İnsan Hakları Derneği (İHD) Batman Şubesi, Batman’daki Beşiri Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu, Beşiri T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu ve Batman M Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda yaşanan hak ihlallerine ilişkin raporunu açıkladı.
MA’nın haberine göre, bugün şube binasında düzenlenen basın toplantısında açıklamayı, İHD Cezaevi İnceleme Komisyonu Sözcüsü Avukat Sinan İslam Gegin yaptı.
Başvurular üzerine cezaevlerinde görüşmeler gerçekleştirdiklerini belirten Gegin, “Bu görüşmeler sonucunda ulaşım, haberleşme, iletişim ve sağlık hakkı gibi temel haklar konusunda ciddi sorunlar yaşandığı gözlemlendi” dedi.
“Çıplak arama” şikayetleri
Avukat Gegin, işkence ve kötü muamele, iletişim ve görüş kısıtlaması iddialarının da mahpuslar tarafından dile getirildiğini belirtti:
“Mahpuslar spor, kültür, eğitim ve sanat alanıyla ilgili faaliyetler konusunda hiçbir şey yapamadıklarını dile getirmişlerdir. Çıplak arama ve sayım konusunda çok ciddi şikâyetlerin olduğu gözlemlendi.”
“Ayakta tekmil uygulaması”
Tutkuluların cezaevine giriş çıkışlarda, yapılan sevkler esnasında çıplak aramaya maruz kaldığı ve çıplak aramayı kabul etmeyen tutukluların kameraların olmadığı alanlara götürülüp, işkence ve kötü muamelelere maruz kaldıklarını ifade eden Gegin, “Sayım esnasında ayakta tekmil uygulamasının dayatıldığını, bu dayatmaları reddeden mahpusların disiplin cezalarına maruz kaldıklarını, mektuplarına el konulduğunu, haftalık telefon hakkı ve kapalı görüşlerde tekmil dayatmalarına maruz kaldıklarını, tekmil verilmemesi halinde bu haklarından mahrum bırakıldıklarını aktardılar” diye konuştu.
Talepler
Gegin, cezaevlerinde yaşanan sorunlara ilişkin öneri ve taleplerini şöyle sıraladı:
- Cezaevi idaresinin mahpusların sağlık sorunları ile ilgilenmesi, tedavilerin vaktinde yapılması bireyin sağlık hakkı kapsamında olup hasta mahpusların hastaneye tedavi amaçlı götürülmesi sağlanmalı, revir şartları iyileştirilmeli.
- Hükümlü ve tutukluların sosyal faaliyet olan ortak alanlardan yararlanması, yasalarca tanınmış haklara uygun bir şekilde yapılması, havalandırma, spor vb. hakların mahpusların yararı göz önünde bulundurularak arttırılması gerekir, havalandırma ve spor hakları engellenmemelidir.
- Kitap, dergi ve gazetelere getirilen kısıtlamaların kaldırılması, mahpusların istedikleri yayın ve yayımlara ulaşabilme imkânının sağlanması, mahpuslar tarafından idareye hitaben yazılan dilekçelere ve taleplere etkin bir şekilde cevap verilmesi, televizyon ve radyo kanal çeşitliliğinde veya sayısında iyileştirmeye gitmesi, cezaevi içi ve cezaevi dışı mektuplaşmaların engellenmesine yönelik kısıtlamaların ortadan kaldırılması gerekir.
- Kötü muamele ve işkence iddiaları ile özellikle çıplak arama dayatmasının, etkin bir şekilde soruşturulması, cezaevi savcılığının ve cezaevi idaresinin bu konuda şeffaf olması ve ilgililer hakkında soruşturma başlatması, ilgililerin açığa alınmasını sağlanmalıdır.
- Ayakta sayım uygulamalarına son verilmeli, ayakta sayım dayatmalarına karşı çıkan mahpusların almış olduğu disiplin cezalarının iptal edilmeli, tek kişilik hücre uygulaması son bulmalıdır.
- Mahpuslara ihtiyacı olan temizlik malzemesinin verilmesi, koğuş bakımının ve temizliğinin cezaevi koşulları da göz önünde bulundurularak sağlanması, mahpusların temiz ve yeteri kadar suya erişimi önündeki engelin kaldırılması gerekir.
- Mahpuslara verilen yemek temizliğine, hijyenik olmasına ve porsiyonlarının talep doğrultusunda arttırılması gerekmektedir.
- Avukatların hapishane girişlerinde, detektörle üstlerinin hukuka aykırı bir şekilde aranması uygulamasına son verilmelidir.
- Aylık veya olağanüstü koğuş aramalarının usulüne uygun yapılmalı, aramalar yapılırken mahpusların özel eşyalarına el konulmamalıdır.
- İdari ve Gözlem Kurulları tarafından verilen hukuka aykırı kararlar derhal kaldırılmalı.