Kürtçe gönülleri birliği/DILKURD, Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı orta dereceli okullarda okutulan Kürtçe (Kurmanci-Zazaki) derslerin önündeki engeller ve uygulamadaki yetersizlikleri 10 maddede kamuoyu ile paylaştı.
DILKURD’dan yapılan yazılı açıklamada, 30 Ocak tarihinde başlayan ve 12 Şubat'ta sona eren 2024-2025 eğitim ve öğretim yılında okutulacak seçmeli dersleri tercih sürecinde aktif çalışma yürütüldüğü kaydedildi.
Bu çalışmanın sendikalar, meslek odaları, Kürtçe öğretmenleri ve bağımsız bireylerle koordineli bir şekilde gerçekleştirildiği bilgisine yer verilen açıklamada, seçmeli dersler tercih sürecinde karşılaşılan ve tespit edilen seçmeli derslerin önündeki engeller ve uygulamadaki yetersizlikler şöyle sıralandı:
1. YANLIŞ İSİMLENDİRME: Seçmeli Kürtçe dersi, kendi ismiyle değil Yaşayan Diller ve Lehçeler olarak resmi formda yer alıyor. Bu durum, dersin bilinip seçilmesine engel teşkil ediyor.
2. YANLIŞ TASNİF: Seçmeli Kürtçe dersinin yer aldığı grupta, birçok ders var ve çoğu da bilim derslerinden oluşmaktadır. Bir gruptaki derslerin seçilme sayısı sınırlı olduğu için ve seçmeli Kürtçe dersinin alakasız bir grupta bulunmasından ötürü, Kürtçe dersinin seçilmesi zora girmektedir.
3. YANLIŞ İNİSİYATİF: Kürtçe seçmeli dersler, fiiliyatta, tamamen okul idarecilerinin inisiyatifine bırakılmış durumda. İdarecilerin Kürtçeye yönelik suizanları ve art niyetleri seçmeli Kürtçe dersinin seçilmesinin önünde çok ciddi bir engel oluşturuyor.
4. YANLIŞ BİLİNÇ: Ebeveynlerin dil bilincine sahip olmaması, seçmeli Kürtçe derslerinin tercih takvimini takip etmelerini engelliyor. Okul idaresinin ve Milli Eğitim Bakanlığı'nın bu konuda bilgilendirme ve haberdar kılma araçlarını kullanmaktan beri durması, seçmeli derslerin tercih edildiği zaman dilimini oldu bittiye getirmektedir.
5. YANLIŞ YÖNLENDİRME: Okul yöneticileri "okulumuzda Kürtçe öğretmeni yok" gerekçesiyle öğrencileri başka dersleri seçmeye yönlendirmektedir. Böylesi bir yanlış yönlendirme, görevi kötüye kullanmanın yanında seçmeli Kürtçe dersinin tercih edilmemesine de sebebiyet veriyor.
6. YANLIŞ BİLGİLENDİRME: Bazı okullara seçmeli Kürtçe dersi için müracaat eden velilere "Kürtçe ders diye bir şey yok" şeklinde yapılan yanlış ve maksatlı bilgilendirme pratikleri, Kürtçe dersinin seçilmesini engellemektedir.
7. YANLIŞ POLİTİK TUTUMLAR: Mevcut siyasal partiler ve politik aktörler, seçmeli Kürtçe derslerini ideolojik bir mesele olarak görmektedir. Oysa Kürtçe dersleri, Milli Eğitim Bakanlığı'nın bütün vatandaşlara tanıdığı ve yasalarla korunan bir haktır. Bu hakkın tahakkuku, siyasal parti tüzüklerinin ve ideolojilerinin üstünde bir meseledir.
8. YETERSİZ ZAMANLAMA: Seçmeli derslerin tercih edildiği dönemin oldukça kısa olması ve önceden duyurulan belirli bir tarihte yapılmaması, seçmeli derslerin tercih çalışmalarını sekteye uğratmaktadır.
9. YETERSİZ EĞİTİM: Seçmeli Kürtçe dersinin sadece Ortaokullarda verilmesi, Lise ve devamındaki eğitim-öğretim kademelerinde yer almaması bir ayrımcılıktır. Ayrıca, Kürtçe eğitimin Ortaokul düzeyiyle sınırlı kalması Kürtçe eğitiminin çeyrek çepelek verilmesine neden olmaktadır. Başka bir deyişle, Lise ve devamındaki eğitim-öğretim kurumlarında Kürtçe eğitime devam edilmemesi, Ortaokullarda verilen Kürtçe dil eğitiminin sekteye uğramasına sebebiyet vermektedir.
1O. YETERSİZ DERS SAYILARI: Bazı okullarda yeterli ders sayısı sağlanmamaktadır. Yönetmelikte belirtilen ders saatini dolduramayan Kürtçe öğretmenleri, ister istemez, alan değişikliğine zorlanmaktadır. Bu durum, Kürtçe öğretmenliğini değersiz ve geçersiz kılmanın önünü açmaktadır.