NİSAN 1916'DA SÜRGÜN EDİLEN KÜRTLER

Kürt tarihçi yazar Osman Aydın Nisan 1916’da sürgün edilen Kürtlerin sürgün edildiği yerler ve sürdün edilen nüfusu verdi.

A+A-

Osman AYDIN

1912’de Pontus Rumlarının, 1915’te Ermenilerin ve 1916’da Kürtlerin tehcirine (sürgününe) karar veren ve uygulayan bizzat İttihat ve Terakki iktidarının bir numaralı adamı, o dönemde İçişleri Bakanı olan Talat Paşa’dır. Talat Paşa bu sürgünlere ait bizzat kendi el yazısı ile yazdığı rakamlar, cetveller ve haritalar onun günlüğünde ve devlet arşivinde yer almaktadır. Kürtler hakkındaki cetvelde verilen rakamlar başka kaynaklarda 850.000’e kadar çıkmaktadır. Ancak cetvelde görülen rakamdan daha aşağı değildir. Talat Paşa sürülen bu nüfusun yarıdan fazlasının yollarda öldüğünü bildirmektedir.

1916 Nisan’ında başlayan Kürt sürgünü konusunda Kürtler neden üç maymunu oynuyor anlayamıyorum. Kürtlere yaşatılan acılar, diğer halklara yaşatılan acılardan nicelik olarak da nitelik olarak da aşağı değildir. Kendi acılarına atlayıp, başkalarının acılarına ağlayanlar sadece gösteri yapıyorlar. Bu saygın ve dürüst bir tavır değildir.

Sürgün edilen KÜRTLER:

GÖNDERİLEN YER	GÖNDERİLEN NÜFUS
Adana Vilayeti	13.618
Ankara Vilayeti	108.042
Halep Vilayeti	26.315
Ankara Vilayeti	108.042
Diyarbekir Vilayeti	84.000
Sivas Vilayeti	116.000
Trabzon Vilayeti	60.000
Kastamonu Vilayeti	10.104
Konya Vilayeti	1.044
Mamuratülaziz (Elâzığ)	5.088
Musul Vilayeti	150.000
Urfa Sancağı	45.133
İzmit Sancağı	1.887
İçel Sancağı	426
Eskişehir Sancağı	2.316
Bolu Sancağı	2.500
Canik (Samsun) Sancağı	36.000
Kayseri Sancağı	25.061
Karahisar-ı Sahip (Afyon)	616
Maraş Sancağı	10.120
Niğde Sancağı	4.635
Yekûn	702.905

Elâzığ ve Diyarbakır vilayetlerine yerleştirilen nüfus Türklerden oluşmaktadır. Talat Bey’e ait bir telgrafta “Diyarbakır’a gönderilen Türklerin yerinde bırakılması” diye bildirilmiştir.
KAYNAK: Talat Paşa’nın Evrak-ı Metrukesi Everest Yayınları – İstanbul (Yayınlayan Murat Bardakçı)