S-400 krizinin Türkiye-Amerika ilişkilerine bugüne kadarki en büyük darbeyi indirdiğini dile getiren ABD'nin eski Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, Washington’da eskiden Türkiye’yi takdir eden çevrelerin de artık karşı tarafa geçtiğini ifade etti.
James Jeffrey, Atlantik Konseyi adlı düşünce kuruluşunun “Biden Yönetimi ve Türkiye: İkili İlişkilerde Değişim mi?” başlıklı online panelinde yaptığı açıklamada, 20 Ocak’ta yemin ederek başkanlık görevine resmen başlayacak olan Joe Biden yönetiminde ilişkilerin geleceği konusunda çok iyimser olmadığını kaydetti.
ABD'li diplomat, söz konusu iki ülkenin jeostratejik, NATO ve diğer konularda ortak yaklaşım, hedef ve çıkarlarının bulunduğuna ve bu temel doğrultusunda ilişkilerin şu anda olduğundan çok daha iyi durumda olması gerektiğine ama öyle olmadığına işaret ederek, “Şunu söyleyebilirim ki ilişkiler Türkiye’de ilk görev aldığım 1983 yılından bu yana gördüğüm en düşük seviyede” açıklamasına yer verdi.
"S-400 meselesi, ABD için varoluşsal sorun oldu"
Sorunun esas nedenlerine dikkat çeken Jeffrey, bunlardan birincisi olarak Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 füze savunma sisteminin yarattığı krizi göstererek şu açıklamada bulundu:
“S-400/F-35 meselesinin ABD için ne kadar ciddi bir varoluşsal sorun olduğunu Türk dostlarıma binlerce kez söyledim. Türkiye’nin bugüne kadar yaptığı hiçbir şey, ki buna 1974 Kıbrıs (Harekatı) da dahil, ilişkilere bu kadar darbe vurmadı çünkü Washington’da kimse bu kararı savunamıyor."
ABD'li diplomat konuşmalarında Türkiye’nin de, biri 2016’daki darbe girişimine Washington’un tepkisi ve Amerika’nın hala Fethullah Gülen’i topraklarında barındırıyor olması, ikincisi de Washington’un Rojava bölgesinde PKK uzantısı olarak görülen Demokratik Suriye Güçleri’yle 2014’ten bu yana birlikte çalışması konusunda ABD’den şikayetinin olduğunu hatırlattı.
“Sıfır dost niteliğine bürünen Türkiye, çok yalnızlaştı”
James Jeffrey, ilişkileri olumsuz etkileyen bir diğer unsur olarak da, Ankara’nın diplomatik etki gücünü kaybettiği görüşünü de belirterek, kendisinin de Türkiye’de görev yaptığı dönemde, AKP iktidarının erken dönemlerinde izlenen “komşularla sıfır sorun” politikasının zamanla “sıfır dost” niteliğine büründüğünü ve Türkiye’nin bölgesinde “çok yalnızlaştığını” vurguladı.
Ayrıca açıklamasında üçüncü nedeninse şu anki yönetimlerin ya da bireysel sorunların da çok gerisine giden köklerinin bulunduğunu ifade eden James Jeffrey, ülkeler arası ilişkileri çalkantıya girmekten koruyan tamponların Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerde mevcut olmadığını dile getirdi.
(VOA)