Fuat Dündar’ın kaleme aldığı "Bir Kürt feminist: Halide Dündar", Kürt kadın hareketinin öncülerinden Halide Dündar’ın hayatını ve mücadelesini ele alıyor. Bu kitap, Halide Dündar’ın Diyarbakır 5 No’lu Cezaevi’nden Devrimci Demokrat Kadınlar Derneği’ne (DDKAD), öğretmenlik örgütlenmesinden Kürt kadın dergilerine uzanan hayat hikayesini derinlemesine anlatıyor. Aynı zamanda, bir kuşağın ve Kürt kadın hareketinin canlı bir portresini sunuyor.
Kadın kimliğine adanmış bir hayat
Halide Dündar, kendine "feminist" demese de, kadın kimliğini inşa etmeye adanmış bir yaşam sürdüren güçlü bir figür olarak karşımıza çıkıyor. Kitap, Dündar’ın siyasi mücadelelerde başka kadınlarla yaptığı görüşmeleri, yazılarını ve Kürt kadın hareketindeki belge-bilgi eksikliğini gidermeye yönelik katkılarını gözler önüne seriyor. Ayrıca, Roza ve Jûjîn gibi Kürt kadın dergilerinin hatırasını yaşatarak bu alanda önemli bir boşluğu dolduruyor.
Aksu bora’dan Halide Dündar’a övgü
Kitabın sunuşunu yazan Aksu Bora, Halide Dündar’ı şu sözlerle anlatıyor:
“Çok erken yaşta hayatının iplerini kendi eline almış, bildiği yolda ilerlemiş, bunun bedellerini ödemiş. Ailesiyle, devletle, Kürt siyasetinin ağır ağabeyleriyle, Türk feministlerle, sendikal iktidarla, sakat eliyle, kendisiyle bile çatışarak ‘bu dünyada bir iz bırakmaya kararlı bir kadın’ın yolculuğu.”
Tarihe ışık tutan bir biyografi
Fuat Dündar’ın bu eseri, Halide Dündar’ın bireysel mücadelesini ve Kürt kadın hareketinin önemli bir dönemini kayıt altına alarak hem geçmişe hem de günümüze ışık tutuyor. Kadın hakları, özgürlük mücadelesi ve toplumsal değişimle ilgilenen herkes için bir rehber niteliğinde olan kitap, Kürt kadınlarının tarihindeki önemli bir boşluğu dolduruyor.
"Bir Kürt feminist: Halide Dündar", yalnızca bir biyografi değil, aynı zamanda bir direniş ve azim hikayesi. Bu kitabı okurken bir kadının hayatındaki mücadelelere, çatışmalara ve kararlılığa tanıklık edeceksiniz.
Halide dündar kimdir?
1962 yılında Diyarbakır'ın Lice ilçesinde dünyaya gelen Halide Dündar, Devrimci Demokratik Kadınlar Derneği’nin (DDKAD) yöneticiliğini yaptığı gerekçesiyle 1980 yılında tutuklanarak Diyarbakır 5 No’lu Cezaevine konulmuştu. Henüz 18 yaşındaydı ve her türlü işkenceye maruz kaldığı cezaevinden 2 yıl sonra tahliye edildi.
Cezaevindeyken yaşadığı sancılar nedeniyle askeri hastaneye kaldırıldı ve ameliyata alındı. Ameliyatta yumurtalığının alındığını yıllar sonra bir tedavi sırasında doktorundan öğrendi.
Dicle Üniversitesinden mezun olan Halide Dündar, uzun yıllardır yaşadığı İstanbul’da matematik öğretmenliği yapıyordu. Siyasi aktivist olarak her zaman toplumsal olaylara karşı duyarlılığını koruyan Dündar, Fatma Kayhan ile birlikte Roza kadın dergisini çıkardı. Ardından Roza dergisinden ayrılarak, 1996'da kurduğu bir ekiple Jujîn isminde bir kadın dergisi çıkarmaya başladı. 2000 yılına kadar yayın hayatını sürdüren Jujîn dergisinde ağırlıkta Kurmanci lehçesiyle yazılmış Kürtçe yazılar yayınlandı.
Halide Dündar dolu dolu yaşadığı zorlu hayatında birçok alanda aktif rol üstlendi.
Halide Dündar 61 yaşında kalp yetmezliği nedeniyle İstanbul’da 03-07-2023 tarihinde yaşamını yitirdi.
Rûpela Nû