31 Mart 2024 yerel seçimlerinde Kürtlerin oy verme davranışı üzerine

Nurullah Timur

31 Mart 2024 Yerel Seçimleri’nde Kürtlerin oy verme davranışlarını incelediğimizde, şu kategorilerde bir oy dağılımı görüyoruz:

A)Türk Devleti’nin iktidar partilerine (AK Parti ve MHP) verilen oylar

B) Türk Devleti’nin muhalefet partilerine (CHP, İYİ PARTİ; YRP vd.) verilen oylar

C)Kendisini ‘’Türkiyeli Sol Parti’’ olarak tanımlayan DEM PARTİ’ye verilen oylar.

D) Kendisini ‘’Türkiyeli İslami Parti’’ olarak tanımlayan HÜDAPAR’a verilen oylar

E) Kendisini ‘’Kürdistani Parti’’ olarak tanımlayan HAK-PAR’a verilen oylar.

F) Sandığa gitmeyen ya da sandığa gidip ‘’geçersiz oy’’ kullanan seçmen. DEM Parti kendisini ‘’Türkiyeli Parti’’ olarak tanımlasa bile, Kürt seçmen, DEM Parti’ye ‘’Kürt Partisi’’ gözüyle bakarak oy veriyor.

1)  ADIYAMAN

Merkez.          :CHP.          %49.74

Besni.             :AKP.           %38.83              

Çelikhan.        :DEVA.        %33.65                AKP.3

Gerger.           :AKP.           %55.17.               CHP:!

Gölbaşı.         :CHP.           %40.32.               DEVA:1

Kahta.            :AKP.            %35.7.                                                   

-Kürt partileri ilçelerde bile hiçbir varlık gösteremiyor

-Türk Muhafazakarlaşması devam ediyor.

-Kürt alevileri ulusal değil inancsal tepki veriyor

2)  AĞRI

Merkez            :   DEM.     %51.07

Diyadin.           :   DEM.     %57.43

Doğubeyazıt    :   DEM.     %57.44.             MERKEZ:DEM

Eleşkirt.           :   AKP.       %47.78.               DEM:2

Hamur.            :   YRP.       %47.50.                AKP:2

Patnos.           :   AKP.        %38.15.               YRP:1

-Kürt partilerinin rakibi Türk muhafazakarlaşması

DEM parti oyunu 2019 da %37.13 den %51.07 ye yükseltmiş

-Doğubeyazıt'ta  2019 a göre oylarını %11 düşürmüş

-Patnos ta    %28  düşürmüş

3)  BATMAN

Merkez.         :DEM.         %64.52

Beşiri.            :YRP.          %46.31

Gercüş.          :AKP.          %35.79                 MERKEZ: DEM

Kozluk.          :AKP.           %44.71.               AKP:3

Sason.           :AKP.           %32.74.               CHP:1

Hasankeyf     :CHP.           %49.30.             YRP:1

-Batmanda ilçelerde Türk muhafazakarlaşması devam ediyor.

-Hasankeyf te  DEM  oyları %33 den %8.76 ya gerilemiş

-Kozluk ta  %49 dan %32 ye.        

Gerçüşte   %47. den %34 de.   

Hasankeyf’te  %33 den.%8.76 ya

Beşiri de  %1.  DEM oylarında azalma var

4)  BİNGÖL

Merkez.          :   AKP.        %33.69

Genç               :   YRP.         %37.55

Karlıova.        :   AKP.         %32.79.             MERKEZ: AKP

Kığı.               :   AKP.         %47.94.             AKP:3

Solhan.           :   AKP.         %40.57             YRP:1

Araklı.            :   MHP.         %50.15.            MHP:1

-tamamen oy verme davranışını Türk muhafazakarlaşmasından yana kullanıyor. Giderek Kürt partilerinden uzaklaşıyor.

-Kürt partileri oy kaybediyor. Merkezde DEM %5 oy kaybetmiş

 2019 seçimlerine göre

-HAKPAR.  %0.03  oy almış

-AKP+YRP=%51 oy alıyor merkezde

-Solhan’da   AKP+DEVA+YRP=%85  oy alıyor

-Karlıova da  DEM %39 dan %15 e gerilemiş

-Genç te  %14 den. %7 ye gerilemiş

5)  DİYARBAKIR

Büyükşehir.    :DEM.          %64.09

Bağlar.           :DEM.           %71.83

Bismil.            :DEM.          %67.99

Çermik.          :AKP.           %25.86

Çınar              :DEM.          %4921

Çüngüş.         :AKP.           %45.43.               B.ŞEHİR: DEM

Dicle.             :DEM.          %4834                 AKP:4

Egil.               : AKP           %38.11.                 DEM:14

Ergani.           :DEM.          %56.62

Hani.              :DEM.          %38.86

Hazro.            :AKP.            %50.18

Kayapınar.     :DEM.           %68.86

Kocaköy.      :DEM.           %72.22

Kulp.             :DEM.           %55.95

Lice.             :DEM.           %86.08

Silvan.          :DEM.           %70.70

Sur.              :DEM.            %63.60

Yenişehir.     :DEM.            %6251

-Çüngüş ve Çermik’e daha fazla ilgilenmek gerekiyor.

