Türkiye Millî Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, 2024-2025 eğitim öğretim yılında 35 bin öğrencinin Kürtçe seçmeli ders aldığını belirtti. Bunlardan 31 bin 199’u Kurmanci, 3 bin 805’i Zazaki dersini seçti.
Türkiye Millî Eğitim Bakanlığı’nın bünyesinde uygulamaya geçirilen “yaşayan diller ve lehçeler” derslerinde Kürtçe seçmeli dersini seçen 23 bin öğrenci sayısı 35 bine çıktı.
DEM Parti Van Milletvekili Gülcan Kaçmaz Sayyiğit’in Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda sorduğu soruları Millî Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, yazılı olarak yanıtladı.
Tekin’in verdiği bilgiye göre, 2024-2025 eğitim öğretim yılında yaşayan diller ve lehçeler dersini seçen öğrencilerin 31 bin 199’unu Kürtçenin Kurmanci lehçesini, 3 bin 805’i Zazaki (Zazaca) lehçesi dersini seçti. Derslerin geneli kapsamında da 52 bin 500 ders materyali öğrencilere dağıtıldı.
“Planlamada öğretmen verileri esas alındı”
Sayyiğit'in, “Ataması yapılmayan ve yapılan Kürtçe öğretmen sayısı ne kadardır? Kaç Kürtçe öğretmeninin atanması planlanmaktadır?” sorusunu da yanıtlayan Bakan Tekin, şu bilgileri verdi:
“Eğitim hizmetlerinin hizmet ihtiyaçları Bakanlığımıza kullanım izni verilen öğretmen kadroları çerçevesi karşılanabilmektedir. Kontenjanlar öncelikle öğretmen istihdamında güçlükle çekilmiş ve geliştirmede birinci bölgedeki bölgelerde olmak üzere, ihtiyaç olan alanların illerin doluluk miktarları kaydedilerek belirlenmektedir. Bu planlamanın ülke çapında genel olarak öğretmenin verileri esas olarak ele alınmaktadır.”
6 Kurmanci, 4 Zazaki öğretmen ataması yapılacak
Tekin, Kürtçe öğretmen atamalarına ilişkin soruyu yanıtlarken yeni atamaların yapılacağı bilgisini verdi. Tekin, ’2024 Mart Sözleşmeli Öğretmenliğe Başvuru Duyurusu’ kapsamında 6 Kurmanci, 4 Zazaki öğretmen ataması yapılacağını bildirdi.
"Kürt halkı Kurmanci ve Zazaki için tartışmasız anadilinde eğitim istiyor”
Milli Eğitim Bakanı Tekin'in soru önergesine verdiği yanıtı değerlendiren DEM Parti Van Milletvekili Sayyiğit, Kürt çocukların talebinin anadille eğitim olduğunu belirterek, kurslarla ana dil sorununun çözülemeyeceğini söyledi.
Sayyiğit, şunları kaydetti:
“Anadilinde eğitim milyonlarca yurttaşın temel talebi. Devletin anadiline karşı ördüğü duvar toplum nezdinde sarsılmış durumda, ama AKP iktidarı nezdinde yıkılmış değil. Buna bütçe görüşmeleri sırasında şahit olduk.
Orada anadilinde eğitime ilişkin önerge vermek istedik. Ama önergemiz Anayasa’nın 3 ve 42. Maddeleri gerekçe gösterilerek işleme dahi alınmadı. Dolayısıyla dillere yönelik katı bir statüko var. Kurslarla anadili sorunu çözülmez. Çünkü Anayasal bir güvence yok, dillerin korunmasına dair bütçe yok. Özellikle milyonlarca Kürde kendi öz toprağında anadili, seçmeli olarak öğretilemez. Kürt halkı Kurmanci ve Zazaki için tartışmasız anadilinde eğitim istiyor, Anayasal güvence talep ediyor. Kürtçe seçmeli dersler olumlu bir gelişme olabilir ama Kürtlerin talebini karşılamıyor.”
“Bakan Tekin milyonlarca Kürt öğrenciyi eğitimde yok sayıyor”
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in Kürtlerin taleplerini görmezden geldiğini ve anadiline bakışının sorunlu olduğunu vurgulayan Sayyiğit, şöyle devam etti:
“Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in anadiline bakışı sorunlu. Çünkü seçmeli derslerin propagandasını yapıyor, ama Kürtlerin temel talebini görmezden geliyor. Aslında milyonlarca Kürt öğrenciyi eğitimde yok sayıyor. Bakan Tekin, Kürtçeye ideolojik değil, pedagojik yaklaşmalı. Bugün hâlâ on binlerce öğrenci Kurmanci ve Zazaki dersleri seçiyorsa bu, anadilinde eğitim talebidir.
Seçmeli dersler, Kürtçe öğrenmek isteyen farklı halklardan yurttaşlar için gayet faydalı. Ama Kürtler açısından seçmeli dersler yeterli değil. Zaten fiiliyatta işlemediğini de görüyoruz. AKP iktidarı, seçmeli dersleri, anadilinde eğitim talebini bastırmak amacıyla kullanıyor. Kürtçe için samimi adımlar atılmalı, çünkü Kürtçeye bakış, gayri ciddi ve çoğu zaman saygısızca olabiliyor.”
“Talep var ama engel çok”
Sayyiğit, Kürtçe derslere talepte artışın dikkat çektiğini ancak çeşitli gerekçelerle engeller çıkarıldığını ifade ederek, şunları söyledi:
“2023 – 2024 eğitim öğretim döneminde Kürtçe dersleri seçen öğrenci sayısı 23 bindi. Ama 2024 – 2025 eğitim öğretim döneminde 35 bin öğrenci Kürtçeyi tercih etmiş. Dolayısıyla Kürtçeye talep var, ama engel çok. Kürtçe dersler için dağıtılan materyal sayıları da sorunlu. Geçen eğitim öğretim dönemine göre bu yıl dağıtılan Kürtçe materyal sayısı sadece 3 bin 206 adet artmış durumda. Oysaki dersi tercih eden öğrenci sayısı 12 bin kişi artmış. Burada da eksiklik var, bir orantısızlık söz konusu.”