Reuters haber ajansına göre Türkiye Hazine ve Maliye Bakanlığı, Merkez Bankası’nın 40 milyar liralık rezervini hükümet bütçesine aktarmak için yasal düzenleme üzerinde çalışıyor.
Reuters’a konuşan ancak adlarını vermek istemeyen üç yetkili, bütçe açığının beklenenden daha fazla olduğunu söyledi. Kanun tasarısının parlamentoya gelip gelmeyeceği net olmasa da haber ajansına konuşan kaynaklardan birine göre en kısa zamanda tasarının parlamentoya gelmesi bekleniyor.
Reuters haberinde, söz konusu tasarının yasalaşması halinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türkiye’yi resesyondan çıkarma ve geçtiğimiz yıl yaşanan krizin ardından Türk Lirası’nı dengeleme konusunda geleneklerin dışına çıkan adımlarından biri olarak kayıtlara geçeceği yorumunu yaptı.
Türk Lirası son 2 ay içinde kısmen yatırımcıların Merkez Bankası’nın azalan döviz rezervlerine ilişkin endişeleri sebebiyle bir kez daha baskı altında.
Yedek rezervler (yedek akçeler) Merkez Bankası’nın kanun gereği olağanüstü durumlarda kullanılmak üzere kenara ayırdığı rezervler anlamına geliyor. 2018 yılı sonlarında Merkez Bankası’nın bilanço verilerine göre yedek rezerv miktarı 27,6 milyar dolar civarındaydı.
Konuyla ilgili bilgi sahibi olan ikinci bir kaynak geçen yılın yedek rezervlerinin bu yılınkilerle birleştirildiğinde 40 milyar dolara ulaştığını belirtti.
Reuters haber ajansına konuşan ikinci kaynak “Türkiye Merkez Bankası’nın yaklaşık 40 milyar dolarlık yedek rezervi bulunuyor. Bu miktarın 2019 merkezi idare bütçesine aktarılması uygun görüldü. Bu adımın amacı bütçenin iyileştirilmesi ve güçlendirilmesi” şekline konuştu.
Türk Lirası’nda yine değer kaybı
Türk Lirası Pazartesi günü dolar karşısındaki en düşük seviyelerinden birini görerek 6,1175 seviyesine geriledi. Türk Lirası bu son değer kaybıyla, devlet bankalarının lirayı desteklemek amacıyla milyarlarca dolar satmasıyla elde edilen kazanımları tamamen silmiş oldu.
Ne kadarlık bir rezervin nihai olarak bütçeye aktarılacağı ya da ne gibi koşulların merkez bankasına uygulanabileceği belirsiz. Merkez bankası ve Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkililerinden konuyla ilgili bir açıklama gelmedi.
Merkez Bankası’nın yedek rezervinden bütçeye para aktarılmasıyla, Ankara bütçeyi güçlendirmek için Merkez Bankası’nın fonlarını kullanma yoluna ikinci kez başvurmuş olacak. Geçen Ocak ayında Merkez Bankası planlanandan 3 ay önce Hazine Bakanlığı’na 37 milyar lira para aktarmıştı.
Reuters haber ajansına konuşan ilk kaynak “Yedek rezervlerin daha önce kullanıldığını hatırlamıyorum. Bu yöntem bütçenin daha da kötüleşmesini durdurmak amacıyla gündeme geldi” diye konuştu.
Söz konusu kaynak, “Merkez Bankası’nın yedek rezervlerinin aktarılması için bir yasal düzenleme olması gerekiyor. Yeni yasanın yakın zamanda parlamentoya sunulması bekleniyor” dedi.
Türkiye’nin bütçesi Ocak ayında Merkez Bankası gelirleriyle bir miktar toparlanmasına rağmen 2019 yılının ilk çeyreğinde 36,2 milyar lira açık vermişti. Bütçe açığının yıl sonuna kadar 80,6 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
Vergi indirimleri ve 31 Mart yerel seçimleri öncesinde ek devlet harcamaları Türkiye’nin bütçesini olumsuz etkiledi.
Erdoğan’ın partisi AK Parti’nin bazı büyük şehirleri kaybetmesiyle sonuçlanan yerel seçim sonuçları İstanbul’da geçen hafta iptal edilmiş ve İstanbul seçiminin 23 Haziran’da yeniden yapılmasına karar verilmişti. Bu gelişmenin, daha fazla mali teşvik tedbirlerinin yolunu açması bekleniyor.
“Durum tahmin edilenden daha kötü”
Blue Bay Asset Management şirketinde gelişmekte olan piyasaların başındaki Timothy Ash, Merkez Bankası’ndan bütçeye para aktarılması planının, durumun tahmin edilenden daha kötü olduğu ve 31 Mart yerel seçimleri sonrası beklenen mali disiplinin 23 Haziran yerel seçimler sonrasına ötelendiği mesajını gönderdiğini belirtiyor.
Türk Lirası 2017 yılından bu yana yüzde 40 oranında değer kaybetti.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch bu ay başında Türkiye’nin yatırım yapılabilirlik açısından bonolarının “çöp” seviyesinde işlem gördüğünü ve negatif görünümünü teyit etmişti. Kuruluş hazırladığı raporda politikanın seçim bağlantılı teşviklerin ortadan kalkmasıyla sıkılaşacağı tespitine yer vermişti.