Le Monde gazetesi, kriz bölgelerinde gönüllü tıbbi destek sağlayan Fransız STK’sı Medecins du Monde (MDM- Dünya Doktorları) derneğinin Türkiye kolu olan Dünya Doktorları Derneği’yle ilgili yolsuzluk iddialarını haberleştirdi. Le Monde, derneğin 17 eski çalışanıyla söyleşiler yaptı, eski çalışanların iddialarını dinledi ve anonim olarak tanıklıklarını aktardı. Le Monde’a göre derneğin Suriye mültecilerine yardım çalışmaları hakkında kötü yönetim ve yolsuzluk iddiaları var. Gazeteye konuşan dernek yöneticisi Hakan Bilgin ve MDM Fransa ise iddiaları reddediyor.

Ünlü Fransız gazetesi Le Monde, 1980 yılında kurulan ve kriz bölgelerinde gönüllü tıbbi destek sağlayan Fransız STK Medecins du Monde’un Türkiye kolu olan Dünya Doktorları Derneği’yle ilgili yolsuzluk iddialarını gündeme getirdi. Gazetenin uluslararası haber servisi 17 eski dernek çalışanıyla derinlemesine söyleşiler yaptı ve onların iddialarını anonim olarak haberleştirdi.

Dünya Doktorları Derneği, 2020 itibariyle 15 milyon Euro’luk bir bütçeye ve 400 çalışana sahip bir STK. Dernek, Kuzey Suriye’deki mültecilere mobil klinik ve ruh sağlığı desteği sağlıyor. Bugüne kadar Afrin’de 8 bin, İdlib’de 16 bin tıbbi muayene gerçekleştirmiş.

Le Monde’a göre MDM Fransa 2020’nin sonlarına doğru Türkiye’deki şubesinin mali belgelerini incelemek üzere bir denetçiyi Türkiye’ye gönderdi. Her ne kadar MDM Fransa, Le Monde’a bu inceleme sonucunda kayda değer bir usulsüzlük bulunmadığını belirtse de Le Monde iddiasında ısrarlı. Gazeteye göre bu denetçi MDM Fransa’ya Türkiye’deki Dünya Doktorları Derneği’nin belgelerinin %90’ının eksik düzenlendiğini ve bu belgelerdeki mali tutarın 4.5 milyon Euro olduğunu belirtmiş. MDM Fransa bu iddiayı reddediyor.

Le Monde’un diğer iddialarının odağında ise 2018’deki kuruluşundan beri derneğin başkanlığını yürüten Hakan Bilgin var. Gazeteye konuşan eski çalışanların iddialarına göre, Hakan Bilgin çalışanların itiraz etmesine rağmen 350 bin Euro maliyetinde Novaerus marka hava filtresi satın alma talebinde bulundu. Bu filtrelerin Türkiye distribütörü ise Hakan Bilgin’in İspanyol eşi Leticia Buzon’un yöneticisi olduğu OTEP Konsulting şirketiydi.

Hakan Bilgin bu çıkar çatışmasını ihalenin kurallara uygun bir şekilde yapıldığı cevabıyla karşıladı: “İhale sadece şartları sağlayan veya kısmen sağlayan ürünler için yapıldı.” Sophie takma ismini kullanan eski bir çalışan, çalışanlardan birinin uyarmasıyla bu çıkar çatışmasının şirkete bildirildiğini Le Monde’a aktardı.

Eski çalışanlardan Amelie takma ismini kullanan bir kadın ise Hakan Bilgin’in -eşinin yöneticisi olduğu- Suriyeli kadınların Halep sabunu yapmasını teşvik eden Halep Sabunları projesinin desteklenebileceği fikrini paylaştığını iddia ediyor. Hakan Bilgin bu iddiayı da reddediyor ve “Sabun şirketi derneğin hiçbir projesine entegre edilmedi” diyor.

Derneğin bir başka eski çalışanı Dünya Doktorları Derneği’nin ilaç satın almalarındaki sıkıntıları dile getiriyor: “İlaçları, hiçbir kamuya açık ihaleye çıkmadan diğer Suriyeli ve Türk derneklerden %40 daha pahalıya satın aldık.”

Bir başka çalışan ise ilaç alımlarında satışı gerçekleştirenlerin faturalarla oynadığını, ani fiyat artışlarının yaşandığını ve ilaçların teslimatının 1-2 ay geciktiğini belirtiyor.

Eski çalışanlardan İdil, dört ay dernekte bulunduktan sonra tanık olduğu yolsuzluk ve kötü yönetim politikalarından dolayı istifa etmiş ve gerekenin yapılması için MDM Fransa’ya bir şikâyet e-postası yazmış. MDM Fransa ise “Sizinle iletişime geçeceğiz, başka itirafta bulunmak isteyen kişiler varsa isimlerini iletin” cevabı dışında bu iddialarla ilgili bir adım atmamış, olayın üstüne gitmemiş.

Le Monde’a göre Şubat 2020 tarihinde uluslararası bir organizasyonun incelemesinde, nakit para akışının yoğun olması, çıkar çatışmalarını önleme ve denge denetleme sistemin eksikliği nedeniyle derneğin yüksek risk barındırdığı, ihale politikalarının geliştirilmesi gerektiği belirtilmiş. MDM Fransa’ya göre şirket içi denetimlerde önemli bir kötü yönetim iddiasına rastlanmamış ve üçüncü iç denetim raporu önümüzdeki aylarda son halini alacak. Dernek, Le Monde ile bu iç denetim raporlarını paylaşmayı reddediyor.

Dünya Doktorları Derneği başkanı Hakan Bilgin ve MDM Fransa işe alımlara ve satın almalara müdahale edilmediğini, derneğin faaliyetlerinin düzgün bir şekilde yürütülüp bağışçılar tarafından denetlendiğini belirtiyor ve iddiaları reddediyor.

Kaynak: https://www.lemonde.fr/en/international/article/2022/07/18/turkey-s-branch-of-medecins-du-monde-is-running-wild_5990505_4.html