II. Abdülhamit ve Hamidiye Alayları

II. Abdülhamit 31 Ağustos1876’da Padişah oldu. 23 Aralık 1876 Saray da bazı değişiklikler yaparak I. Meşrutiyeti ilan etti. 18 Ocak 1877 de Meclisi topladı. Bosna – Hersek, Bulgaristan, Sırbistan ve Karadağ sorunlarıyla Tersane Konferansın gündemi tartışıldı. İstanbul da gösteriler başladı. Gösterilerde, Rusya’ya savaş açmak isteniyordu. Meclis Tersane Konferansının önerilerini geri çevirdi. Büyük devletlerin elçileri İstanbul dan ayrıldılar. Başbakan Mithat Paşa “ Millet Askeri” adını verdiği İstanbullu gönüllü gençlerden bir ordu kurmak istiyordu.

II. Abdülhamit 5 Şubat 1877 günü Mithat Paşa’yı Başbakanlık görevinden aldı. Mithat Paşa, Padişahı tehdit ederek saraydan ayrıldı.

27 Nisan 1877 günü Rusya, Osmanlı devletine karşı savaş ilan etti “93 Harbi” denilen, Osmanlı tarihinin büyük seferberlik süreçlerinden birine girdi. Bu savaşta Osmanlı büyük ekonomi sıkıntıları yaşadı. O günlerde Rumeli göçmenler İstanbul’un yaşam dengesini bozdular.  Osmanlı Padişahı savaşı gerekçe göstererek 13 Şubat 1878 de meclis çalışmalarını süresiz erteledi. Karargâhını Yeşil Köyde kuran Rus Orduları Başkomutanı Grandük Nikola’nın Rus Ordusunun 3 Mart 1878 de Ayastafanos Antlaşmanın imzalanması ile Ruslar çekildiler. 20 Mayıs 1878’de V. Murad’ı tekrar tahta çıkarmak amacıyla Ali Suavi’nin düzenlediği Çırağan olayı başladı.

Fransız devriminden yüz yıl sonra, Diyarbakırlı Kürt Dr. İshak Sukuti, Malatyalı Kürt Dr. Abdullah Cevdet. Arnavutlu Dr. İbrahim Temo ve Çerks Mehmed Reşat tarafından 1889’da İttihat ve Terakki Partisi kuruldu. Zaman ilerledikçe Jon Türkler parti yönetimini ele geçirdiler. İllegal çalışıyorlardı.

Avrupa’da 100 kg. ağırlığında saatli bomba hazırlanmıştı. İstanbul’a getirilip lüks bir faytona yerleştirildi. 21 Temmuz 1905 günü bütün hazırlıklar yapılmıştı. Hazırlanan plana göre, Padişah camiden çıkıp arabayla hareket ettiği an, Saat Kulesi’nin bombalı fayton infilak edecekti. Padişah camiden çıkınca merdiven başında bir iki dakika birileriyle konuştuğu için arabasına binmekte gecikiyor. O anda saatli bomba patlar. İnsan ve hayvan cesetleri havaya savruldu. Herkes korkuya kapılırken, Padişah korkmadı. Etrafındakilere “Korkmayın Korkmayın” diyerek saltanat arabasına bindi. 26 asker ve sivilin öldüğü, 58 kişinin yaralandığı 20 at parçalandı. Osmanlı tarihinde ilk defa böyle bir suikast düzenleniyor.   

 II. Abdülhamit’in güvendiği asker Arnavut Şemsi paşadır. İttihatçılar, Makedonya’da çalışmalarına devam ederken, Şemsi Paşa Makedonya’ya geldiği zaman, İttihatçılar köşe bucak saklanarak gruplar halinde ayrı kahvelerde saklanıyorlar. Ragıp isminde bir teğmen, Yüzbaşı Hüseyin Avni’nin yanına gider.  Bana iki tabanca ver der. Hüseyin Avni diyor tabancayı ne yapacaksın, Ragıp diyor Şemsi paşayı öldüreceğim. Hüseyin Avni diyor sen delirmiş misin? Ragıp diyor başka çaremiz kalmadı. Hüseyin Avni tabancasını, Teğmen Ragıp’a veriyor. Arnavut Şemsi Paşa Manastır’a gider durumun berkemal olduğunu II. Abdülhamid’e telgraf çeker. Şemsi Paşa ve grubu merdivenlerden inerken, teğmen Ragıp arkadan, Şemsi Paşa’ya iki el ateş eder. Şemsi Paşa düştüğü yerde ölür. Kısa bir süre sonra, Şemsi Paşa’nın öldürüldüğünü ikinci telgrafla bildirilir. 

