ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Çinli mevkidaşı Dong Jun ile Singapur'da düzenlenen güvenlik zirvesinin oturum aralarında yaptığı ve bir Pekin sözcüsünün ‘olumlu’ olarak nitelendirdiği görüşmenin ardından konuştu.
AFP'nin aktardığına göre Austin, 2 Haziran Pazar gününe kadar sürecek olan ve son yıllarda Çin-ABD ilişkilerinin seviyesinin göstergesi haline gelen Shangri-La Diyaloğu sırasında, “Asya güvende olmadıkça ABD güvende olamaz. Bu nedenle ABD uzun zamandır bu bölgede varlığını sürdürüyor” ifadelerini kullandı.
Austin, Avrupa ve Ortadoğu'daki çatışmalara rağmen Hint-Pasifik bölgesinin ‘ABD için öncelikli bir operasyon alanı olmaya devam ettiğini’ belirtti.
ABD, Çin'in etkisine ve artan askeri gücüne karşı koymaya çalışırken, Asya-Pasifik bölgesindeki ittifaklarını ve ortaklıklarını (özellikle de Filipinler ile) güçlendirmeye çalışıyor.
Washington'un ortak askeri tatbikatları yoğunlaştırması ve Tayvan Boğazı ile Güney Çin Denizi'nde düzenli olarak savaş gemileri ve savaş uçakları konuşlandırması, Çinli liderleri kızdırıyor.
Austin'in konuşmasının ardından Çinli askeri yetkili General Jing Jianfeng, Washington'u, bölgedeki hegemonyasını sürdürmek için ‘Asya-Pasifik'te bir NATO versiyonu’ kurmakla suçladı ve ABD'nin ‘bölgesel barış ve istikrara yönelik en büyük meydan okumayı’ temsil ettiğini belirtti.
Dünyanın dört bir yanından çok sayıda savunma yetkilisinin katıldığı forum, Çin savaş gemileri ve savaş uçaklarının Pekin'in egemenlik iddiasında bulunduğu Tayvan'ın etrafında kordon oluşturduğu büyük askeri tatbikatlardan bir hafta sonra düzenleniyor.
Diyaloğun devam ettirilmesi
Dong ve Austin arasında dün (Cuma) gerçekleşen görüşme, iki ülkenin savunma bakanları arasında 18 ay sonra yapılan ilk derinlemesine görüşme oldu ve çatışmaların kontrolden çıkmasını önlemeye yardımcı olabilecek askeri diyaloğun sürdürülmesi umutlarını arttırdı.
Austin, ABD ve Çin'in ‘önümüzdeki aylarda’ askeri temasları yeniden başlatacağını söyledi. Pekin ise iki ülke arasındaki güvenlik ilişkilerinin ‘istikrara kavuşmasını’ memnuniyetle karşıladı.
Austin bugün yaptığı açıklamada, “Bakan Dong'a beni acil bir konu için ararsa telefonu açacağımı söyledim. Umarım o da aynısını yapar” dedi.
Ancak ABD'li bakan konuşmasında Çin'e saldırır gibi görünerek, ‘Hint-Pasifik'te yeni bir güvenlik çağının’ ortaya çıktığını ve bunun ‘bir ülkenin iradesini dayatmak’ ya da ‘gözdağı vermek veya zorlamakla’ ilgili olmadığını söyledi.
Austin, “Bu yeni yakınlaşma bölünmeyle değil, birlikle ilgilidir; egemen ulusların özgür seçimleriyle ilgilidir” ifadesini kullandı.
ABD'ye karşılıklı savunma anlaşmasıyla bağlı olan Filipinler, Washington'un bölgedeki çabalarının merkezinde yer alıyor.
Güney Çin Denizi'ne kıyısı olan ve Tayvan'a yakın bir ülke olan Filipinler'in desteği, bir çatışma durumunda ABD için çok önemli olacaktır.
Austin, Güney Çin Denizi'nde, Çin ve Filipinler gemileri arasındaki sürtüşmeler sıklaşırken ve daha geniş bir çatışma korkusunu arttırırken, ABD'nin Karşılıklı Savunma Anlaşması kapsamında Filipinler'i savunma taahhüdünün ‘sarsılmaz’ olduğunu vurguladı.
Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos dün forumda yaptığı konuşmada, Washington'un varlığının ‘bölgesel barış için elzem’ olduğunu söyledi. Marcos, “Çin'in bölgenin güvenlik durumu ve ekonomik kalkınması üzerindeki belirleyici hakimiyeti kalıcı bir gerçekliktir. Aynı zamanda ABD'nin istikrar sağlayıcı varlığı da bölgesel barış için elzemdir. Başka bir seçenek yok. Her iki ülke de önemli” şeklinde konuştu.