-Çüngüş te AKP+YRP=%88 oya ulaşmış

-Bismil'de, Çermik'te,Diçle de Hazro da DEM oyları düşmüş

-HAKPAR B.Şehirde 1956 oy almış.

-1980 öncesi bile yerel seçimlerde birinclk ve ikincilik Kürtlerde idi.1977  seçimlerinde Mehdi Zana oyların %25.66 sini alarak birinci Diğer bağımsız aday Yahya Mehmedoğlu 17.88 oyla ikinci olmuştu şimdi ıkıncılık AKP ye kaptırılmış Kayyuma rağmen 

6)  ELAZIĞ

Merkez.          :AKP.             %38.19

Ağın.              :AKP.              %47.57

Baskil.            :MHP.             %46.12.         MERKEZ:AKP

Karakocan.    :DEM.             %36.82.         YRP:4

Keban.           :MHP.             %32.14.          AKP:3

Maden.          :AKP.              %47.57.          MHP:2

Palu.              :YRP.              %58.78.          DEM:1

Sivrice.          :YRP.              %35.90

Arıcak.           :AKP.              %71.86

Kovancılar     :YRP.              %27.20

Alacakaya.    :YRP.              %51.64

-Tamamen Kürt partilerinden uzaklaşıyor. Türk muhafazakarlaşması yönünde oy verme davranışı gösteriyor.

-AKP+YRP+MHP=%76 yı buluyor

-HAKPAR=367 oy almış

-Karakocanda dem 1. Partı ama AKP+YRP=%58 oy alıyor

7)  HAKKARİ

Merkez.      :DEM.            %48.92

Cukurca.    :AKP.              %31.54.          MERKEZ:DEM

Derelik.      :YRP.              %54.35.             AKP:2

Şemdinli.   :AKP.              %48.23               YRP:1

Yüksekova:DEM.             %78.75               DEM:1

-Hakkariye Türk muhafazakarlaşması dayatılıyor.

-Merkeze AKP oyu %46 DEM’in 2 puan altında

-HAKPAR=14 oy almış

-Cukurcada ilginç bir durumvarAKP+MHP+ZAFER=%54

-Yüksekova Türk muhafazakarlaşmasına onay vermemiş

 AKP+YRP=%13 oy alabilmiş

-Derecikte durum daha da ilginç uyların %100 Türk partilerine      gitmiş

8)  IĞDIR

Merkez         :DEM.           %46.30              MERKEZ:DEM

Aralık.           ;AKP.            %45.60               MHP:1

Tuzluca.        :CHP.           %30.64.               AKP:1

Karakoyunlu :MHP.          %34.80.               CHP:1

-Merkezde  AKP+İYİP+YRP=%47 oy alıyor

-Aralıkta.  AKP+YRP=%90

-Karakoyınlu da.  MHP+BBP=%66

-Tuzluca da AKP+YRP=%40    

9)  KARS

Merkez.        :MHP.           %36.20

Arpacay.       :AKP.            %35.62              MERKEZ:MHP

Digor.            :DEM.          %23.63.              DEM:2

Kağızman.    :DEM.          %32.68.               AKP:1

Sarıkamış.    :MHP.           %40.65.               CHP:1

Selim            :CHP.            %63.12.               MHP:1

-AKP Merkezde MHP yi desteklemiş

-DEM ikinci parti konumunda

-HAKPAR 39 oy almış

-Ayhan Bilgen (bağımsız) 548 oy almış

-Arpaçay da AKP+ İYİP+YRP=%75 oy alıyor

-Sarıkamışta AKP+YRP+İYİP=%70 oy alıyor. DEM=%9.18

-Kağızman DEM %31.64 le birinci Parti ama MHP+AKP=%46

-Digor DEM %31.06 ile birinci parti AKP+YRP=%39 oy almış

10)MARDİN

Büyükşehir.   :DEM.            %57.40

Derik             :DEM.            %60.90

Kızıltepe.       :DEM.            %70.96.               B.ŞEHİR.DEM

Mazıdağı.      :DEM             %51.20.                DEM:4

Midyad.        :AKP.              %30.38.                 AKP:2

Nusaybin      :DEM.            %75.38

Ömerli          :AKP.              %41.97

-Mardinde  Merkezde AKP 2.Parti %27.78,YRP 3: parti%4.48. 

