ABD ve İsrail dün (Pazartesi), bir ABD yetkilisinin iki müttefikin bugüne kadarki en önemli ortak askeri tatbikatı olarak nitelediği binlerce asker, 12 gemi ve nükleer kapasiteli bombardıman uçakları da dahil olmak üzere 142 uçağı içeren tatbikat başlattı.
Üst düzey bir ABD savunma yetkilisi, cuma gününe kadar sürecek olan tatbikatların, ABD ve İsrail orduları arasındaki entegrasyonu göstermeyi ve geliştirmeyi amaçladığını belirtti. Tatbikat, İran'ın nükleer programı konusunda gerginliğin arttığı bir zamanda gerçekleştiriliyor.
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’nın (CENTCOM), “geniş çaplı” olarak nitelendirdiği tatbikatların Tahran'ın ilgisini çekmesi muhtemel. Ancak ABD'li yetkililer, İran hedeflerinin simülasyon modellerinin olmayacağını ve tatbikatların belirli bir düşmana yönelik olmadığını belirtti.
ABD'li yetkili, “Tatbikatın ölçeğinin bir dizi senaryoyla ilgili olduğunu düşünüyorum ve İran bundan bazı sonuçlar çıkarabilir. Tatbikatın amacı, birçok farklı tehdit karşısında İsraillilerle bu ölçekte bir şeyler yapabilme yeteneğimizi değerlendirmeyi amaçlıyor.” dedi.
Tatbikatlarda gerçek mermi kullanılacak ve ABD uçak gemisi USS George H. W. Bush'un saldırı grubundan 6 bin 400 ABD askeri katılacak. İsrail’in ise karada yaklaşık 450 askerin bulunacak.
Yetkili, tatbikata katılacak ABD uçakları arasında B-52 bombardıman uçaklarının yanı sıra F-35, F-15, F-16 ve F-18'in de yer alacağını ve tatbikatların karada, denizde, havada ve uzayda geniş alanlarda gerçekleştirileceğini söyledi.
Tatbikatların planlanması yalnızca iki ay önce, İsrail'in muhafazakâr Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun 29 Aralık'ta yeniden Başbakanlık görevini devralmasından önce başladı.
İsrail, ABD Başkanı Joe Biden'ın İran nükleer anlaşmasını yeniden canlandırma girişimlerine, bunun Tahran'ın nükleer silah geliştirmesini durdurmayacağını savunarak karşı çıktı.
Washington, Rusya'nın Ukrayna savaşında kullandığı insansız hava araçlarını (İHA) tedarik etmeyi bırakması için İran'a baskı yapması ve aynı zamanda İranlı protestoculara yönelik baskıyı önlemeye çalışması nedeniyle müzakereler şimdilik durmuş durumda.
Üst düzey ABD'li yetkili, Amerika'nın İsrail'in güvenliğine olan bağlılığının "sarsılmaz" olduğunu söyledi. “İsrail hükümetleri şu ya da bu yaklaşımla geliyor, gel- gitler var. Ancak değişmeyen şey, İsrail'in güvenliğine olan sarsılmaz bağlılığımızdır. Dolayısıyla bu, bölgede çok fazla huzursuzluk ve istikrarsızlığın olduğu bir dönemde İsrail'i desteklemeye devam edeceğimizin bir işaretidir" ifadelerini kullandı.
İran'ın nükleer programı endişe konusu olmaya devam ediyor. Yetkili, "İran'ın nükleer programının şu anda hiç olmadığı kadar gelişmiş olduğunu söylemenin adil olduğunu düşünüyorum. Programları nükleer silah yapımı için gerekli uranyumu üretmeye yeterli. Bilgi ve deneyimleri artık arttı, dolayısıyla zorluklar da arttı.” değerlendirmesinde bulundu.
Washington, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline ve Çin ile yoğun rekabete odaklanmışken bile tatbikatların, ABD'nin Orta Doğu'daki savaşa hazır güçlerin sayısını nasıl verimli bir şekilde artırabileceğini gösteriyor diyen yetkili " Düşmanlarımız ve rakiplerimiz ABD ordusunun yeteneklerini tahmin etmeye çalışırken, bunu yapma yeteneğimizi fark edeceklerinden şüpheliyim. Açıkçası, dünyada bunu yapabilecek başka bir ordu yok. Her şeyi yaptıklarından değil, dünyanın her yerinde yapıyoruz.
Şarkul Avsat