Osman AYDIN

Kürtlerin ataları Gutiler, ele geçirdikleri yerlere yazılı heykeller dikerlerdi. Dikilen bu heykellerden birisinde yazmar: "GUTİ KRALI, DÖRT KRALLIĞIN KRALI". Dört krallık dedikleri: Sümer, Akkad, Elam ve Guti idi.

Dört Kırallığı bir iktidarın eğemenliği altında toplayabilen ve yönetebilen Gutilerin günümüzdeki torunları olan Kürtler dört parçaya bölünmüş ülkelerinin bütün parçalarında başkalarının egemenliğinde yaşamaktadırlar.

Bu yazıyı salt bu paradoksal duruma vurgu yapmak için yazdım.Bu arada Gutilere çok özet bir bilgi ile değinmekte yarar var.

Kürtler'in ataları olan Gutileri, Asurlular üzerinde yetkin olan İngiliz Sir Henry Hoyle Howorth, İngiliz Theophilus Pinches, Macar İgnace Gelb ve İngiliz Arkeolog Leonard Wooley, gib bilim adamları soluk tenli ve sarışın  olarak tanımlamaktadırlar. Hamburglu  Julius Oppert, bazı tabletlerde “namrum”  veya “namrûtum”  kelimeleri "açık tenli" anlamına geldiğini ve bu iki kelimenin Guti ve Subartu'lu köleler için kullanıldığını söylemektedir.

Kürtlerin ataları olan GutilerZagros Dağlarının egemeniydiler. Onlar hakkında,  Sümerler ve  Babiller. uzun yıllar sonra Asurlular birbirleriyle çelişmeden yazıtlarında, Zagros dağlarının Orta ve Kuzey bölgelerinde yaşayanları ve Guti ya da Qurti adi ile andıkları ve bu halkın yaşadığı ülkelerinin de Gu-ti-um olduğunu belirtmişlerdir.

Sümerler (MÖ 3. binyıl), Babiller (MÖ 2. binyıl), Asurlar (MÖ 1. binyıl)kendi kitabelerinde bu bilgiyi açık biçimde kayda geçmişlerdir.

Gutiler  MÖ 2514 yılında binyılda Akkadİmparatorluğunu yıktılar.
Ardından Zagros Dağlarından inerek birkaç kuşak Sümerlere krallık yaptılar. Bu nedenle Sümerler tarafından Sümer Kıralları Listesi'ne yazılmışlardır.

MÖ 3. binyılın sonlarına doğru Gutiler, birçok şehir-devletini siyasal olarak birleştirmeyi başardılar ve Mezopotamya'dan dışa doğru şiddetli bir fetih hareketine girdiler. Sümer ve Akkad'da (MÖ 2250 ile 2120 yılları arasında) hüküm süren yeni bir yönetici hanedanlık kurdular. Akkad Kralı Naram Sin (MÖ 2291-2255) Gutiler hakkında "...onlar dağların arasında büyüdüler, güçlendiler, boy pos kazandılar” demektedir.

Akkad ile Gutiler arasındaki çatışmalı ortam zamanla Zagros Dağlarından güneydeki şehirlere  doğru genişledi. Gutiler bu savaşlarda daha çok vur-kaç tekniği ile Akkad'ın gücünü zayıflattıkları gibi bu saldırılar nedeniyle tarım alanları güvenli olmadığından Sümerlerin ekonomisi de çökmekteydi. Sonunda Gutiler Akkad'ı istila etti ve hemen sonrasında Elam'a yönelip, onlara da egemen oldular.