Sait Aydoğmuş

Sait Aydoğmuş

Yazarın Tüm Yazıları >

Kendisi Olarak, kendisi için Siyasal ve Örgütsel Özne Olmadan Milletleşip Devletleşebilir miyiz?

A+A-

Son yazımda  31 Mart Yerel Seçimlerini değerlendirmiş ve yazımın son paragraflarından birinde, PKK/HDP’nin “Demokratik Türkiye”yi  hedefleyen siyasal stratejisi  uyarınca “Cumhur  İttifakı”nı  geriletmek için  Metropolde ve  Kürdistan’ın kimi şehirlerinde aday  göstermeyip  “Millet İttifakı” adayları ile  Saadet Partisi ve DSP adaylarına destek olmasının yanlışlığına işaret ederek  şöyle demiştim:

 “Böylece Kürdler,  uluslaşma ve devletleşme mücadelesinde, tarihte hep yapageldikleri siyasal ve örgütsel olarak kendileri için özerk bir  özne  olmak yerine,  başkalarının çıkarları (örneğimizde Türk/iye demokrasisi)  için bağımlı bir özne  olma yanlışını, yüz yıl sonra, yine tekrarladılar. Hatta bu defaki yanlışın, tarihtekilerine göre hem siyasal hem de örgütsel olarak nitel bir farkı da var ve bu, mevcut koşullarda Kürd siyasetini tek hakimi olan HDP ve geleneğine artık‘bağımlı özne’ dememizi  bile zorlaştırıyor.”

Bu yazımda, anılan konuyu tarihsel süreci içinde özetlemeye  ve bunun kime/neye hizmet ettiğini anlatmaya çalışacağım.

Konu, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarının hemen öncesinde (1. Ve 2. Tanzimat)  ve sonrasında,“Türk Milleti”nin oluşturulması sürecindeki ana akım siyasetler ile Kürdlerin bunlara karşı tutumlarını irdelememizi gerektiriyor.

Yeni Osmanlılar ve Jöntürkler’in “Osmanlı Milleti”, “İslam Milleti” gibi, çağdaş milletleşmenin doğasına uygun olmayan fikir ve girişimlerle  Osmanlı Devleti’ni ayakta tutmaya çalışmaları başarısızlıkla sonuçlanmıştı. Zira,  zaten kendisi çok milletli olan “Osmanlı”dan ve “İslam”dan tek millet/ulusyaratmak mümkün değildi. Kaldı ki, o dönemlerde, Osmanlı tebaasındaki Hıristiyan veya müslüman olan bir çok millet (Yunanlılar, Bulgarlar, Sırplar, Arnavutlar, Araplar)  zaten İmparatorluğa karşıkurtuluş mücadelesi içindeydiler. 

Bunun üzerine, gerek Türkçü ve gerekse de  İslamcı aydınlar, aynı amaçla daha sonra hamuru “Türk anasırı” olacak olan “milli bir kimlik” arayışına girdiler. Bu arayışın bir ürünü olarak, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu ve Cumhuriyet’in diğer milletlerin ve halkların imha ve inkarıyla  bir Türk Ulusu’nun oluşturulması sürecinde,  günümüzde de hala   devam eden  iki ana siyasi akım ortaya çıktı: “Türkçü-Modernist” ve “Türkçü İsalmcı” akımlar.

Kürdler olarak, ulusal özgürlüklerimiz için verdiğimiz mücadelede, gerek Osmanlı Devleti’nin dağılmaya başladığı 19. Yüzyıl’ın sonunda ve 20. Yüz Yılın başında ve gerekse de Cumhuriyetin kuruluşu sonrasında, sonradan akamete uğratılan birkaç dönem (Koçgiri Hareketi, Azadi Hareketi’nin örgütlediği Şeyh Sait Ayaklanması ve 1970’li Yıllar dönemi) hariç, siyasal ve örgütsel olarak kendimiz için özne olmak yerine, hamuru yukarıda belirtilen iki Türkçü akımdan oluşan  uluslaşma projelerinin/uygulamalarının bağımlı özneleri olageldik.

Kürd ve Kürdistan konusunda,  esas siyasi anlayış ve uygulamalarıyla inkar- imha siyaseti güden ve Tarihsel sırayla İttihat ve Terraki, Kemalistler, CHP, Demokrat Parti, Kemalist 1960 İhtilali Cuntası, Adalet Partisi, 12 Mart -1970  Cuntası, Bülent Ecevitli CHP, Doğru Yol-MHP ve Milli Nizamlı  “Milli Cephe”, 12 Eylül 1980 Cuntası,  Turgut Özal’ın ANAP’ı, Duğru Yol Partisi, AK Parti ve günümüzde  CHP, İyi parti ve Saadet Partili  “Millet İttifakı”nın  oluşturdukları iktidar ve muhalefetleri arasında tercihler yapıponlara yamalanarakkendimiz için örgütsel ve özellikle siyasal özne olmayı hep ıskaladık.

