Sudan'da ordu ile Hızlı Destek Güçleri (RSF) adlı paramiliter grup arasında başlayan çatışmalarda dün 56 sivilin öldüğü bildirildi. Sudan Merkezi Doktorlar Komitesi'nden yapılan açıklamaya göre, başkent Hartum ve çeşitli kentlerde ordu ile HDK milisleri arasındaki çatışmalarda 56 sivil hayatını kaybetti, aralarında askerlerin de bulunduğu 595 kişi yaralandı.
Komite, "Aklıselimin hakim olması ve masum, silahsız sivillerin canına mal olan çatışmaların derhal durdurulması, alıkonan, mahsur kalanların tahliyesi ve yaralılara ilk yardım için güvenli koridorların açılması çağrısında bulunuyoruz" açıklamasını yaptı.
ÇATIŞMANIN ARKA PLANINDA NE VAR?
Ekim 2021'deki darbeden bu yana Sudan bir generaller konseyi tarafından yönetiliyor ve anlaşmazlığın merkezinde iki askeri yetkili var. Silahlı kuvvetlerin başı ve fiilen ülkenin devlet başkanı olan General Abdulfettah Burhan. Ve onun yardımcısı ve RSF lideri General Mohamed Hamdan Dagalo. Daha çok ‘Hemedti’ olarak biliniyor.
Ülkenin gittiği yön ve sivil yönetime geçiş süreci konusunda fikir ayrılığına düştüler. Ana anlaşmazlık noktalarından biri, 100 bin kişilik RSF'yi orduya dahil etme planları ve daha sonra yeni gücü kimin yöneteceği.
BBC Türkçe'nin aktardığına göre çatışmalar, RSF üyelerinin ülke çapında yeniden konuşlandırılması nedeniyle günlerce süren gerilimin ardından geldi. Ordu bu adımı bir tehdit olarak görüyor. Görüşmelerin durumu çözebileceğine dair umut vardı ama bu gerçekleşmedi. Cumartesi sabahı ilk kurşunu kimin attığı belli değil ancak bunun zaten istikrarsız olan durumu daha da kötüleştireceğine dair korkular var. Diplomatlar iki tarafa da ateşkes çağrısında bulundu.
HIZLI DESTEK KUVVETLERİ KİM?
RSF 2013'te kuruldu ve kökenleri, Darfur'da 2000'li yıllarda isyanı bastırmak için kullanılan Cancavid milislerine dayanıyor. O zamandan beri General Dagalo, Yemen ve Libya'daki çatışmalara müdahale eden ve Sudan'ın bazı altın madenlerini kontrol eden güçlü bir paramiliter güç oluşturdu. Ayrıca, Haziran 2019'da 120'den fazla protestocunun katledilmesi de dahil olmak üzere insan hakları ihlalleriyle suçlanıyor. Ordu dışında böylesine güçlü bir güç, ülkede bir istikrarsızlık kaynağı olarak görülüyor.
Bu çatışma, 2019'da uzun süredir görev yapan Devlet Başkanı Ömer El Beşir'in devrilmesinin ardından yaşanan gerilimli sürecin devamı. El Beşir'in yaklaşık 30 yıl süren iktidarına son verilmesi çağrısında bulunan kitlesel sokak protestolarının ardından ordu darbesiyle devrildi. Ancak siviller, demokratik yönetime geçiş planında yer almayı talep etmeye devam etti.
Daha sonra ortak bir askeri-sivil hükümet kuruldu, ancak bu, Ekim 2021'de başka bir darbeyle devrildi. Ve o zamandan beri Orgeneral El-Burhan ile General Dagalo arasındaki rekabet kızıştı. Gücü yeniden sivillerin eline verecek bir çerçeve anlaşma üzerinde geçen Aralık ayında anlaşmaya varıldı, ancak ayrıntıları kesinleştirmeye yönelik görüşmeler başarısızlıkla sonuçlandı.
Kaynak: Gazete Duvar