Arnavut Şemsi Paşa’nın öldürülmesiyle, II. Abdülhamit’in umudu kesildi. Saltanatı döneninde dokuz defa Başbakanlık görevini, Kürt Sait Paşa’ya veren II. Abdülhamit, Kürt Sait Paşa’ya diyor çözüm yolunu bul. Sait Paşa, Osmanlı Padişaha diyor askıya aldığın anayasayı yürürlüğe koy. Bunun üzerine, Osmanlı Anayasası’nın yeniden yani 23 Temmuz 1908 tarihinde yürürlüğe girmesiyle ikinci meşrutiyet ilan edildi.

İkinci Meşrutiyetin ilanıyla İttihat ve Terakki partisinin önü açıldı. Gösteriler, mitingler ve iş yerlerinde grevler başladı. 20 Mart 1909 olayları bunların en etkilisidir. 6 Nisan 1909 günü Serbesi gazetesinin başyazarı Kürt Hasan Fehmi’nin bir İttihat ve Terakki’nin bir fedaisi tarafından Galata köprüsünde öldürülmesi bardağı taşıran son damla oldu.    

31 Mart vakası olarak adlandırılan eylemler başladı. Selanik’ten gelen harekât ordusu tarafından 24 Nisan’a kadar sördü.

Hamidiye Alayları

Hamidiye Alayları ya da Hamidiye Hafif Süvari Alayları, Osmanlı padişahı II. Abdülhamit, Kürdistan Bölgesinde 1890 yılında kurmuş.1891 yılında fiilen kurulmuş olan Osmanlı birlikleridir. Kurulan birlikler çoğunlukla Sünni Kürtlerden oluşmuş birliklerdir. 

Ermenilerin 13 Haziran 1878'de Berlin Konferansı’na "Ermenistan'a ilişkin rapor" sunması ve bu projenin olumlu karşılanmasından sonra Osmanlı Devletine göre, Osmanlı sınırları içinde olan Ermeniler terör ve katliam eylemlerine girişeceklermiş.

Osmanlı Padişahı, Ermenilere ve Rusya’ya karşı kendisine göre önlem almak için Sünni Kürt Aşiretlerinden Hamidiye Alaylarını kurdu.  Rusya "Şark Vilayetleri"ne yönelik emellerini açıkça ifade etmekteydi ve işgal hazırlıklarına başlamıştı. II. Abdülhamit, doğu meselesi adı altında, Avrupalı devletler tarafından istenilen reformların, Hristiyan tebaa için önce özerklik sonra bağımsızlık; Osmanlı Devleti için de zayıflama ve parçalanma anlamına geldiğini düşünüyordu. Bölgede "asayişin temini, Ermenilere ve Rus işgaline karşı" Kürt halkından silahlı güçler oluşturmayı kararlaştırdı. Bu sebeple, 1890 yılı sonrasında Doğu Anadolu'da bir Ermeni devletinin kuruluşunu engellemek amacıyla Hamidiye Alaylarının kurulmasını sağladı.

II. Abdülhamit’in emri ile alaylar, İbrahim ve Kerim paşalar tarafından kurulmaya, alt yapıları oluşturulmaya başlandı. Böylece, Türk tarihinde ilk gayrinizami harp usullerini uygulayanlar İbrahim ve Kerim paşalar olmuşlardır. Daha sonra resmi statüde yapılan ilk düzenleme 1891 yılında olmuştur. 1896 ve 1910 yılında yasal düzenlemelerden geçmiştir. Başlangıçta alay sayısı 50 civarında iken, zaman içinde alay sayısı artarak 1908 yılında 65 olmuştur. Teşkilat büyük ölçüde Vilayet-ı Sitte’nin Erzincan, Bitlis, Diyarbakır, Van ve Erzurum vilayetlerinde görülmüş. Sivas vilayetinde bir alay kurulmuştur. Kurulan alaylardan 4 tanesi 5. Ordu, diğerleri ise 4. Ordu mıntıkasındadır.