Sistemdeki aksayan yönler için anayasa değişikliği olması gerektiği dile getirilmesine karşın sistemin özünün değiştirebileceği kaygısıyla alt mevzuatla yetinilmesi üzerinde duruluyor.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yeni sistemdeki aksaklık ve eksikliklerin düzeltilmesi için yürüttüğü çalışmalar kapsamında Cumhurbaşkanlığı’nda oluşturulan ofis ve kurulların işlevi tartışılıyor. Politika üretmek için oluşturulan ofis ve kurulların birçok konuda bakanlıklarla aynı çalışmaları yürütmesi nedeniyle zaman ve enerji kaybına yol açtığı eleştirileri dile getiriliyor. Sistemdeki aksayan yönler için bazı konularda anayasa değişikliği olması gerektiği dile getirilmesine karşın muhalefet partilerinin olası bir anayasa değişikliğinde sistemin özünü değiştirebilecek düzenlemeleri gündeme getireceği için bunun yerine alt mevzuatla yetinilmesi üzerinde duruluyor. Yeni sistemle Meclis ayağının zayıf kaldığı dile getirilirken, milletvekillerinin de şikayetine neden olan konularda Meclis’in etkinliğinin artırılması için yöntem aranıyor.

Cumhuriyet’ten Emine Kaplan’ın haberine göre Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay’ın başkanlığında yeni sistemle ilgili yapılan çalışmalar sürüyor. Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda dün konuyla ilgili geniş katılımlı bir toplantı gerçekleştirildi. Çalışmaların bir süre daha devam edeceği, hangi alanlarda ne gibi değişiklikler yapılması gerektiği, anayasa değişikliğine ihtiyaç olup olmadığı, alt mevzuatla yapılacak değişikliklerin sistemdeki sıkıntıları çözmede yeterli olup olmayacağı konularında nasıl bir yol izleneceği belirlenecek.

‘SİSTEMİN KURULUŞUNDA ÖN GÖRÜLEMEYEN HATALAR YAPILDI’

Parti kulislerinde, yaşanan sıkıntıların daha çok uygulamadan ve parlamenter sistemden kalan alışkanlıklardan kaynaklı olduğu, alt mevzuatta yapılacak bazı değişikliklerle tıkanıklıkların aşılabileceğine yönelik resmi görüşler ortaya konsa da anayasa değişikliğiyle sistemin kuruluşu sırasında öngörülemeyen hatalar yapıldığı ifade ediliyor.

‘ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ ZOR’

Yürütme ve yasamanın işleyişi açısından en büyük sıkıntının hükümetin TBMM’ye yasa tasarısı sunma olanağının kaldırılması, bakanların Meclis’ten olması durumunda vekilliklerinin düşmesi ve dışarıdan bakan ataması olduğuna dikkat çekilirken, bu gibi kritik konularda anayasa değişikliğine gidilebileceği, ancak muhalefet partilerinin parlamenter sisteme dönüş yapılması gerektiği yönündeki açıklamaları nedeniyle bunun mümkün olmadığına işaret ediliyor. “Bu anlayışta olan bir muhalefetle sistemin düzeltilmesi için bazı değişiklikler yapılması konusunda masaya oturulması mümkün değil” görüşü dile getiriliyor.

CUMHURBAŞKANLIĞI OFİSLER Mİ İŞLEVSEL Mİ?

Sistemle ilgili en fazla tartışılan konulardan biri de yeni sistemle birlikte Cumhurbaşkanlığı’nda politika üretmek için oluşturulan ofis ve kurulların amaçlanan işlevini yerine getirip getirmediği etrafında toplanıyor. TBMM gündemine getirilecek yasal düzenlemelerle ilgili olarak zaman zaman ortak toplantılar yapılsa da bakanlıklar, kurullar ve TBMM Grubu ayrı ayrı çalışmalar yapıyor. Bakanlıklar ve kurulların ortak çalışmasıyla TBMM Grubu’na getirilen bir konuda, milletvekillerinin itirazı üzerine sil baştan aynı süreçlerin tekrarlanması gündeme geliyor. Bu işleyişin zaman ve enerji kaybına yol açtığı ve karmaşa yarattığı eleştirileri dile getirilirken, karar süreçlerinin daha sağlıklı yürütülmesi için formül aranıyor.

‘MUHALEFETİN GÖRÜŞÜ ALINMALI’

Parti yöneticileri, sistemin yasama ve yürütmeyi ayırdığını, ancak Türkiye’de hala alışkanlıklarla milletvekillerinin yürütmenin bir parçası olarak görüldüğünü belirterek, “Seçmen milletvekillerinden talepte bulunuyor. Milletvekili de ‘ben yasama organı üyesiyim sadece yasa yaparım’ diyemiyor. ‘Yasama yasa yapacak’ dedik, ama Meclis’in böyle bir alt yapısı yok. Sistemin yasama tarafının güçlendirilmesi gerektiğini kaydeden parti yöneticileri, yasa önerilerinin TBMM Başkanlığı’na sunulmadan önce muhalefetin görüşünün alınması durumunda gereksiz tartışmalarla zaman kaybının da önlenebileceğine işaret ediyor.