Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Irakiye Haber Kanalı'na verdiği özel röportajda Suriye’de yaşanan gelişmeler ve Irak’ın bu konudaki tutumu hakkında açıklamalarda bulundu.
Beşar Esad’ın devrilmesi ile sonuçlanan gelişmelerden önce Türkiye ve Suriye liderlerine ilişkilerin yeniden kurulması talebinde bulunduğunu anlatan Sudani, bunu engelleyen sebeplerin detaylarını açıkladı.
“Erdoğan olumlu yaklaştı, Esad şart koştu”
Sudani, "Geçtiğimiz Nisan ayında Bağdat’a yaptığı ziyarette Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a Suriye ile ilişkilerin yeniden kurulmasının önemini ilettim ve kendisi buna olumlu yaklaştı. Esad’a ise Bağdat'ta Irak, Türkiye ve Suriye dışişleri bakanları düzeyinde bir toplantı gerçekleştirmeyi teklif ettim. Başlangıçta olumlu yaklaştı ancak bazı şartları vardı" dedi.
Başbakan Sudani, söz konusu şartları ise şöyle açıkladı:
"Esad ile Bağdat'ta dışişleri bakanları düzeyinde bir toplantı düzenlenmesi için üç kez girişimde bulundum. Türk tarafı bu konuda olumlu yaklaştı. Türkiye, ülkesindeki Suriyeli göçmenlerin geri dönmesini ve terörle ortak mücadele edilmesini şart koştu.
Suriye tarafı ise, Türkiye'nin şartları arasında yer alan mültecilerin geri dönüşü konusunda hemfikir olduğunu belirtti. Ancak terörle mücadelenin genel olarak ele alınması gerektiğini, sadece PKK ile değil, diğer silahlı gruplarla da mücadele edilmesi gerektiğini vurguladı. Bu da anlaşmazlık noktası oldu.”
"Bu üç girişimden sonra Ankara ile Şam’ın aynı masada oturması mümkün olmadı” diyen Sudani, Bağdat’ın taraflar arasındaki görüş ayrılıklarını gidermek için önemli çaba sarf ettiğini belirtti.
“Yaşananlar sürpriz olmadı”
Sudani, “Suriye'nin içinde bulunduğu durum göz önüne alındığında yaşananlar sürpriz olmadı” dedi.
Mevcut durumda Suriye'nin iç işlerine karışmama gibi net bir tutuma sahip olduklarını vurgulayan Sudani, "Karar, kendi tercihlerini belirleyecek olan Suriye halkına bırakılmalıdır" dedi.
Başbakan Sudani sözlerine şunları ekledi:
"Suriye'deki gelişmelerden silahlı grupların ve IŞİD terör örgütü unsurlarının varlığı nedeniyle endişeliyiz. IŞİD’in hareketlerini takip ediyoruz. Ürdün ve uluslararası koalisyonla ortak operasyonlara başladık. Suriye topraklarının birliği ve bütünlüğü ile Suriye halkının iradesine saygı gösterilmesine önem veriyoruz. Müdahale etmeksizin Suriye'de kapsamlı bir siyasi süreci desteklemeye hazırız.”
"Türkiye'nin Suriye topraklarında bulunması kabul edilemez"
Sudani, Ürdün’deki toplantıda Suriye'nin istikrarı ve siyasi sürecin başlatılması için temel ilkeleri içeren belge sunduklarını söyledi.
Suriye’nin uluslararası koalisyon ile ilişkilerini düzenlenmesinin ülkenin istikrarı ve silahın devlet tarafından kontrol altına alınması şartına bağlı olduğunu kaydeden Sudani, “Türkiye'nin Suriye’nin iç işlerine müdahale etmesi veya topraklarında bulunması kabul edilemez" şeklinde konuştu.
Başbakan Sudani, "Irak ve Arap ülkelerinin temel hedefi, Suriye'nin toprak bütünlüğü ve güvenliğidir" dedi.
Sudani, Heyet Tahrir eş-Şam lideri Ebu Muhammed Colani ile temas kurduğu iddialarını reddederek, “Suriye’deki durum 2003 sonrası Irak’ın durumuna benziyor. Bu yüzden aynı hatalara düşmemek için tecrübelerimizi paylaşmaya hazırız ve Suriye’ye karşı dostane ülkelerle ortak bir tutum benimsemeliyiz” dedi.(Rudaw)