Birleşmiş Milletler'in Sırbistan’ın Kürt politikacı Cevdet Ayaz’ı Türkiye’ye iadesi öncesinde Belgrad'ı uyardığı bildirildi.
DW'nin Reuters ve JD/HS'ye dayandırdığı habere göre Sırbistan'ın Birleşmiş Milletler'in (BM) uyarısına rağmen Kürdistan Özgürlük Partisi'nin Muş eski il başkanı Cevdet Ayaz'ı Türkiye'ye iade ettiği belirtildi.
Ayaz'ın avukatı Ana Trkulja bir Sırp televizyonuna yaptığı açıklamada müvekkilinin dün Türkiye'ye iade edildiğini doğruladı. Trkulja, Türkiye'de 'anayasal düzeni bozmaya teşebbüs etmek"le suçlanan ve hakkında 15 yıla kadar hapis cezası istenen Ayaz'ın son bir yıldır Sırbistan'da yaşadığını ve iltica başvurusunda bulunmuş olduğunu ifade etti.
Ancak Reuters haber ajansı, Ayaz'ın iadesi öncesinde Sırbistan'ın da üyesi olduğu BM İşkenceye Karşı Komite'nin (UNCAT) Belgrad'a 18 Aralık tarihinde tavsiye niteliğinde bir yazı gönderdiği ve Ayaz'ın Türkiye'ye iade edilmemesini rica ettiğini yazdı.
Reuters'e konuşan adının açıklanmasını istemeyen bir emniyet yetkilisi, Sırp mahkemelerinin iade için gereken bütün koşulların sağlanmış olması ve Adalet Bakanı Nela Kuburoviç’in kararı doğrultusunda söz konusu kararı aldığını dile getirdi. Sırp yetkili, "BM'nin talebi karardan sonra geldi. Polis de iade işlemlerini uyguladı” dedi.
UNCAT Başkanı Jens Modvig de Avrupa Birliği üyeliğine aday olan Sırbistan'ın Ayaz'ı iadesi konusunda uyararak uluslararası yükümlülükleri bulunduğunu belirtti.
BM uyarılarına rağmen teslimat
DW Haber sitesi'nde 'Kürt siyaset adamı Cevdet Ayaz Sırbistan'dan Türkiye'ye teslim edildi. BM İşkenceye Karşı' başlıklı haberde Komite'nin uyarılarına rağmen, Sırbistan, Başkan Erdoğan'la popüler hale getirmek için BM sözleşmesini bozuyor mu?" diye sorguladığı Ayaz'ın skanlal iade kararının siyasi olduğunu vurguladı.
"Darbeden sonra yüz binlerce kişi işini kaybetti ve on binlerce kişi tutuklandı. Ancak, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın siyasi muhalifleri, Avrupa'ya kaçabildikleri anda çoğunlukla güvende oldu. Birçok Avrupa ülkesinin Interpol aracılığıyla istendiği halde, Türkleri kendi vatanlarına iade etmemesi için, partizan adaleti ve Türk cezaevlerinde işkence raporları gerekçelerdi." denildi.
Haberin devamında "Öyle görünüyor ki, AB üyelik hedefi olan Sırbistan şimdi farklı bir politika izliyor. Şu ana kadar bilinir hale gelen Kürdistan siyasetçisi Cevdet Ayaz, 15 yıl hapis cezasına çarptırıldığı Türkiye'ye iade edildi. Geri gönderme, Sırbistan Adalet Bakanı Nela Kuburović tarafından Noel'den hemen önce onaylandı ve görünüşe göre şimdi tamamlandı. Bu, Sırp haber portalı "Insajder" Cevdet Ayaz'ın avukatını doğruladı." diye eklendi.
Adalet Bakanı Kuburoviç: Noel'den hemen önce teslimat izni
DW haberinde Bakan Kuburoviç'in izniyle iadenin gerçekleştiği belirtiliyor: "Ayaz, doğudaki Türk vilayetinin Muş'taki Kürdistan özgürlük partisi'nin (PAK) bir çalışanı. Bir yıl önce, 2016 yılının sonunda, Türk yargısının talebi üzerine Sırbistan'da tutuklandı ve burada iltica talebinde bulundu. O zamandan bu yana, Sırp temyiz mahkemesi, yetkili bölge mahkemesinin Ayaz'ı üç kez iade kararını bozdu. Ancak Aralık ayı ortasındaki dördüncü girişimde karar alındı ve bu davalarda son sözü söyleyen Bakan Kuburoviç, iadenin yapılmasına izin verdi."
