HAK İnisiyatifi Diyarbakır Temsilciliği, Türkçe dışındaki ana dillerin kamu hizmetlerinde kullanılması ve dile sahip çıkılması için bir kampanya başlattı. “Dil Yuvadır” sloganıyla yürütülen kampanyada bez çantalar, afişler, broşürler dağıtılıyor ve hazırlanan sosyal medya gönderileri dolaşıma sokuluyor. Kampanyada hem hükümete ana dilde eğitim, sağlık gibi hizmetlerin sunulması çağrısı yer alıyor hem de Kürtler başta olmak üzere ana dili Türkçe olmayanlara “diliniz hakkınızdır, onu yaşatın” deniliyor.
Dernekten yapılan açıklamada, Rûm Suresi’nin 22. ayetinin Türkçe ve Kürtçe meali epigraf olarak kullanılırken kampanyanın sloganı için Heidegger’in “dil insanın evidir” sözünden esinlenildiği ifade ediliyor ve şöyle deniliyor: “İnsanın ana dili, hayatını anlamlandırıp kendisini gerçekleştirebildiği bir yuvadır. Bu sebeple eğitim başta olmak üzere sağlık, kültür, sanat, spor ve diğer bütün alanlarda kendi ana dilinde hizmet almayanlar, bu alanların hepsinde bir ayrımcılığa maruz kalıyorlar ve eksik kalıyorlar demektir.”
Rawest’in Araştırması Kampanyaya Öncülük Yaptı
Açıklamada, kampanyaya başlamadan önce Kürt gençlerini kapsayan bir araştırma yürütüldüğü ve kampanyanın bu veriler üzerine inşa edildiği bilgisi paylaşılırken; Kürt gençlerinin yarısından fazlasının dillerini neredeyse hiç konuşamadıkları vurgulanıyor. Rawest Araştırma tarafından yapılan araştırmaya göre; Kürt gençlerinin sadece %18’i Kürtçe okuyup yazabildiğini söylüyor. Gençlerin yarısına yakını hemen her gün Kürtçe müzik dinlerken, aynı sıklıkta Kürtçe haber takibi yapan gençlerin oranı sadece %10. Gençlerin %88’i yaşadıkları yerde Kürtçe’nin resmî dil olmasını isterken, her dört gençten üçü çocuğunun eğitim hayatının tamamen ya da kısmen Kürtçe olmasını talep ediyor.
Bu veriler ışığında dilin kaybolmakta olduğunu paylaşan HAK İnisiyatifi, hem hükümete hem de Kürtler başta olmak üzere ana dili Türkçe olmayanlara, dile sahip çıkma çağrısında bulunuyor.
HAK İnisiyatifi Diyarbakır Temsilcisi Reha Ruhavioğlu, kampanyayla ilgili değerlendirmesinde, “Kamu hizmetlerinde kullanılmaması sebebiyle Kürtçe ve diğer diller kayboluyor, asimilasyon devam ediyor.” dedi. “Eğitim, sağlık, kültür, sanat ve diğer alanlarda Türkçe’nin baskın olması sebebiyle çocukların ve gençlerin ana dillerini kullanacak ve öğrenecek ortam bulamadıklarını” dile getiren Ruhavioğlu, “Rum Suresi 22. ayet bize ‘renklerinizin ve dillerinizin farklılığı Allah’ın ayetlerindendir.’ diyor. Yani diller hem hiyerarşik bir ilişkide değiller ve eşittirler hem de bir dilin kaybolması yeryüzünden bir ayetin silinmesi gibidir. Biz bunu referans alarak; Hükümete ve ana dili Türkçe olmayanlara şunu söylüyoruz: Hükümet, Türkçe dışındaki dillerde hizmet verilmesinin önündeki engelleri kaldırmalı, ana dillere resmi statü tanımalı ve eğitim başta olmak üzere kamu hizmetlerini Kürtçe ve diğer dillerde de sunmalıdır. Ancak toplum bunu beklerken bir yandan dil kayboluyor, dolayısıyla ikinci olarak da ana dili Türkçe olmayanlara ‘diliniz hakkınızdır, aynı zamanda Allah’ın size emanet ettiği bir ayettir, hakkınıza ve emanete sahip çıkın, dilinizin kaybolmasına seyirci kalmayın’ çağrısında bulunuyoruz” diye konuştu.
‘Toplumun Her Kesimine Ulaşmak İstiyoruz”
Kampanyayı görünür kılmak için afişler, infografikler, posterler, bez çantalar, ayraçlar gibi materyaller hazırladıklarını belirten Ruhavioğlu, “Bu materyallerde çeşitli mesajlar veriyoruz. Kırtasiyelere dağıttık, okul alışverişi yapanlara bez çantalarımız hediye ediliyor. Kampanyamız bir kesimi değil, toplumun tamamını hedefliyor, o sebeple bu materyallerden Diyarbakır’da hemen her meşrepten insanların alışveriş yaptığı kitap evlerine dağıttık. Toplumun her kesimine ulaşmanın bu vesile ile daha kolay olduğunu gördük. Kampanya bunların dışında, hazırlanan sosyal medya tasarımları her gün #DilYuvadır etiketiyle paylaşılıyor. Eylül ayını bu etkinliklerle geçirecek ve kampanyanın ilk etabını bitirmiş olacağız. Ardından, kampanyayı nasıl sürdüreceğimiz hakkında istişarelerde bulunacak ve öyle devam edeceğiz.” dedi.