Yani hep Türk siyasetinde kötünün iyisini arayıp durduk. Kendiniz için özerk bir özne değilseniz, bu siyaset, kendi pratiğimizde olduğu gibi felakettir.

Oysa esasta anılan iki Türkçü akımın şu veya bu ölçüdeki siyasal  versiyonları olan  Türkiye Cumhuriyeti’nin gelmiş geçmiş tüm iktidarlarının veya iktidar koalisyonlarının Kürd ulusal sorunu konusundaki “milli” tutumu, daima inkar, imha esas olmuştur ve dolayısıyla aynıdır.  PKK/HDP’nin, son yerel seçimlerde,  “Cumhur İttifakı”na karşı desteklediği “Millet İttifakı”nın başı ve üstelik Kürd ve Alevi de olan Kılıçdaroğlu’nun, daha geçenlerde, Rojava’daki gelişmeleri kastederek,“Küdistan’ın Kurulması ihtimaline karşı silah kuşanmak gerektiği” ilgili demeci hatırlanmalıdır.

Gelmiş geçmiş TC iktidarlarının konuyla ilgili aynılıkların en tipiklerini bilmek isteyenler; Bahoz Şavata’nın  bu ay içinde Face sayfasında paylaştığı Ayşe Hür’ün, “ ‘Kımıl Olayı’ndan ‘49’lar Davası’na” başlıklı yazısına bakabilirler.

Özetle, Kürd ulusal sorunu konusunda esasen inkar ve imha siyaseti güdüp uygulayagelen  Türk siyasetleri arasında, kendimiz için özne ol(a)madan tercihler yapa geldik ve  devam ediyoruz.

Böylece, tarihsel ve ulusal hissiyat ve bilincimizi  çarpıtarak milletleşme  ve devletleşme yolunda başarısız olmakla kalmadık; kandırılarak her türlü yöntemle yok edilmeye çalışıldık ve nihayetinde günümüzde çok  kapsamlı ve hızlı yürüyen bir siyasal asimilasyon (ayrı/bağımsız örgütlenmeden vaz geçilmesi)ile dil ve kültürel entegrasyonla karşı karşıya kaldık.

Kürdler, dilleri ve kültürleriyle hızla asimile ve entegre edilmekle/olmakla kalmıyorlar; 1960’lı yıllarla başlatırsak, nice bedeller ödeyerek  yarattıkları tarihlerinin en yoğun ve kitlesel politikleşme  ve  örgütlülüğünü, bizzat kendi elleri ve çabalarıyla yok edip, tekrar  Türklerin Türkçülüğünün hizmetine sokuyorlar. Ulusal  hayal, hissiyat ve taleplerinin oluşturduğu destekle Kürdlerin oyunu alan ama “Biz Kürd partisi değiliz” diyen; uluslaşma ve devletleşmeyi, üstelik teorize ederek, reddeden; mücadelesinin temel hedefine “Ortak Vatan”lı “Demokratik ulus”lu “Demokratik Türkiye”yi koyan bir hareketten, PKK/HDP geleneğinden bahsediyoruz.

Tüm bu nedenlerle, sözde Türkiye’yi demokratikleştirmek için , “İslamcı Türkçü”ler karşısında tarihsel olarak Kürd katliamlarının esas planlayıcı ve uygulayıcıları olan “Modernist- Türkçü”leri destekleyecek kadar yolundan sapan siyasal özne, maalesef artık nitelik de değiştirerek   “bağımlı bir özne” olmaktan da çıkmış; Türk siyasal hareketinin, üstelik demokrat da olmayan, modernist bir aktörüne dönüşmüş bulunmaktadır. 

Nereden nereye!...

Bir zamanlar, “Bağımsız, birleşik, sosyalist  Kürdistan”  şiarı dışında, Kürdler için,  bırakalım otonomi, federasyon gibi diğer siyasal statüleri,   her alandaki ve türdeki legal çalışmayı,  hatta  yasal zorunluluklar gereği üye olunan sendikalar ile  mesleki örgütlerde Türklerle birlikte olmayı/örgütlenmeyi bile  “ihanet” sayan  bir anlayış ve tutumdan gelerek, “Türkiye’nin demokratikleştirilmesi” için Türkiye Partisi olmaya varan bir anlayış ve örgütten  bahsediyoruz…

Gelecek yazımda,Kuzey Kürdistan’da, 20. Yüzyıl’ın ilk yarısındaki Kürd ayaklanmalarının yenilgiye uğratılmasıyla oluşan kopukluktan sonra, 1959’da “49’lar” ile yeniden belirmeye çalışan Kürt ulusal hareketinin, 1960’lı, özellikle 1970’li yıllardakendisi olarak, kendisi için  nasıl  adım adım evrimleşip gelişerek hem örgütsel hem de siyasal  özne olmak yolunda ilerlediğini ve bu sürecin günümüzdeki talihsiz akıbete nasıl uğradığını/uğratıldığını anlatmaya çalışacağım.

Önceki ve Sonraki Yazılar

YAZIYA YORUM KAT

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.