Asgari ücrete sene başında yapılan zam, iki üç ay içinde enflasyona yenilince temmuzda ara zam gündeme geldi. Ancak yapılan çalışma, açlık sınırını dahi yakalamaktan uzak.
Asgari ücrete sene başında yapılan yüzde 50 zammın ömrü kısa oldu. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı resmi enflasyon yüzde 70'i aşınca, seçim atmosferinin de etkisiyle hükümet bir kaç ay önce 'hayır' dediği asgari ücrete ara zam çalışması başlattı. Bu gelişmeyle birlikte, "Asgari ücretin son 6 ayda enflasyon karşısında kaybı ne kadar oldu? Sene başındaki alım gücü için en az ne kadar zam yapılmalı?" sorusu gündeme geldi.
TÜİK HESABINA GÖRE ASGARİ ÜCRETİN ALIM GÜCÜ 3 BİN LİRAYA DÜŞTÜ
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) çarşı pazarı yansıtmadığı eleştirisi yapılan enflasyon hesabına göre bile asgari ücretlinin alım gücü 4 bin 253 liradan 3 bin 136 liraya geriledi. Yılbaşında 5 bin 972 liraya yükseltilen en düşük dereceli memurun alım gücü mayıs sonu itibarıyla 4 bin 403 liraya, 2500 lira olan en düşük işçi emekli maaşının alım gücü ise 1840 liraya düştü.
NE KADAR ZAM YAPILACAK?
Ankara kulislerine göre, asgari ücrete zam konusunda yüzdelik artış artış ve prim formülü masada. Yılın ilk 6 ayındaki resmi enflasyon farkı baz alınırsa; 4 bin 253 lira olan asgari ücretin yüzde 40 artışla 6 bin lira olması gerekiyor. Ancak konuşulan yüzdelik zam, önümüzdeki günlerde yeni bir hesaplama yapılmazsa şu an için sadece yüzde 10 ya da yüzde 20 düzeyinde. Asgari ücrette konuşulan formüllerden biri de, aralık ayına kadar, yaklaşık 800 lira olan SGK priminin devlet tarafından karşılanması. Bu seçenek tercih edilirse asgari ücret 5 bin lira olacak. Her iki formülün karması bir zam seçeneği de ihtimaller arasında.
Bu konuda son açıklama AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş'tan geldi. Memur ve emeklilere yansıtılması gereken yüzde 40 enflasyon farkını müjde gibi sunan Kurtulmuş, asgari ücret içinse muallak konuştu. Asgari ücretle ilgili olarak bakanlığın önünde farklı seçenekler bulunduğunu söyleyen Kurtulmuş "Bunlardan birisine karar verilir. Orada vatandaşımızda yanlış algı oluşturmayalım. Söylediğimiz (yüzde 40 artış) memur işçi emeklileriyle ilgili bir düzenleme" dedi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'la görüşen Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay ise asgari ücretlinin alım gücünün çok düştüğünü, çalışanların bu haliyle aralık ayına kadar hayatını devam ettiremeyeceğini söyledi. 'Kesinlikle bir şey yapılması' gerektiğini belirten Atalay, 'en makul artışın 6 aylık enflasyon düzeyinde olması' gerektiğini, en azından ara zam ile nefes aldırılması gerektiğini söylüyor.
ASGARİ ÜCRET AÇLIK SINIRININ YAKLAŞIK 2 BİN LİRA ALTINDA
Sonuçta bu rakamların hiçbirisi ne asgari ücretle geçimi mümkün kılıyor ne de hayat pahalılığı karşısında oluşan kayıpları karşılıyor. Enflasyon aydan aya artarak üç haneli rakamlara doğru koşarken, alım gücü günden güne düşüyor. Örneğin Türk-İş'in 35 yıldır aylık olarak yayınladığı 'açlık ve yoksulluk sınırı' araştırmasına göre, mayıs ayı itibariyle asgari ücret açlık sınırının 1764 lira gerisine düştü. Gıda enflasyonu yüzde 108 olarak hesaplanırken, bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ aylık 7 bin 836 TL'ye yükselmiş durumda. Büyükşehirlerde emekçi yoğun semtlerde bile artık ev kiraları 4-5 bin liralardan başlarken, asgari ücretliler tüm aile çalışarak ayakta kalmaya çalışıyor.
Hız kesmeyen enerji maliyetlerinin yanısıra, resmi verilere göre tarımsal üretim enflasyonu mayıs ayında yüzde 154,97 oldu. Başka veriler de sıralamak mümkün ancak görünen o ki, enflasyon artmaya devam edecek ve temmuzdaki maaş zamları da kısa sürede buharlaşıp gidecek. (DUVAR)