-HAKPAR: 701 oy almış

-Ömerli'de ;AKP+YRP=%72 oy alıyor DEM %25.65 oy alıyor

Derik'te 2. Parti AKP %29.20 HAKPAR 32 oy almış

-Kızıltepe'de;AKP 2. Parti %14.70 YRP 3.parti%4.48                

HAK-PAR289  oy almış

-Mazıdağ; AKP 2.parti %36.69

-Midyad ;%24.5 2. Parti

-Nusaybin AKP %13.78  2. Parti

11)MUŞ  

Merkez.        :DEM.            %42.88

Bulanık.        :DEM.            %54.26.            MERKEZ: DEM

Malazgirt.     :DEM.            %49.77.                DEM: 3

Varto.           :DEM.            %60.49.                 MHP:1

Hasköy.       :MHP.              %43.71.                 AKP:1

Korkut.        AKP.                %54.13

Merkezde;AKP+YRP+İYİP=%41 DEM oylarını %10 artırmış

-Korkut ta;AKP+DEVA=%83 DEM %9.16  oyları %4 düşmüş

-Hasköy;AKP+MHP+İYİP=%96  DEM 20 oy almış,

-Varto;AKP 2.parti %22.72 DEM oylarını%15 artırmış

-Malazgirt;AKP 2. Parti DEM oylarını %10 artırmış

Bulanık;AKP+GELECEK=%33  DEM oylarını%1 düşürmüş

12) SİİRT

Merkez.        :DEM.             %49.94                  MERKEZ :DEM

Baykan.        :AKP.              %31.58.                  AKP:4

Eruh.            :AKP.               %53.56                   DEM;1

Kurtalan.      :DEM.              %59.04

Pervari         :AKP.               %52.08

Şirvan.         :AKP.               %57.07

-Merkez ilçe dışında sadece Kurtalanı DEM alıyor

-AKP 2.parti %27.84

-HAKPAR 104 oy almış

-Baykan;

AKP+MHP=%56 oy almış

-MHP 2. Parti %25.44,YRP %20 oy almış

-DEM oyları %6 düşmüş

-Şirvan;

AKP+DEVA+MHP=%95

-DEVA 2.parti %34.27

-DEM seçime girmemiş

-Tamamen Türkiye partilerine terkedilmiş

Pervari;

AKP+DEVA=%91

-DEM %4 oy alıyor

-Türkiye partilerine bırakılmış

Kurtalan;

-AKP 2.parti %41.95

-DEM %3 oyunu artırmış

-HAKPAR 26 oy almış

13)ŞIRNAK

Merkez.          :AKP.                 %47.58

Beytüşşebap  :AKP.                 %57.35             MERKEZ:AKP

Cizre.              :DEM.               %72.88.             DEM:3

İdil.                  :DEM.               %71.27              AKP:2

Silopi.              :DEM                %62.91

Uludere.           :AKP.                %47.63

Merkez;

-DEM 1. Parti %5 oy kaybetmiş

-AKP2. Parti %19

HAKPAR 120 oy almış

İdil;

-DEM 1. Parti %2 oy kaybetmiş

-2. AKP %19

-Silopi

-DEM 1. Parti %11 oy kaybetmiş

-2. Gelecek parti+AKP=%29

Uludere;

-DEM 2. Parti %45.75  %12 oy artırmış

Güçlükonak;

-BBP 1. Parti %31.5+AKP %28.96 = %60

-DEM 4. parti %11

14)TUNCELİ

Merkez              :DEM.              %40.22

Çemişkezek      :AKP.               %50.30           MERKEZ:DEM

Hozat.               :SOL.P.            %23.51           CHP:4

Mazgirt.            :CHP.               %52.15.           AKP:2

Nazmiye.          :CHP.               %53.59.           SOL.P:1

Ovacık.             :CHP               %50.30

Pertek.              :AKP                %37.64

Pülümür.           :CHP.               %57.08

Merkez;DEM 1. Parti.  %12 oy artırmış

CHP  2. Parti  %33

            HAKPAR.  12 oy almış

Çemişgezek;

-AKP 1.parti %50.30

-CHP 2. Parti %37.29

-MHP 3. Parti %10.22

-Tamamen türkiye partilerine terkedilmiş

Hozat;

-Sol parti  1. parti  %23.51

-CHP  2. Parti %22.09

-TİP.  3. Parti %irt20.76

-Tamamen Türkiye partilerine terkedilmiş

Mazgirt;

