İzmir’in Konak ilçesinde kurulu tarihi Kemeraltı Çarşısı’ndaki iki sinagoga 7 Ekim’de antisemit bir saldırı düzenlendi.

La Sinyora ve Algazi (Algaze) sinagoglarının kapılarına boyayla “kanlı el” işaretleri çizildi. La Sinyora Sinagogu’nun kapısına ayrıca “5.60” yazıldı.

Saldırıyla ilgili konuştuğumuz ve “5.60”ın anlamını sorduğumuz İzmir Yahudi Kültür Mirası Projesi Koordinatörü Nesim Bencoya, kendisine bunun bir Kur’an ayeti olduğunun iletildiğini söyledi.

“Netanyahu’nun politikalarından sorumlu tutulamayız”

Bir kişinin gözaltına alındığı antisemit saldırıyla ilgili bianet'e konuşan Bencoya, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun politikalarından Türkiye’deki Yahudilerin sorumlu tutulamayacağını söyledi. Bencoya, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“O gün orada değildik, bize gönderilen bir fotoğrafla olaydan haberdar olduk. Birisi gelip iki kapıya da kırmızı boyayla kanlı el işaretleri çizmiş ve bir de rakamla ‘5.60’ yazmış. Ne anlama geldiğini bilmiyorum, belki bir kod. Birisi bana Kur'an'dan bir ayetin bir kısmı olabileceğini söyledi; ama araştırmadım.

“Olay 7 Ekim'in yıldönümünde gerçekleşti. Tabii ki protesto edilmesi gereken şeyler var ve herkesin de protesto hakkı var; ama Türkiye'deki Yahudileri Netanyahu’nun politikalarından sorumlu tutmak ya da bu tür nefret eylemlerine maruz bırakmak son derece yanlış ve kötü sonuçlar doğurabilir. Elbette birinin kafası atmış ve bu işi öyle de yapmış olabilir.

“Ortak kültürel miras hedef alındı”

“Ancak bu tür olaylar dünyanın her yerinde oluyor. Önemli olan, bu tür saldırılara doğru tepkiler vermek. Aslında ne yaptılar? 200 yıllık iki kapıyı tahrip ettiler. Sadece Yahudilerin ya da İzmir’in değil; Türkiye’nin ortak kültürel mirasını hedef aldılar. Bu çok önemli. Sadece Yahudileri korumak için değil, ortak mirası korumak için de insanların bu saldırılara karşı bir söylem üretmesi lazım. Yerel yönetimler, STK'lar, kültürel miras ve eğitim kurumları bu konuda önlemler almalı.

“Biz, İzmir Musevi Cemaati Vakfı, İzmir Yahudileri olarak kültürel mirasın korunmasında çok etkiniz ve Türkiye mirasıyla ilgili UNESCO planlarında, dosyalarında önemli bir yerimiz var. Bunu daha da geliştirmek için kendi katkılarımızla birçok yatırım yapıyoruz.

“Ancak tüm bu olayları göz önünde bulundurduğumuzda Türkiye'deki Yahudilerin diken üstünde yaşadıklarını söyleyebiliriz. Sürekli tetikteler ve arkalarını kollamak zorundalar. Yarın ne olacağını bilmiyorlar. Bu endişe duygusu çok kötü, niye böyle yaşansın ki? Kimse böyle yaşamamalı.”

Mâide Suresi - 60. âyet

Kur'an’a göre 5. sure Mâide’nin 60. âyeti şöyle diyor: “De ki: ‘Allah katında cezası bundan daha kötü olanı size haber vereyim mi? Onlar, Allah’ın lânetlediği ve gazap ettiği, bir kısmını maymunlara ve domuzlara çevirdiği, tâguta tapan kimselerdir. İşte bunlar, yeri daha kötü olanlar ve doğru yoldan daha fazla sapmış bulunan­lardır.’”

Diyanet İşleri Başkanlığı’nda yer alan tefsire göre âyet doğrudan Yahudilerle ilgili:

“Tefsirini yaptığımız âyetin bağlamı yahudilerle ilgili olduğuna göre âyette belirtilen diğer cezaların yanında –gerçek veya mecazi anlamda– ‘maymunlara ve domuzlara çevirme’ cezası da büyük bir ihtimalle yine onlara verilmiştir. Yahudilerin, çeşitli dönemlerde hak dinden saparak putlara taptıkları da Kur’an-ı Kerîm’de haber verilmiştir (meselâ bk. Bakara 2/54; Tâhâ 20/88). Şüphesiz Kur’an’ın bundan maksadı tarihî olayları anlatmak değil, yahudilerin bildiği ve kendi milletlerinin başından geçmiş olan olayları onlara hatırlatarak ders almalarını sağlamaktır. Yahudiler vahiy aracılığıyla yani Tevrat’la aydınlatılmış oldukları için Allah’ın buyruklarına aykırı davranmalarının mazereti kalmamış, sonuçta bu tür ağır cezalara çarptırılmışlardır. Âyetin ifade ettiği ‘Allah katında yeri daha kötü olanlar ve doğru yoldan daha fazla sapmış bulunanlar’ bunlardır.

Tuğçe Yılmaz: Bianet