Anlaşma, yüzbinlerce kişinin öldüğü çatışmaları sonlandıracak olması açısından tarihi olarak nitelendiriliyor.
Güney Sudan'ın başkenti Cuba'da yapılan törene, Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, Başbakan Abdullah Hamduk ve Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit de katıldı.
Eski Devlet Başkanı Ömer el Beşir'in geçtiğimiz yıl devrilmesinin ardından Güney Sudan hükümetinin ara buluculuğunda barış görüşmeleri yürütülüyordu.
"Diktatörlükten demokrasiye geçiş başladı"
Sudan'ın Enformasyon Bakanı Faysal Muhammed Salih, Cuba'da düzenlenen törende, "Sudan'ın diktatörlükten demokrasiye gerçek dönüşümünü başlattık" dedi.
Tarafların önünde uzun bir yol olduğunun altını çizen Salih, "Bu anlaşmayı kağıttan uygulamaya geçirmeye başladığımızda bazı sorunlarla karşılaşacağımızı biliyoruz. Ama biz bir siyasi iradeye sahibiz." ifadelerini kullandı.
Anlaşma neleri içeriyor?
Anlaşma metnine göre, tartışmalı bölgelerdeki güç dağılımı, toprak mülkiyeti, güvenlik ve yerinden olanların geri dönüşü gibi temel meselelerde mutabakata varıldı.
Ayrıca muhalif güçlerdeki savaşçıların ulusal orduya entegrasyon sürecinin başlatılması da kabul edildi.
Sudan'da "Adalet ve Eşitlik Hareketi" ve "Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey (SPLM-N)" isimli silahlı hareketleri bünyesinde barındıran ve yıllardır hükümete karşı mücadele eden Sudan Devrimci Cephesi, ülkede rejim değişikliği sonrasında devlete karşı savaşmayı bırakmıştı.
Ancak, Abdelwahid Nur liderliğinde SLM'nin bir kanadı ile Abdelaziz al-Hilu başkanlığındaki SPLM-N'den bir grup anlaşmaya katılmayı reddetti.
Darfur'da 300 bin kişi öldü
Birleşmiş Milletler'e göre, 2003 yılında isyancıların silahlanmasının ardından sadece Darfur'daki çatışmalarda yaklaşık 300 bin kişi öldü. Eski hükümet liderleri soykırım ve insanlığa karşı suç işlemekle suçlanıyor.
Güney Kordofan ve Mavi Nil'deki çatışma, Güney Sudan'ın bağımsızlığının ardından 2011'de patlak verdi ve yirmi yıllık savaş yeniden başladı.
Ömer el Beşir Lahey'e gönderilebilir
Sudan'da Aralık 2018'de başlayan protestolar sonucu yaklaşık 30 yıl boyunca ülkeyi yöneten Ömer el Beşir, ordu tarafından geçen yıl Nisan'ında askeri darbeyle devrildi. Ülkede ordu ve sivil muhalefet ortaklığında bir geçiş hükümeti kuruldu.
Ömer el Beşir ve destekçilerinin 1989 yılında darbeyle yönetime gelmekle suçlandığı dava sürüyor. El Beşir’in bu davada ölüm cezası alabileceği kaydediliyor.
El Beşir, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nce (UCM) "soykırım, savaş suçu ve insanlığa karşı suç" işlemekle suçlanıyor.
Hartum hükümeti el Beşir'i, 2000'li yıllarda Darfur'da yaşanan şiddet olaylarından dolayı UCM'ye teslim edeceğini söylüyor.
(Euronews)