-CHP     1. Parti %52.15

-EMEP.   2. Parti %36.41

-tamamen Türkiye partilerine terkedilmiş

Nazmiye;

-CHP 1. Parti %53.59

-DEM  4. Parti %3.48

Ovacık;

-CHP 1.parti %33.64

-EMEP 2. Parti %30.55

-AKP.   3. parti.  %29.08

-tamamen Türkiye partilerine terkedilmiş

Pertek;

-AKP 1. parti %77.64

EMEP 2. Parti %31.20

CHP 3. Parti %24.97

-Tamamen Türkiye partilerine terkedilmiş

Pülümür;

-CHP 1.parti%57.08

-AKP 2. parti %28.31

-tamamen Türkiye partilerine terkedilmiş

15)URFA

B.şehir.             :YRP.                %38.87

Akcakale.         ;AKP.                %54.45

Birecik.            :DEM.               %34.38.    B.ŞEHİR:YRP

Bozova.           :DEM.                %36.98.    DEM:7

Ceylanpınar.    :DEM.                %46.54      AKP:4

Halfeti.            :DEM.                %39.45.      YRP:1

Hilvan              :DEM.               %33.20.       MHP:1

Siverek.           : AKP                %40.23

Suruç.             :DEM.                %57.21

Viranşehir.       :DEM.                %51.70

Harran.            :MHP.                %58.80

Eyyübiye.        :AKP.                 %41.57

Haliliye.           :AKP.                 %54.45

Karaköprü.     :YRP.                  %41.03

B.şehir

-YRP+AKP=%71

-DEM %21

-HAKPAR 645 oy Türk muhafazakarlaşması yükseliyor

-Akçakale;

-AKP 1. parti %54.45 +YRP %40.93=%%96

-tamamen Türkiye partilerine terkedilmiş.

Birecik;

-DEM %54.39 seçim sonrası dem  adayı partiden istifa etti

Bozova;

-DEM 1. Parti %36.96

-AKP  2. part. %32.34 +YRP %22.88=%55

Ceylanpınar;

-DEM 1. Parti %46.54

-AKP 2. parti  %43,14

Halfeti;

-DEM 1. Parti %39.45

-AKP 2. parti  %34.97+YRP %21.05=55

Hilvan;

-DEM 1. Parti %33.20

-AKP  2. parti %30.72+YRP %18.72=%49 Seçimler       yenilenecek

Siverek;

-AKP 1. parti %40.23+YRP %40.17=%80

-DEM 3. Parti %16.20

Suruc;

-DEM 1. Parti %57.21 oyunu %2 düşürmüş

-AKP  2.paerti %26.89

Viranşehir;

-DEM 1. Parti %51.70 oyunu%5 artırmış

-AKP 2.parti 25.43+YRP %19.56=%43

Harran;

-MHP 1. Parti %58.08

-YRP 2. Parti %28.72

-BBP 3. Parti %11.34

-Tamamen Türk milliyetçileri egemen olmuş

Eyyübiye

-AKP. 1. parti %41 .57

-YRP  2. Parti %37.54

-DEM 3. Parti % 14.22

Haliliye;

-AKP 1. parti %40.28

-YRP 2.parti % 34.40

-DEM 3. Parti %15

Karaköprü;

-YRP 1. Parti %41.03

-AKP  2. parti %32.24

-DEM 3. Parti %17.44

-merkezde Türk muhafazakarlaşması devam ediyor

16)VAN

B.Şehir.                  :DEM.           %55.48

Başkale.                 :DEM.           %58.16

Çatak.                    :DEM.           %57.88

Erciş.                      :DEM.           %50.89

Gevaş.                    :DEM.           %45.45.         B.ŞEHİR :DEM

Gürpınar.                 :DEM.           %48.01.          DEM:13

Muradiye.                :DEM.           %48.24

Bahçesaray.            :DEM.            %21.33

Çaldıran.                 :DEM.            %47.72

Özalp                      :DEM.             %71.50

Edremit.                  :DEM.             %59.12

Saray                      :DEM.             %51.16

Tuşba.                     :DEM.             %55.52

İpekyolu.                 :DEM.             %58.26

-DEM in bütün ilçeleri aldığı tek il

B.Şehir

-DEM %55.48 oylarını %2 artırmış

-AKP %27.15+YRP %%.37 =%32

-HAKPAR 792 oy almış

-tüm Türkiye partileri %45

Başkale;

-DEM %58.96 oylarını %15 düşürmüş

-AKP 2. parti %32.97

-tüm Türkiye partileri %42

Çatak;

