Kürtler beş defa devlet kurdular

Şaban Aslan

Şaban Aslan

 Selahattin’i Eyyubi 1177 yılında Kürt devletini kurdu. Kurduğu devleti adaletli bir şekilde yönetiyordu. O yıllarda Haçlı Savaşları başlamıştı. Haçlı savaşlarında büyük kahramanlıklar göstererek haçlıların ordularına büyük darbeler vurdu. Selahattin’i Eyyubi’nin kurduğu Kürt Devleti, Ortadoğu’da 305 sene devam etti. 

Kürt Selahattin’le ilgili değişik dillerde yazılmış eserlere ulaşmak zor değil. Araştırmak isteyen kişiler çok kolayca Selahattin’in adaletine ve kahramanlıklarına ulaşabilirler. Esas en büyük kahraman amcası Şerko’dır.   

Fransız tarihçi Mösyö Albert Champdor, Kürt Selahattin Eyyubi ile ilgili yazdığı yazılarının tümünü 350 sayfalık kitabında toplamış.

Kürt Selahattin’inin kurduğu Eyyubi devletinin yıkılışından sonra bu güne kadar, Kürtler başkalarının vaadlerine inandıkları için kendi devletlerini kuramadılar.   

Kudüs'ün kuşatması:20 Eylül 1187'de  Selahaddin Eyyubi’nin başlatmış olduğu kuşatmalara karşı, Şehri savunan Kudüs komutanı İbelini Balian’nin 2 Ekim 1187'de şehri teslim etmesiyle sona ermiştir. Kudüs’te yaşayan Hristiyan toplumun şehrin teslim edilmesi ile diğer Hristiyanların yaşadıkları topraklara göç etmişler. Selahaddin’in Kudüs’ü almasıyla birlikte Kudüs Krallığı ilk defa sona ermiştir. Avrupa’nın Üçüncü Haçlı seferinde Aslan yürekli Richard, II. Philip Augustus ve Frederick Barbarossa tarafından Kudüs’ü kurtarmak için 1189 yılında haber geliyor. Ancak bir sonuç çıkmadı. 

Kudüs Krallığı için anlaşmazlıklar yüzünden zayıflamış ve IV. Baldwin’in ölümünden sonra tahta çıkan Lüzinyanlı Guy’in geçmişti. Kudüs Haçlı orduları 4 Temmuz 1187 tarihinde Selahaddin Eyyubi’nin 30,000 kişilik ordusuyla karşı karşıya geldi. Sıcaklardan ve susuzluktan yorgun düşen Kudüs ordusu henüz savaşa başlamadan kaybedecek olduğunu vurguladı. Selahaddin’in ordusu zorlanmadan savaşı kazandı. Kral Lüzinyanlı Guy ve yandaşı Renaud de Chatillon’u Selahaddin Eyyubi’nin ordusuna esir düştüler. 20 Eylül 2 Ekim 1187 günleri arasında Kudüs şehri Kürt Selahaddin Eyyubi tarafından zapt edildi. Selahaddin kendi ırkından olan Kürtlerden ordu kurmuştu.

Selahaddin, Kudüs’ü aldığı zaman savaşa bilen erkeklerin tümünü hapis etti. Başka insanlara dokunmadı. Emir verdi. Gitmek isteyenler Davut Kapısından çıkabilirler dedi. Hristiyanlar şehirden ayrıldıkları zaman birkaç kadın, Kürt Selahaddin’in yanına giderler. Zaten bizleri perişan ettiniz. Bizler memleketimizden ayrılarak başka yerlere gideceğiz dediler. İzin verin hapis ettiğiniz kocalarımız ve kardeşlerimiz bizimle beraber gelsinler dedikleri zaman, Selahaddin kadınların ricasını kabul ederek 

Cezaevlerine doldurdukları bütün erkekleri serbest bırakır. Kürtler bir daha devlet kurmayı beceremediler. Eyyubi Devleti yıkıldı, Kürtlerin mücadelesi devam ediyor.

Bilinçli ve karlı insanlar evinde oturup kara kara düşünmediler. Birçok Kürt insanları inandıkları dava için canlarını ortaya koyarak mücadelelerine devam ettiler. Bazıları inandıkları dava için darağacına gittikleri zaman kahramanca son sözünü söyleyerek torunlarına güvendiklerini söylediler.

Osmanlı devletinin baskılarına tahammül edemeyen, Kürt ulusunun bağımsızlığı için yirminci asrın ilk yıllarında Abdusselam Barzani, Osmanlı devletine karşı başkaldırarak, Kürt ulusal bağımsızlık mücadelesini vermek için çok ciddi bir şekilde Kürt önderleriyle, Kürt Teali ve Terakki Cemiyeti, Hevi Cemiyeti ve Kürdistan Bağımsızlık Cemiyeti gibi örgütlerle iletişime geçer. 1907’nin ilkbaharında Berifkan köyünde Kadiri Tekkesinin öncüsü olana Şeyh Nur Muhammed’in evinde bulunan kişilerle önemli bir toplantı yapar. Kürt aşiret liderlerinden birçok kişi toplantıya katılıyorlar. Toplantıda alınan karar bir telgraf ile İstanbul’daki Osmanlı Hükümetine iletilir.

