatlerde serbest bırakıldı.

Ilanlou’nun tutukluluk haberi, geçtiğimiz hafta yönetmen ve senarist Said Rustayi'nin 2022'de gösterime giren Leyla'nın Kardeşleri filmiyle "rejim karşıtı propaganda" yaptığı iddiasıyla 6 ay hapis cezasına çarptırıldığı haberinin ardından geldi.

Ilanlou'nun tutuklanması ve Rustayi’ye verilen ceza İran’da Mahsa Amini’nin ölümünün birinci yıl dönümünde kadınların yaşam özgürlüğü direnişini bastırma çabalarını artırdığının işareti olarak görülüyor.

Mahsa Amini'nin yıl dönümü yaklaşırken

Protestolar ilk olarak 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin geçen Eylül’de peçesini düzgün takmadığı için gözaltına alınmasının ardından polis nezaretinde ölmesiyle başlamıştı.

Ilanlou da Ekim 2022'de protestoların ilk günlerinde peçesini çıkardığı ve fotoğraflarını sosyal medyada paylaştığı için tutuklanmıştı.

Şubat’ta dini lider Ayetullah Ali Hamaney'in af çıkarmasıyla serbest bırakılana kadar, sisteme karşı propaganda yapmak, ulusal güvenliğe karşı gizli anlaşma yapmak ve ulusal düzeni bozmak suçlamasıyla 10 yıl hapis, 75 kırbaç cezasına çarptırıldı, çalışması ve ülkeyi terk etmesi yasaklandı.

Ilanlou'nun çalışmaları İran'daki kadınların durumuna odaklanıyor. Ilanlou'nun son filmi Bin Kadın, İran'ın katı İslami kıyafet kuralları gibi kısıtlamalar karşısında eşit fırsatlar için mücadele eden İran'daki bir grup kadın güreşçiyi konu alıyor. Ilanlou Bin Kadın filminin galası Aralık’ta Viyana İnsan Hakları Film Festivali'nde yapıldığında hapisteydi.

İran basın özgürlüğünde en kötü dördüncü ülke

Gazetecileri Koruma Komitesi’ne (CPJ) göre İran 62 kişiyle dünyanın en çok gazeteci hapseden ülkesi. Ayrıca, İranlı yetkililer geçen Eylül ayında ülke çapındaki protestoların ardından en az 95 gazeteciyi gözaltına aldı. 

Sınır Tanımayan Gazeteciler’in (RSF) Dünya Basın Özgürlüğü Endeksine göre de İran 180 ülke arasından 177. sırada.