-DEM %57.89 oylarını %15 artırmış

-AKP ‘:partş %27.07

-Türkiye partileri %43

Erciş;

-DEM %81

-AKP 2. parti %41

-Türkiye partileri %50

Gevaş;

-DEM %45.45

-AKP %%32+YRP %16=%48

Gürpınar;

DEM %48.01 oylarını %6 artırmış

-AKP%28.52+YRP%26.86=%45

Muradiye;

-DEM %46.24.  oylarını %4 artırmış

-AKP 2. parti %39.27

Özalp;

-DEM %71.50. oylarını %4 düşürmüş

-AKP 2. parti %18

Bahçesaray;

-DEM%21.93  oylarını %9 düşürmüş,

-AKP 2. parti %21.19+DEVA %19.10 +YRP %16.23=%57

Çaldıran;

-DEM %47.72  oylarını %6 düşürmüş

-AKP 2. parti+YRP %15.46=%50

Edremit;

-DEM %59.12

-AKP %25.51+YRP %6.14= %31

-HAKPAR 95 oy almış

Saray;

-DEM 1. Parti %51.16 oyları %10 azalmış

-CHP  2:parti %28.29

-AKP  3. parti %15.32

Tuşba;

-DEM %55. Oylarını %2 artırmış

-AKP  %27+YRP %5 =%32

-HAKPAR 129 oy almış

ipekyolu;

-DEM %58.26   oylarını %4 artırmış

-AKP %24.04 +YRP %5.67=%29

-HAKPAR 129 oy almış

17). ERZURUM

B.Şehir.                    AKP.            %50.42

Aşkale.                     AKP.            %45.29

Cat.                          CHP.            %48.59

Hınıs.                        AKP.            %47.76 DEM 2. Parti %33.46

Horasan.                   İYİP.            %32.13

İspir.                          MHP.          %41.38

Karayazı.                   DEM.          %54.57.    B.şehir. : AKP

Narman.                    AKP.            %42.99.     AKP.    : 9

Oltu.                          AKP.            %33.44       DEM.  : 3

Olur.                          MHP.           %49.04       CHP    : 2

Pasinler.                    AKP.            %50.55.      MHP   : 2

Şenkaya.                   CHP.            %49.98.      YRP    : 2

Tekmar.                      DEM.           %47.51.      BBP.   : 1

Tortum.                      AKP.             %51.90.      İYİP    : 1

Karaçoban.               DEM.            %49.48

Uzundere.                  BBP.            %43.50

Pazaryolu.                  AKP.             %5142

Aziziye                       YRP.              %46.46 

Köprüköy                  YRP.              %55.92

Palandöken               AKP.              %40.66

Yakutiye                     AKP.              %53.83 

18) ERZİNCAN

MHP: 7

AKP: 1

BBP: 1

DEM Parti: 338 oy almış.

HAKPAR :52 oy almış.

19) MALATYA

19) MALATYA MERKEZ BELEDİYE BAŞKANLIĞI: AKP İLÇE BELEDİYE BAŞKANLIKLARI:

AKP.:7

CHP:5

MHP:1

DEM Parti: 2096 oy almış.

HAKPAR 134 oy almış.           

      

31 MART 2024 SEÇİMLERİNDE İÇ ANADOLU KÜRTLERİNİN OY VERME DAVRANIŞI     

ANKARA:

B.ŞEHİRDE     

CHP       % 60.44                                           

AKP      %31.68

YRP       %3.13

ZAFER   % 1.51

 DEM     %0.80

HAKPAR    %1.2

İLÇELER:

AKP  : 8 Belediye

CHP  :16 Belediye

Ankara’da DEMve HAKPAR Kürtlerin dışında oy alamıyor

DEM Ankara’nın iki ilçesinde Haymana(DEM 3. Parti) ve Elmadağ’da varlık gösterebilmiş.Haymana’da %3.28,  Elmadağ’da %2.08 oy almış.Her iki partide Kürtlerden destek alamamış.Haymana etnik kimliğine göre değil,muhalif seçmen davranışına göre tutu göstermiş.

KONYA:

B.ŞEHİRDE :AKP   %49.44

YRP    %23.48

CHP    % 12.77

DEM    %  1.79

HAKPAR   %  0.05

 

MERSİN

(Büyükşehir) ; (1.392.196)

1. PARTİ. CHP. (%59.52)

2. ‘’ MHP (%33.04)

16. ‘’ HAKPAR (%0.13) 1.348 oy

DEM ‘’ Seçimlere katılmamış

İLÇELER

DEM. PARTİ 12 İlçe de seçimlere katılmamış

HAKPAR 13 ilçenin tamamında seçimlere katılmamış

AKDENİZ DEM. 1. Parti. (%36.92)

AKP. 2. ‘’ (%30.39)

CHP. 3. ‘’ (%23.50)

Kürt oylar başka partilere gitmiş.

