ABD Hazine Bakanlığı’nın İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e yaptırım uygulama kararı aldığı duyurmuştu.
Söz konusu yaptırımın Türkiye ile krize neden olan ABD’li rahip Andrew Brunson’ın “haksız tutukluluğu” gerekçesiyle alındığı belirtilmişti.
Kararda, Gül ve Soylu’nun bakanlıklarının Türkiye’de “ciddi insan hakkı ihlallerinde” bulunduğu da kaydedildi.
Buna göre, Gül ve Soylu’nun ABD’deki mal varlıkları dondurulurken, ABD’li kişi ve kurumların söz konusu bakanlarla herhangi bir ekonomik ilişkiye girmesi ise yasaklandı.
Ankara’dan tepkiler
ABD’nin yaptırım kararına ilişkin Ankara’dan tepki geldi.
Yaptırım kararı ile ilgili Dışişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Adalet Bakanı Abdülhamit Gül tarafından yapılan açıklamalar sırasıyla şöyle:
Dışişleri Bakanlığı
“ABD Hazine Bakanlığının ülkemizle ilgili olarak açıkladığı yaptırım kararını şiddetle protesto ediyoruz. Hiçbir amaca hizmet etmeyecek söz konusu saldırgan tutumun karşılığı (ABD’ye) gecikmeksizin aynıyla verilecektir. ABD yönetimini bu yanlış karardan geri dönmeye çağırıyoruz.”
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu
“ABD’nin iki bakanımıza yaptırım uygulamaya kalkışması karşılıksız kalmayacaktır. ABD Yönetimi hukuk dışı taleplerini bu yöntemle elde edemeyeceğini idrak etmediği sürece sorunlarımızı çözemeyiz.”
Adalet Bakanı Abdülhamit Gül
“Benim bu topraklarda yaşamak ve bu topraklarda ölmek dışında bir düşüm olmadı. ABD’de veya Türkiye dışında herhangi bir ülkede ne bir dikili ağacım, ne bir tek kuruş param da yoktur. Nasip olursa belki bir gün memleketim Gaziantep’te küçük bir zeytinlik alırım.”
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu
“Amerika’da bir malımız var; Fetö. Onu da orada bırakmayız, alacağız.”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay
“Yaşanan son gelişmeler, büyük devlet olmanın ekonomik, askeri veya coğrafi büyüklük ile aynı olmadığını bir kez daha tüm dünyaya göstermiştir. Büyük devlet olmak, uluslararası hukuk çerçevesinde hareket etmeyi, yapılan anlaşmalara bağlı olmayı, adalet ve saygınlık ilkesine sadık kalmayı, halkının çıkarlarını küçük çıkar gruplarının üstünde tutmayı ve daima mazlumların yanında olmayı gerektirir. Biz, bayrağı, vatanı ve milletiyle birlikte büyük bir Devletiz. Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde büyük devlet olmanın gereğini yapmaktan bir an bile tereddüt etmeyiz.”
AKP Sözcüsü Mahir Ünal
“Türkiye kendisine yaptırımlar uygulanarak ilişki kurulacak bir ülke değil. Türkiye’nin iç meselelerine müdahale oluruz, yaptırımlar uygularız böyle bir şey söz konusu değil. ABD yönetimi Türkiye ile olan ilişkilerde rasyonel zeminde kalmak durumundadır. Türkiye mütekabiliyet esasına göre gereken cevabı verecek.”
Meclis Başkanı Binali Yıldırım
“ABD Hazine Bakanlığı’nın Adalet Bakanımız Abdulhamit Gül ve İçişleri Bakanımız Süleyman Soylu’yu hedef alan yaptırım kararı, hukuksuz ve son derece keyfi bir karardır. Türkiye’deki yargılama süreçlerine karşı saygısız bir tutumun göstergesi olan bu kararı şiddetle kınıyor ve bu yanlıştan bir an önce geri dönülmesini bekliyoruz.”
Siyasi partiden ortak tepki
Öte yandan ABD’nin yaptırım kararına karşın AKP, CHP, MHP ve İYİ Parti grupları ortak açıklama yaptı.
Ortak açıklama, “ABD’nin tehditlerine halkımızın ortak dayanışması ve kararlılığı ile ‘hayır’ diyoruz” başlığıyla duyuruldu.
Açıklamada, “Türkiye hükümetinin iki bakanına yönelik Hazine Bakanlığı eliyle yürürlüğe koyduğu yaptırım kararının şiddetle protesto edildiği” vurgulandı.
Bu tür uygulama ve tehditkar beyanların Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerde ortaya çıkmış sorunları çözmeye yardımcı olmadığı gibi ayrıca bunlara yeni sorunlar ekleme niteliği taşıdığı belirtilen açıklama, şöyle devam etti:
“Bilindiği gibi 15 Temmuz 2016 tarihinde Türkiye’ye yönelik alçak darbe teşebbüsünün mimarı, baş suçlusu Fetullah Gülen uzun yıllardan bu yana ABD’de oturmaktadır ve iadesine ilişkin hukuk temelindeki her türlü girişim adeta bir duvara çarpmış gibi hiçbir sonuç doğurmamıştır. ABD, sınır komşumuz olan Suriye’de Türkiye karşıtı terör gruplarıyla askeri ilişkiler içindedir ve bunların Türkiye için taşıdığı tehdit ve tehlikeyi hiçbir şekilde dikkate almadığı gibi adeta bile isteye bu politikaya yatırım yapmaya devam etmektedir. Öte yandan, Türkiye’nin bölgedeki askeri varlığını ve gücünü olumsuz şekilde etkileme yönünde çeşitli sınırlama girişimlerinin yine ABD iç iktidar mekanizmalarında tehditkar bir şekilde gündeme taşındığı görülmektedir.”
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise ABD’nin yaptırım kararı için “Bu kararı doğru bulmuyoruz” dedi ve ekldi: “ABD’nin iki bakanı hakkında biz de aynı kararı almalıyız.”