Avrupa'nın petrol devi Norveç'te, iklim krizi ve adaletsizliğin damga vurduğu seçimlerde sandıktan sol çıktı. İşçi Partisi'nin lideri Jonas Gahr Stoere'ün önünde sol partilerle zorlu pazarlıklar var.
Avrupa'nın en büyük petrol ve doğalgaz üreticisi olan Norveç'te enerji ve küresel iklim krizi politikalarına dair tartışmaların damga vurduğu seçimlerde sandıktan çevreci bir çizgi vaat eden sol ittifak birinci çıktı. Muhafazakâr Başbakan Erna Solberg yenilgiyi kabul ederken, sandık başı anketlere göre en çok oyu alan İşçi Partisi'nin lideri Jonas Gahr Stoere'ün önünde zorlu koalisyon görüşmeleri var.
Koalisyonun İşçi Partisi, Merkez Parti ve Sosyalist Sol olarak üç partili mi, yoksa Yeşiller ve komünist Kızıl Parti'nin de katılımıyla beş partili olarak mı kurulacağı henüz belli değil. Uzmanlar, koalisyon görüşmelerinin petrol devi ülkede enerji ve vergi politikalarının ne kadar değiştirileceği gibi meselelerde zorlu geçeceğini söylüyor.
KOALİSYON FORMÜLLERİ
Norveç'in 169 sandalyeli parlamentosunda, çoğunluk sağlamak için 85 koltuğa sahip olmak gerekiyor. Oyların yüzde 97.5'inin sayıldığı sonuçlara göre, soldaki beş parti bir önceki dönemde 81 olan koltuk sayısını 100'ün üzerine çıkarmış durumda. Tek başına 49 koltuk kazanan İşçi Partisi'nin Merkez Parti ve Sosyalist Sol ile toplam koltuk sayısının da 89'a ulaşması nedeniyle üç partili bir koalisyon da mümkün.
'TÜM PARTİ LİDERLERİNİ DAVET EDECEĞİM'
Stoere, seçimlerden sonra yaptığı konuşmada, "En büyük parti olarak Norveç'in yeni bir hükümete ve yeni bir rotaya sahip olmasını sağlayacağız" derken, "Önümüzdeki günlerde değişim isteyen tüm partilerin liderlerini davet edeceğim" dedi. İşçi Partili siyasetçi, ilk olarak Merkez Parti ve Sosyalist Sol ile görüşeceğini açıkladı.
Uzmanlara göre, daha çok kırsal kesimden oy alan Merkez Parti ve seçmen tabanı çoğunlukla kentlerde bulunan Sosyalistler ile bir koalisyon anlaşması üzerinde uzlaşmak kolay olmayacak. İki partinin petrol ve vergilerin yanı sıra Kızıl Parti ve petrol karşıtı Yeşillerle koalisyona bakış açıları konusunda somut farklar bulunuyor.
Stoere, seçim öncesinde karbondioksit emisyonlarını Paris İklim Anlaşması doğrultusunda azaltmayı ve eşitsizliğe çözüm bulmayı vaat etmişti. İşçi Partisi liderinin üç partili bir koalisyonda bile ortaklarını petrol sektörünün geleceği, özel mülkiyet ve AB'yle ilişkiler gibi konularda bazı tavizler vermeye ikna etmesi gerekecek. Görüşmelerde iklim krizi ve ülkede artan gelir adaletsizliğine bulunacak çözünler konusunda çetin pazarlıklar bekleniyor.