ADANA. ; (1.629.953)

1 CHP : %46.57

2 AKP. : %37.43

3 DEM : %5.60 (66.221) oy 20.

Hakpar : %0.06 (691). Oy.

CHP : 9 ilçe YRP : 1 ‘’ MHP : 4 ‘’ BĞZ. : 1. ‘

DEM: parti 15 ilçenin 10 unda seçime katılmamış HAKPAR : 15 ‘’ tamamında seçimlere katılmamış —

Seyhan :DEM. 3. Parti. (%12.63) 48.091 oy

—Ceyhan: ‘’ 3. ‘’ (%6.62) 5.912. oy

—Karataş: ‘’ 4. ‘’ (%1.97) 300. oy

—Yüreğir : ‘’ 3. ‘’ (%8.35).15.531. oy

—Cukurova ‘’ 6. ‘’ (%1.66). 3.339. oy

—DEM ın ilçelerde aldığı toplam oy 73.173

Büyükşehirden daha fazla oy almış. Adana da Kürt oylar diğer partilere gitmiş

İLÇELERDE :

AKP     15  BELEDİYE

YRP      6  BELEDİYE

CHP     5 BELEDİYE

BBP      2  BELEDİYE

MHP      1  BELEDİYE

İYİP        1   BELEDİYE

--Cihanbeyli’de,  DEM Parti, %11.76  oy ile 3. Parti.(2019’a göre %20 oy kaybı var)

--HAKPAR  yok

--Kulu’da DEM Parti, %26.12 ile 2. Parti.

--HAKPAR    Yok

--Yunak’da    DEM  Parti, %0.78 ile 6. Parti HHHhhhhh    hhh

HAKPAR     yok

Kürt oylar sadece Kulu’da biraz yüksek ama yeterli değil.

 

ANTALYA. : (1.925.935)

(Büyükşehir). 1. CHP. %48.71

2. AKP. %40.03

3. DEM %3.11. (45.070 ) oy 20.

HAKPAR %0.05 (715) oy

İLÇELER : DEM 5 İlçede seçimlere katılmamış

HAKPAR 19 İlçenin tamamında seçimlere katılmamış

ALANYA : DEM 4. Parti (%1.70) 2.977 oy

ELMALI. : DEM 7. Parti (%0.24). 64 oy

FİNİKE : DEM 6. ‘’ (%0.75) 232 oy

GAZİPAŞA : DEM 11. ‘’ (%0.26). 90 oy

KAŞ. : DEM. 4. ‘’ (%0.71). 285. oy

KORKUTELİ : DEM 7. ‘’ (%0.39). 152. oy

KUMLUCA. : DEM. 5. ‘’ (%1.52). 705 oy

SERİK. : DEM. 6. ‘’ (%1.48). 1.201 oy,

KEMER. : DEM 5. ‘’ (%1.23). 324 oy

KEPEZ. : DEM. 3. ‘’ (%7.61). 23.779 oy 

KONYAALTI :DEM. 7. ‘’ (%1.62). 1.503. oy

MURATPAŞA :DEM 4. ‘’ (%2.38). 6.406. oy

AKSU. : DEM 3. ‘’ (%3.69). 1.662 oy

DÖŞEMEALTI:DEM. 5. ‘’ (%1.61). 761. oy

KIRŞEHİR:

B.ŞEHİR   

CHP    %52.88                                        

AKP     %37.42                                                         

DEM    % 1.23   (6.PARTİ)

HAKPAR    % 0.03   (18.PARTİ)

İLÇELER:  

AKP   3 Belediye

CHP   2 Belediye

İlçelerde DEM Parti  ve HAKPAR yok

Kırşehir’de Kürtlerin muhalif seçmen davranışı gösterdiği görülüyor

SEÇİMLERE KATILIM ORANLARI

Türkiye geneli seçmen sayısı :61.430.934

Kullanılan oy: 48.256.251

Geçerli oy: 46.046.251

Katılım oranı: %78.11

Geçersiz oy: %5

Kürdistan illeri

Kullanılan oy:%67.5

Geçersiz oy: %5.8

Kürdistan illerinde seçimlere katılım oranı çok düşük.Neden düşük bunu araştırmak gerekiyor.

