Dersim'de Alevi Kürtler, 'Gağan' olarak adlandırılan yeni yıl etkinliklerini lokma dağıtarak, kutladı.
Dersim'de Hicri takvime göre yeni yıla giriş olarak kabul edilen Gağan (Khal), her yıl Aralık ayının son haftası ile Ocak ayının ilk haftası kutlanıyor.
Kutlamalar çerçevesinde Dersim'in Ovacık(Pulur) ilçesine bağlı Çaxperi köyünde bir araya gelen vatandaşlar, yeni gelişini lokma dağıtıp mum yaktıktan sonra dualar ederek kutladı.
Gağan kutlaması
Khal Gağan; Dersim cografyasında Alevi- Kırmanclar tarafından kutlanan (Sivas, Dersim, Erzincan, Bingöl, Muş) günümüze kadar gelebilmiş eski bir gelenektir.
Gağan (Khal), her yıl Aralık ayının son haftası ile Ocak ayının ilk haftası kutlanıyor
Salı gününden başlayıp üç günlük oruç tutulur. Pir, Mürşit ve Dedelerin olduğu yerler de Cem’ler bağlanır.
Çocuklar sabah erkenden kalkarlar, en güzel elbiselerini giyinerek Khal Khek (İhtiyar Adam) eşliginde hediye toplamaya giderler. Toplu bir şekil de, habersizce her evin kapısına giderek, “Gağanê Sıma Bımbarek Bo” (Gağanınız kutlu olsun) diye selamlar ve şarkılar eşliğinde Khal Khek oyununu oynarlar ve hediyelerini alırlar.
Hediyeler daha çok badem çekirdeği, ceviz, kuru üzüm, kayısı kurusu, un ve benzeri şeyler olur.
Akşama kadar toplanan yiyecekler köyün bir evinde pişirilir, geri kalanlar da yoksul ailelere dağitilir. Genel de undan yapılan yemeklerdir. Zerfet adı verilen hamur, yağ ve sarmısaklı ayrandan oluşan yemek pişirilir ve yenir.
Evlerde ise Pesare (bir tür çörek) ve dane (bugday) pişirilir. Dane bir kısmı yenir ve çocuklara dağıtılır bir kısmı ise ipliğe geçirilerek hayvanların bulunduğu ağılın direklerine asılır.
Uğranılan evlerde Khal Khek oyunu oynanır.