TOBB verilerine göre kapanan şirket sayısı yılın ilk yarısında 10 bin 300’ü aştı. İlk altı ayda en fazla inşaat sektöründe faaliyet gösteren şirketler kapanırken yabancı ortaklı şirketlerdeki artış dikkat çekti.
İktidarın uyguladığı ekonomi politikalarının sonuçları yılın ilk yarısına ilişkin veriler yayımlandıkça ortaya çıkıyor.
AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın "Kurdaki rekabet gücü yatırım, üretim ve istihdamda artışa yol açar" ifadelerini kullanarak uygulamaya koyduğu ekonomi modelinde döviz kurundaki oynaklık nedeniyle önünü göremeyen işletmelerin bilançoları bozuldu.
Büyük şirketler kârlarına kâr katarken küçük şirketlerin borçlanma yapıları dahi bozuldu. Dolar kurundaki yükseliş özellikle maliyetlere yansıdı, yüksek enflasyon sarmalarındaki çok sayıda şirket kepenk indirdi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) 2022 Haziran’a ilişkin kurulan ve kapanan şirket istatistikleri de bu tabloyu açığa çıkardı.
Geçen yılın haziran ayına göre ise kepenk indiren şirket sayısı yüzde 115, açılan şirket sayısı ise yalnızca yüzde 40 arttı.
Haziran ayında 2 bin 755 şirket daha kapandı. Yılın ilk 6 ayında ise kapanan şirket sayısı toplam 10 bin 352 oldu. Geçen yılın aynı döneminde 5 bin 597 şirket kapanışı gerçekleşmişti.
Böylece 2022’nin ilk 6 ayında, 2021’in ilk 6 ayına göre kapanan şirket sayısı yüzde 83,3 arttı.
Kapanan şirketlerin büyük bir çoğunluğunu ise küçük sermayeli işletmeler oluşturuyor. TOBB’un verilerine göre haziran ayında kapanan şirketlerin yüzde 81’ini limitet şirketler oluşturdu. Bir ayda toplam 2 bin 230 limitet şirketi kapandı.
İlk altı ayda kapanan 10 bin 352 şirketten 8 bin 384’ü limitet şirket.
İNŞAAT SEKTÖRÜ BAYRAK ÇEKTİ
Yılbaşında 13,45 seviyesindeki dolar kurunun 17,35’e kadar çıktığı haziran ayında en çok inşaat sektöründeki şirketlerin kepenk indirdiği görüldü. Yılın ilk 6 ayında 124’ü anonim olmak üzere 886 inşaat şirketinin kapanışı gerçekleşti.
İnşaat sektörü uzun bir süredir borç krizinde. Dolar kuru nedeniyle maliyetlerin artması hali hazırda borç krizi içerisindeki sektörü daha da zor bir duruma soktu. TÜİK verilerine göre inşaat maliyetleri yıllık yüzde 105’in üzerinde arttı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) verilerine göre sektörün toplam kredi borcu 513,5 milyar lira. Bu borcun 29,9 milyar lirasını takipteki kredi borcu oluşturuyor.
YABANCI ORTAKLI ŞİRKETTE CİDDİ ARTIŞ
Yılın ilk altı ayında 9 bin 828 yabancı ortaklı şirket kuruldu. Geçen yılın aynı döneminde 5 bin 978 adet yabancı ortaklı şirket kurulmuştu. Bir yıllık süreçte yabancı ortaklı şirket sayısında yüzde 64,40’lık bir artış yaşandı. Haziranda ise 2 bin 228 yabancı ortak sermayeli şirket kuruldu. Bu şirketlerin 1201’i Türkiye, 153’ü Rusya Federasyonu, 147’si İran ortaklı olarak kuruldu. Kurulan 2 bin 228 yabancı ortak sermayeli şirketin 194’ü anonim, 2 bin 34’ü limited şirket. 2022 yılında kurulan şirketlerin 1415’i belirli bir mala tahsis edilmemiş mağazalardaki toptan ticaret, 550’si gayrimenkul acenteleri ve 474’ü işletme ve diğer idari danışmanlık faaliyetleri sektöründe kuruldu. Kurulan yabancı ortak sermayeli şirketlerin toplam sermayelerinin yüzde 80,8’i yabancı sermayeli ortak payını oluşturdu.
BODRUM'DA OTELLERE İCRA YAĞDI
Kredi borcunu ödeyemeyen çok sayıda işletme de icralık oldu. Turizm sezonunun ortasında olunmasına rağmen 38 ile 186 otel icralık oldu. Dünya gazetesinde yer alan habere göre en fazla icralık otel ise Muğla’da yer alıyor. Muğla’da icra işlemi tatbik edilen 47 otelin 32’si Bodrum’da bulunuyor. Buna göre Muğla’daki otellere toplam icra işlemlerinin yüzde 70’i Bodrum’da gerçekleşti.
/Birgün