Geçersiz oylar Türkiye ortalamasının 0.8 üstünde; nedenini araştırmak gerekiyor             

SONUÇ

1)Van tamamen kürdi partilere oy veriyor .Ancak 2. Parti Türk muhafazakar partileri

2)Adıyaman ve Bingöl giderek Kürtlerden uzaklaşıyor.Elazığdan daha kötü durumdalar

3)Urfa daha Kürdi bir şehir olma yolunda,Merkezde çalışmak gerekiyor.

4)Kürdi partiler Batmanın ilçelerinden kopuyor.

5)Iğdırın ilçelerinden Kürtler oy alamıyor

6)Elazığ Türkçü/ muhafazakar bir yapıya bürünmüş

7)Tunceli Kürdi değil muhalif bir şehir oluyor

8)Kars Türkçü muhafazakar bir şehir olma yolunda

9)Siirt Muhafazakarlaşıyor

10)Şırnak Kürdi bir şehir olma yolunda

11)Mardinde Arapları kazanmak gerekiyor

12 )Ağrıda muhafazakarlaşma eğilimi ağır basıyor

13) Erzurum da DEM 3. Parti

14) Erzincan Türk milliyetçiliğinin kalesi durumuna geliyor.

15) Malatya Kürtler oy alamıyor

Metropol Kürtlerinin Oy Verme Davranışı

İSTANBUL  (Büyükşehir:11.314.534) 1. CHP:  %51.14  

2. AKP  :  %39.59                                                      

3.  YRP  :  %2.61

4.   ZP:  %2.12

5.  DEM  :%  2.12 (183.805)

11.  HAK-PAR:  %0.11 (9.563)  

İLÇELERDE ; CHP:  26 İlçe

AKP  13 İlçe 

Metropol Kürtlerinin Oy Verme Davranışı

İSTANBUL  (Büyükşehir:11.314.534)

DEM Parti   Adalar’da    4. Parti  (417  oy)

Bakırköy’de 5 (1767 oy)

Beşiktaş’da   8. (938  oy)

Beykoz’da   7. (907  oy)

Beyoğlu’nda  seçimlere girmemiş

Çatalca’da   Eyyüpsultan’da  Fatih’te Gaziosmanpaşa    4. Parti (417 0y)

Kadıköy‘de 7. Parti (2832 oy)

Kartal’da seçimlere girmemiş                         

Sarıyer’de   Silivri’de  seçimlere girmemiş                           

Şile’de Üsküdar’da  Zeytinburnu’nda  Büyükçekmece’de  4.   Parti (3581) oy                          Kağıthane’de   3.  (9036) oy 

Küçükcekmece’de  3.    (20.217  oy)

Pendik’te  seçimlere  girmemiş   Ümraniye’de   5.    (9168 oy)        

Bayrampaşa’da   Seçimlere girmemiş 

 Avcılar’da Bağcılar’da  Bahçelievler’de

Güngören’de   3. Parti   (6365 oy)         

Maltepe’de   Seçimlere girmemiş  

 Sultanbeyli’de  4. Parti  (18.160 oy)  

Tuzla’da  Seçimlere girmemiş 

Esenler’de  Arnavutköy’de  4. Parti (8.579 oy) 

Ataşehir’de  seçimlere girmemiş  

Başakşehir’de   3.   Parti  (13.055 oy) 

Beylikdüzü’nde   5.  parti    (5214  oy) 

Çekmeköy’de  Seçimlere girmemiş  

Esenyurt’ta   Sancaktepe’de  Sultangazi’de   4. Parti  (17.947 oy )

DEM parti 23 ilçede seçimlere girmemiş

HAK-PAR  39 ilçenin tamamında seçimlere girmemiş

DEM partinin ilçelerin toplamında aldığı oy 118.600.

Büyükşehirde aldığı oy :183.805.

Bu seçime girmediği ilçelerden de büyükşehir adayı oy almış.

İstanbul’da 11.314.534 seçmen var. Kürtlerden bu iki partinin aldığı oy 183.805+9.563=193.368.

Bu da %2.23 e karşılık geliyor. Çok az bir oy .Demek ki kürt oylar diğer partilere dağılmış.