Telgrafta yazılan maddeler:

1.Kürtlerin yaşadıkları topraklarda Kürtçenin resmi dil olarak kabul edilmesi.

2. Eğitimin Kürt diliyle yapılması

3. Kaymakamların, Nahiye müdürlerinin ve diğer devlet memurlarının Kürtçeyi iyi bilmesinden bölgede görevlendirilmesi.

4. Devletin dini İslam olası nedeniyle mahkemelerde verilen kararların İslam şeriatına göre verilmeli.

5. Vergiler “zorunlu hizmetin karşılığı olarak” eskiden olduğu gibi alınacak. Ancak toplanan vergilerle Kürt bölgesindeki yolların onarımı ve okulların açılması için kullanılacak.      

Birinci Dünya Petrol Paylaşım Savaşından sonra, Kürtler yalan vatlara kanarak, din ve kardeşlik sözlerine inandıkları için devletlerini kuramadılar.   

Bazı Türk yazarları diyorlar yedi düvelle savaştık. Yazmıyorlar yedi cephede yenildik. Bir Mustafa Kemal çıktı. Şam’da, İngilizlerle oturdu ve konuştu. İngilizlerin tek amaçları petrol sahalarını işgal etmek olduğunu anladı. Diğer taraftan Lenin’i kandırarak Lenin 135 bin ton silah ve cephane, keseler dolu altın, tomarlarca para karşılıksız verdi. Lenin düşüncesine göre bu bir küçük burjuva hareketidir ilerde proleter cephesinde yer alabilir düşüncesiyle yardım etti. Mustafa Kemal, İngilizlerle anlaşınca, Lenin aldandığını anladı ve pişman oldu. Son pişmanlık para etmedi.

Esas Kürtlerin katili İngilizlerdir. Osmanlı işgali altındaki Arap çöllerinde, İngilizler değişik isimlerde yirmi iki tane Arap devletlerini kurdular. Kürtleri beş parçaya bölerek devletsiz bıraktılar. Mehabad’ın katili Stalin’dir. Stalin ve Cafer Bakırof yedi yıl Molla Mustafa Barzani ve Peşmergelerine kan kusturdular. Savaşın kanunudur, cephede güçlü olan devlet, barış masasında da güçlüdür. Herkes kendine göre okuyor. Ben de kendime göre çok değişik kitapları okudun. Şunu halen anlayamadım. İngilizler ve Ruslar devamlı Karşı ihanet ettiler. Bunu bilen bir arkadaş sebebini bana açıklasa sevinirim.   

Kürtler beş defa devlet kurmuşlar:    

I.Büyük Lor ( Fedliye) Devleti:

Büyük Lor (Fdlie) Devleti M S. 922’de kuruldu Araplar 650 yıllarında Kürdistan’ı işgal edince, Araplara karşı ilk defa isyan eden ve Büyük Lor ismiyle bağımsız Kürt Devletini kurarlar. Fadleviye hanedanlığıdır. 

II.Dilemiyan (Paveyan) Devleti:

Emevi hanedanlığının yıkılışından sonra Kürtler M S. 942’de Dilemiyan (Paveyan) isminde ikinci defa devlet kurdular.

III.Hasneviye Devleti:

Kürdistan, Araplar tarafından işgal edilince özgürlük bayrağını yükselten Kürt savaşçılardan biri de Şehrızor ileri gelenlerden Hasnevi oğlu Hüseyin’dir. Bu önlü Kürt kahramanı M S 981’de Bağdat hükümranlığına karşı başkaldırır. Bağdat’tan gönderilen orduları peş peşe yenerek Dinuz ve Şehrızor ülkesini egemenliği altına alır ve bağımsızlığını ilan eder.

Hüsneviye Devleti 141 yıl boyunca 11 hükümdar değiştirdi. Başarılı yönetim devam etti. 1122 yılında Tatarlar’ın işgali ile yıkıldı.

IV.Mervaniye Devleti:

Mervan oğlu Ahmet (Nasır El Devla) 1009’da Diyarbakır’ın Silvan ilçesinde Mervaniye Devletini kurar. Mervaniler dönemimde bağımsız bir yönetim başladı. Bu hanedanlardan dört sultan yönetime geldi. Mervani Devleti 91 yıl devam etti.

V. Eyyubi Devleti:

Kürt Selahaddin’i Eyyubi 1177 yılında Eyyubi Devletini kurdu. Haçlı savaşlarında büyük kahramanlıklar göstererek Haçlı ordularının darmadağın etti. Bütün askerleri Kürt’tü, esas karaman amcası Şerko dir.

Selahaddin’in kurduğu adalet sistemini, halen hiçbir devlet getirmemiştir. Kürt Selahaddin’in kurduğu Eyyubi Devleti 305 sene devam etti. 

Saygılarımla.