İngiltere’nin Erbil Başkonsolosu Thornton, 1991 yılında Kürdistan halkının Baas rejiminin saldırılarının korunmasında İngiltere’nin başat rolünün olduğunu söyledi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 5 Nisan 1991 yılında 688 sayılı kararla güvenli bölge ilanı ve Güney Kürdistan’ı uçuşa yasak bölge ilan etmesinin üzerinden 30 yıl geçmesi dolayısıyla Erbil’de bir tören düzenlendi ve dönemin İngiltere Başbakanı Sir John Major’un ismi bir caddeye verildi.
Törende bir konuşma yapan İngiltere’nin Erbil Başkonsolosu James Thornton, “Sir John Major ve tüm Britanya halkı adına Kürt halkı ve Kürdistan Bölgesi Hükümeti’nin bu tavrına teşekkür ediyorum. Sir John Major, Kürtlerin bu düzeye gelmesinden onur duyuyordur” dedi.
Başkonsolos Thornton, şunları söyledi:
“Saddam Hüseyin’in 1991 yılında Kürt halkının ayaklanmasına karşı giriştiği durum, büyük bir felaketti. Milyonlarca insan İran ve Türkiye sınırlarına yöneldi, birçoğu kötü şartlarda yaşıyordu. Ancak o dönem, yaşadıkları talihsizliklerin resmini dünyaya gösterdiler. Sefin Dizayi, o dönem İngiltere’de bir yaşayan bir aktivist olarak, Kürt halkının uğradığı o felaketin duyurulmasında rol oynadı.
1991 Mart ve Nisan aylarında büyük bir insani kriz meydana geldi. Britanya halkının o dönemli duruşu unutulmayacak. Yüz binlerce ton gıda, temel ihtiyaç ve tıbbi malzeme, yardım kuruluşları tarafından Kürdistan göçmenlerine gönderildi. Dönemin İngiltere Başbakanı Sir John Major’un tavrının, hükümetin Saddam Hüseyin’in Kürt halkına karşı saldırısını durdurmak ve uçuşa yasak bölge ilan edilmesinde önemli rolü vardı. Bu yüzden dönemin İngiltere Başbakanı, BMGK’nın 688 sayılı karar tasarısını sundu ki Irak Baas rejimine karşı ciddi bir tavır alınabilsin. Daha sonra iki dönem geçti. İlkinde İngiltere, göçzedeleri korumaları için bölgeye özel kuvvetlerini gönderdi. Ondan sonra, Saddam Hüseyin rejimi uçaklarının göçmenleri bombalamasının önüne geçmek için uçuşa yasak bölge ilanı konusunda girişimlere başladık.”
Bu koruma sayesinde Kürdistan Bölgesi’nin kurulduğunu belirten Thornton, “Aynı zamanda Kürtlerin yalnız olmadığı mesajı verildi. Kürdistan Bölgesi’nin şu an sorunu olduğu doğru ancak çok iyi bir durumdadır” ifadelerini kullandı.
“Başbakan Mesrur Barzani’ye teşekkür etmek gerekiyor”
Thornton, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Başbakan Mesrur Barzani, Başbakan Yardımcısı Kubad Talabani ve hükümet kabinesi üyelerine, Bağdat’la bütçe konusunda anlaşma sağlanması dolayısıyla teşekkür etmek gerekir. Güvenlik, tartışmalı bölgeler gibi diğer bazı sorunların olduğunu biliyorum ancak Kürdistan Bölgesi şu an güvenlik güçleri ve Peşmerge’ye sahip. Kürdistan Bölgesi’nin sahip olduğu otonomi geniştir. Kürtler kendi kaderlerini belirleyebilir. Hiçbir bölgenin, Kürdistan Bölgesi kadar güçlü bir bölgesi olduğunu sanmıyorum.
Kürdistan Bölgesi’nde İngiltere’nin geniş bir diplomatik ekibine öncülük ediyorum. Konsolosluğumuz da en büyük konsolosluklardan biri. Birçok alanda aktifiz. Peşmerge’yi eğitiyoruz, Peşmerge Bakanlığı’ndaki reformlara dahiliz. Kürdistan Bölgesi’yle ilişkilerimizi sürdüreceğiz. Kürdistan’dan İngiltere’deki üniversitelere öğrenci alma sistemimiz var. Her yıl Kürdistan’dan 8-10 örnek öğrenciyi İngiltere’deki üniversitelere gönderiyoruz. Şu an İngiltere’deki üniversitelerde birçok Kürt öğrenci okuyor. Bu da Kürdistan Bölgesi’nin güçlendirilmesi adına yapılıyor.”