 

BURSA;(2.388.995)

  1. CHP.:%47.62
  2. AKP.:%38.35
  3. 6.DEM:%1.63(29.389.)oy

18.HAKPAR:%0.06(1.022).oy

—DEM parti 4 ilçede seçimlere katılmamış

—HAKPAR 17 ilçenin tamamında seçimlere katılmamış

GEMLİK: DEM7.parti(%1.47).1.031oy

İNEGÖL: DEM6.  (%2.71).4.280. oy

İZNİK: DEM7.      (%0.31) 93oy

KARACABEY: DEM.6. (%1.88). 973oy

MUDANYA: DEM.9.    (%0.33).  227oy

M.KEMALPAŞA:DEM.13. (%0.33). 219.oy

ORHANGAZİ; DEM  7.(%0.88). 424oy

YILDIRIM:DEM.5. (%4.05).13.915.oy

GÜRSU:DEM  7.  (%1.56).   781.oy

NİLÜFER:DEM.6.  (%0.86).   2.620oy

OSMANGAZİ:DEM. 6.  (%1.65).  8.118.oy

GÜRSU:DEM.  7. (%1.56).  781.Oy

KESTEL: DEM. 7. (%1.53)675oy

 

İZMİ

Büyük şehir (3.459.970)

CHP. :%48.97

AKP. :%37.06

DEM.: %4.19 (110.600 oy)

19. HAKPAR %0.05 (1.190 oy)

2. 3. 4. İLÇELER ;

HAKPAR hiç bir ilçede seçime katılmamış. DEM parti 2 ilçede seçimlere katılmamış

Aliağa. DEM. 3. Parti (%3.41) 1.997 oy

Bayındır. ‘’ 3. ‘’ (%2.65) 712. oy

Bergama. ‘’ 7. ‘’ (%0.64 ). 444 oy 1.

Çeşme. ‘’ 3. ‘’ (%4.10 ) 1.198. oy

Dikili. ‘’ 4. ‘’ (%2,43) 743 oy

Foca. ‘’ 3. ‘’ (%2.76) 568. oy

Karaburun. ‘’ 4. ‘’ (%1.26) 113. oy

Karşıyaka ‘’ 5. ‘’ (%2.06). 4.426 oy

Kemalpaşa. ‘’ 5. ‘’ (%1.57). 1.128 oy

Kınık. ‘’ 4: ‘’ (%0.90). 171.oy

Kiraz. ‘’ seçimlere katılmadı Menemen ‘’ 3. Parti (%6.89) 8.013 oy

Ödemiş ‘’ 8. ‘’ (%0.53). 439 oy

Seferihisar. ‘’ 4. ‘’ (%2.91) 1.030. oy

Selçuk. ‘’ 4. ‘’ (%3.42). 825. Oy

Tire. ‘’ 4. ‘’ (%1.82) 1008 oy

Torbalı. ‘’ 3. ‘’ (%6.63). 8.013 oy

Urla. ‘’ 5. ‘’ (%1,82). 834. Oy

Beydağ. ‘’ seçimlere katılmamış Buca. ‘’ 4. ‘’ (%5.08). 14.445 oy

Konak. ‘’ 3. ‘’ (%6.51). 12.197. oy

Menderes. ‘’ 4. ‘’ (%3.06). 2.022. oy

 

Balçova. ‘’ 6. ‘’ (%2.71). 1.246 oy

Çiğli. ‘’ 6. Parti. (%2.23). 2.835 oy

Gaziemir. ‘’ 3. ‘’ (%4.28). 3.397. oy

Narlıdere. ‘’ 4. ‘’ (%4). 1520 oy

Güzelbahçe. ‘’ 7. ‘’ (%1.31). 295 oy

Karabağlar. ‘’ 3. ‘’ (%5,62). 15.269 oy

Bayraklı. ‘’ 3. ‘’ (%4.55). 7.945. Oy

Bornova. ‘’ 7. ‘’ (%0.64). 444

—Kürtlerin yoğun yaşadığı ilçelerde DEM parti daha iyi oy almış

—Türk aleviler DEM e uzak durmuş

İlçelerde toplam 92.028 oy alırken büyükşehir adayı Akın Birdal 110.600 oy almış.

—Kürt oylar diğer partilere dağılmış

 

  -Bütün kürdistan'da Muhafazakar Türk partileri ya 1. Yada 2. Parti konumunda bu da Kürt muhafazakarlardan da oy alacak 2. Bir Kürt seçim partisinin gerekli olduğunu bize gösteriyor.

         - Kürt partisinin muhalefetinin de Kürt partisi olma durumunda Kürtlerin eli daha  güçlenecek

          -Kürt partileri Türkiye partilerine değil Birbirlerine oy kaptırmaları gerekiyor.Aksi durumda Kürtlerin oy verme davranışındaki eğilim Dersim dışında Türk muhafazakar  partilerine ,Dersimde Türk soluna verme eğilimi gösteriyor.

          - Erzincan ve Malatya ayrıca önem verilmesi gereken iller olarak karşımızda duruyor.

           -Kayyuma rağmen AKP nin  bölgede 2. Parti olma durumunu ıyı yorumlamak gerekiyor. Kürt halkının önemli bir kesiminin kayyum uygulamalarına oy vermesi düşündürücü.

Yazının tamamını PDF olarak oku