Sırbistan BM'yi görmezden geldi!
Ayaz'ın insanlık dışı muamele ile tehdit altında olduğu vurgulanan haberde "Ama büyük bir soru işareti var. 11 Aralık mektubunda (emyiz mahkemesi Türkiye'ye transferini onayladı üç gün önce) İşkenceye Karşı BM Komitesi teslimat süresini durdurmasını talep etti ve aksi takdirde Ayaz, Türkiye'de insanlık dışı muamele ile tehdit altındadır dendi. Pazartesi günü, Komite Şefi Jens Modvig twitter hesabından "Sırbistan, lütfen BM İşkenceye Karşı Sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerinizin farkında olun." dedi.
DW'nin haberinde Bakan Kuburoviç'in BM'nin uyarı mektubunu iade kararından sonra aldığı iddiasına yer vererek bunun çok açık bir yalan olduğu vurgulanıyor: "Garip bir şekilde, Belgrad'daki Adalet Bakanlığı mektubun ancak Bakan Kuburoviç'in kararı sonrasında geldiğini iddia etti. Ayaz'ın avukatları, bu çok açık bir yalandı: Mektubun Bakanı incelemek zorunda kaldığı mahkeme dosyasının bir parçasıydı.
Buna göre, yasal durum açıktı. Sırbistan BM Komitesi, Nikola Kovačević, İnsan Hakları, Ayaz Sırbistan'da almıştı bir sivil toplum örgütü Belgrad Merkezi'nde avukat oyu görmezden olmamalıdır. Deutsche Welle'den Kovačević, Sırbistan "BM Komitesinin kararını takip etmeyen tek Avrupa ülkesidir" dedi. Bunu yaparken, Sırbistan Birleşmiş Milletler İşkenceye Karşı Sözleşmeyi ihlal ediyor."
Kürdistan siyasetçi Ayaz: "İşkence altında"
''Terörist saldırılar planlayan bir grubun parçası olmakla suçlanan Cevdet Ayaz'ın davası, 2001 yılında Türkiye 'de başladı. O sırada işkence altında olan Ayaz, daha sonra şunları söyledi: "Bu davada 2006'da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin hemen önünde bulundu. 2016 yılına kadar Türkiye'de yaşamış ama 15 yıllık cezalandırılmasından hemen önce Sırbistan'a geçti.
Cevdet Ayaz'ın PAK'taki parti arkadaşı Mehmet Ali, siyasi nedenlerle yapılan bu iadeyi kınadı. Ali DW'ye, "Türkiye'de işkence ve kötü muamele uygulanıyor ve Ayaz'ın yaşamı hakkında çok endişeliyiz" dedi.
Erdoğan için bir hediye mi?
Sırp mahkemelerinin ve bakanının neden Avrupa Adalet Divanı'nın Ayaz davasındaki kararını dikkate almadığı belli değil. Sırp yasalarına göre bile, işkence altında yapılan itiraflar geçersiz. Kürt politikacıyı iade kararı, insan hakları savunucuları arasında öfkeye neden oldu. Uluslararası Af Örgütü gibi uluslararası kuruluşlar bu konuda protesto gösterileri düzenledi.
Belgrad merkezli sivil toplum örgütü Yucom'un direktörü olan insan hakları savunucusu Milan Antonijević, "Bu gibi durumlarda siyaset her zaman bir rol oynamaktadır ve Türkiye bu insanlara ulaşmak için her şeyi yapmıştır" diyor. DW, "Bu adamın insan hakları, Türkiye'de çoktan tehlikede ve tekrar tehlikede olabilir, Sırbistan doğrudan sorumlu olacak." dedi.
Balkan ülkesi Sırbistan AB üyeliği için bir aday olmasına rağmen, yine de Doğu ile iyi ilişkiler içinde olmaya çalışıyor. Rusya ve Çin'in yanı sıra, Sırbistan'da enerji arzında yatırım ve işbirliği sözü veren Türkiye de giderek daha fazla yakınlaşıyor. Örneğin, Ekim başında, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve 150 kişilik ticaret heyeti, Belgrad'da ciddiyetle ağırlandı.