Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Ermenistan ile Azerbaycan tarafları arasında Dağlık Karabağ’da yaşanan çatışmalarda şu ana kadar 119 Suriyeli örgüt mensubunun hayatını kaybettiğini iddia etti.
SOHR’un iddiasına göre, öldürülen 119 örgüt mensubundan 78’inin cenazesi Azerbaycan’dan Suriye’ye nakledildi.
Gözlemevi, Türkiye destekli 850 Suriyeli örgüt mensubunun Dağlık Karabağ’a gittiğini iddia etmiş ve Türkiye üzerinden 300 kişinin çatışmalar başlamadan önce, geriye kalan 550 kişininse çatışmaların ardından bölgeye gittiğini savunmuştu.
Diğer yandan Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, "Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyinden binlerce terörist ve paralı askeri bölgeye taşıyarak askeri olarak Azerbaycan'ın yanında yer aldığını" ifade etmişti.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in dış ilişkiler danışmanı Hikmet Haciyev ise, "Bunun bir dezenformasyon olduğunu" söyleyerek, "Savunma Bakanlığı'mız kendi topraklarında Suriyeli savaşçıların varlığını kategorik olarak yalanladı" demişti.
Ayrıca Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad da, Azerbaycan'la Ermenistan arasındaki gerilim nedeniyle Ankara'nın bölgeye Suriye'den örgüt mensubu gönderdiğini ve bunu teyit edebileceklerini iddia etmişti.
SON ÇATIŞMALAR NASIL ÇIKTI?
Ermenistan Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Azerbaycan'ın 27 Eylül Pazar günü yerel saatte Dağlık Karabağ'da 08.10'da sivil yerleşimlerine saldırdığı belirtilmişti.
Azerbaycan Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ise "Ermenistan'ın sınırdaki muharebe faaliyetlerini sonlandırmak ve sivillerin güvenliğini sağlamak için karşı saldırıya geçtik" ifadeleri kullanılmıştı.
TARAFLAR MOSKOVA'DA TOPLANMIŞTI
Azerbaycan ve Ermenistan dışişleri bakanları, 10 Ekim Cumartesi günü Rusya'nın başkenti Moskova'da 10 saatten uzun süren görüşmelerde geçici ateşkeste anlaşmıştı.
Görüşmelere aracılık eden Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “esirlerin ve cenazelerinin takas edilmesi için ateşkes ilan edildiğini” ve Azerbaycan ile Ermenistan'ın görüşmelere başlayacağını söylemişti.
Lavrov 'ateşkes' açıklamasını yerel saatle sabah 03.00'da yapmıştı.
Ancak Ermenistan ve Azerbaycan arasında Dağlık Karabağ'da süren çatışmalarda geçici ateşkes ilan edilmesinin hemen ardından taraflar birbirlerini ateşkesi delmekle suçlamıştı.
Ermeni yetkililer çatışmalar nedeniyle Dağlık Karabağ nüfusunun yarısının - yaklaşık 70 bin kişi - evlerini terk etmek zorunda kaldığını belirtmişti.
Çatışmalarda yaklaşık 400 kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor.
DAĞLIK KARABAĞ SORUNU
Dağlık Karabağ, hukuken Azerbaycan sınırları içerisinde yer alıyor ancak fiilen Ermenistan denetiminde bulunuyor.
Ermenistan, Dağlık Karabağ’ın yanı sıra Laçin, Hocavend, Kelbecer, Ağdere, Ağdam, Cebrayıl, Fuzuli, Gubadlı ve Zengilan gibi Azerbaycan bölgelerini de kontrol altında tutuyor.
İşgal sonucu doğduğu toprakları terk etmek zorunda kalan 1 milyona yakın kişi yaşamlarını ülkenin diğer bölgelerinde sürdürüyor.
Tarafların 4-5 Mayıs 1994'te Bişkek'te, Bağımsız Devletler Topluluğu Parlamentolararası Meclisi, Kırgızistan Cumhuriyeti'nin Parlamentosu, Rusya'nın Federal Meclisi ve Dışişleri Bakanlığının inisiyatifiyle imzaladığı "Bişkek Protokolü" diye bilinen ateşkes anlaşması da kağıt üzerinde kaldı.
Azerbaycan, Dağlık Karabağ'a yüksek statülü özerklik vadederken, Ermenistan bu bölgenin Azerbaycan'dan ayrılarak bağımsız olmasını istiyor.
Bişkek Protokolü'nün imzalanmasından bugüne kadar geçen 25 yılda yaşanan çatışmalarda, taraflarca net rakamlar verilmese de sayıları binlerle ifade edilen asker hayatını kaybetti.