30 yaşındaki Şerif Polat ve 23 yaşındaki İrfan Yıldız, zorunlu askerliğe karşı vicdani retlerini açıkladı.
İnsan Hakları Derneği’nin (İHD) Siirt Şubesi’nde düzenlenen basın toplantısında konuşan Yıldız, Batman’da dünyaya geldiğini ve militarist şiddet gördüğünü belirterek, özetle şunları söyledi:
İnsanların karnını doyurması için harcanması gereken paralar kurşuna silaha yatırılmamalı. Reddediyorum. Yılanın bana dokunacağı güne kadar kafamı kuma saklamayı reddediyorum.
İstersem gökkuşağı, istersem kapkara istersem kızıl giyinirim, bana dayatılan kamuflajı giymeyi reddediyorum. Kadın, çocuk, LGBTİ+ haklarının şiddetle talan edilmesini reddediyorum.
Kürt halkına geçmişten bu güne dek yaşatılan acıların işkencelerin uygulandığı ellerin safına katılmayı reddediyorum. Vicdani reddimi ve kalan hayatımı bunun onuruyla yaşayacağımı bildiriyorum.
Siirt Belediyesi’ne atanan kayyum tarafından işten çıkarılan sinemacı Şerif Polat da “Bana yaşam hakkı tanımayan devletin askeri olamayıp hiçbir kurumunda çalışmayacağım. Savaş hiçbir kazanımı olmayan, sadece yıkım getiren, yankıları yüzyılları boyu süren bir lanettir” dedi ve ekledi:
Ölmek, öldürmek tek seçenek değildir, ölüm kutsal değildir. Kürt halkının hakim ulusla eşit haklara sahip olması, kadınların ve LGBTİ+ bireylerinin öldürülmediği, ötekileştirilmediği, sömürülmediği bir düzen ancak militarizmi ve onu besleyen ataerkil ve heteroseksist ideolojiyi reddetmekle mümkündür. Bu yüzden vicdani retçiyim.
Vicdani ret nedir?
Vicdani Ret Derneği’nin internet sitesinde yer alan bilgiye göre en basit anlamıyla vicdani ret, kişinin ahlaki tercihleri, dini inancı ya da politik görüşleri nedeniyle askere gitmeyi ret etmesidir. Vicdani veya dini gerekçelerle askerlik yapmamak, din ve vicdan özgürlüğü kapsamında bir haktır.
Türkiye Anayasası’nı her vatandaşa din ve vicdan özgürlüğü hakkı tanımaktadır. Yine Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile Medeni ve Siyasal Haklar Sözleşmesi’nde de bu hak sözleşmeye taraf tüm ülkelerin vatandaşlarına tanımak zorunda olduğu haklar arasında din ve vicdan özgürlüğü hakkı bulunmaktadır.
Her ne kadar yasal düzenleme yapılmamışsa da Türkiye’de vicdani ret hakkının olduğu söylenebilir. Ancak bu hak, hükümet tarafından bu hakkın ne şekilde kullanılacağı yönünde yasal düzenleme yapılmadığından sürekli ihlal edilmektedir.
Gazete Karınca