Haber Merkezi- ABD’de Temsilciler Meclisi, Senato’nun ardından Hong Kong'daki gösterilere destek veren ve Çin’i uyaran iki tasarıyı kabul etti.
İki tasarı, bundan sonra onaylanmak üzere ABD Başkanı Donald Trump’a gönderilecek.
Temsilciler Meclisi’nde oylanan “Hong Kong İnsan Hakları ve Demokrasi” başlıklı yasası tasarısı 417 “evet”, 1 “hayır” oyu ile kabul edildi.
Tasarı, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Hong Kong'un özerk yapısını koruyup korumadığını takip etmek ve Hong Kong'da bulunan ABD vatandaşlarını, Çin'in iade yasasına karşı korumaları için önlemler almasını öngörüyor.
Çin'in büyük tepkisine yol açan tasarı, ABD'nin Hong Kong'a ticaret, ihracat ve iş dünyasına yönelik ayrıcalıklar tanıyan ve kentin özel yönetim bölgesi olarak sahip olduğu özerkliği kabul eden ABD Hong Kong Siyaset Yasası'nda değişiklik öngörüyor.
Tasarı ayrıca, Hong Kong’daki gösterilerde insan hakları ihlalinde bulunan yetkililere yaptırım uygulanmasını talep ediyor.
Temsilciler Meclisi'nde ikinci yasa tasarısı ise oylamaya katılan 417 üyenin tamamının “evet” oyuyla kabul edildi.
Bu tasarı ise Hong Kong polisinin toplu gösterilere müdahale için kullandığı, göz yaşartıcı ve biber gazı bombası ile plastik mermi gibi mühimmatın ABD'den yapılan ihracatının yasaklanmasını öngörüyor.
Tasarıların Senato’da geçmesinin ardından Çin Dışişleri Bakanlığı, Pekin'deki ABD Büyükelçilik görevlilerinden William Klein'i bakanlığa çağırarak, tepkisini göstermiş ve misilleme tehdidinde bulunmuştu.
Japonya ve Çin borsaları üzerinde olumsuz etkide bulunan tasarılar, Washington-Pekin arasındaki ticaret savaşlarının devam ettiği bir zamana denk geliyor.
Protestoların gelişimi
Hong Kong yönetimi, "Şüphelilerin Çin ana karası, Çin'in Makao Özel İdari Bölgesi ve Tayvan'a iadesini kolaylaştıran" yasa tasarısını 3 Nisan'da parlamentoya sunmuştu.
Tasarının, Hong Kong'un özerk yönetim yapısı ve yargı bağımsızlığını zedeleyerek kenti, Çin merkezi yönetiminin güdümüne sokacağını düşünen muhalefet, haziran başında kentte büyük kitlesel protestolar başlatmıştı.
Protestoların gün geçtikçe şiddetini artırması üzerine Hong Kong Baş Yöneticisi Carrie Lam, temmuzda tasarının "öldüğünü" açıklamış, gösterilerin sürmesi üzerine 4 Eylül'de tasarının geri çekileceğini duyurmuştu.
Tasarı, 23 Ekim'de resmen geri çekilmesine rağmen protestocular, "demokratik reform" talepleriyle eylemleri sürdürme kararı almıştı.
Göstericiler, tasarının geri çekilmesi ile birlikte protestoların "ayaklanma" olarak adlandırılmasına son verilmesini, polis şiddetinin soruşturulması için bağımsız komisyon kurulmasını, tutuklanan protestoculara af çıkarılmasını ve kentte siyasi reform sürecinin yeniden başlatılmasını içeren beş talep öne sürüyor.
Hong Kong'un statüsü
Hong Kong, 1898'de imzalanan "kira sözleşmesiyle" uzun yıllar İngiltere hakimiyetinde kaldıktan sonra 1997'de Çin'e devredilmişti.
İmzalanan ortak deklarasyon çerçevesinde Hong Kong'a, 2047'ye kadar Çin'e sadece dış politika ve savunma gibi alanlarda bağlı kalarak "tek ülke, iki sistem" politikasıyla idari bağımsızlığını ve yapısını koruma hakkı tanınmıştı.
Kaynak: Euronews