Cem Toker'in 'İranlılar 'tek yol Atatürk' diye bağırıyorlarmış…" diyerek paylaştığı videodaki slogan 'Jin, jiyan, azadi' çıktı.
LDP eski Genel Başkanı Cem Toker, sosyal medya hesabından İran'daki eylemlere yönelik olduğu öne sürülen bir video paylaştı. Toker, videoya "Videoda katakulli yoksa, İranlılar 'tek yol Atatürk' diye bağırıyorlarmış…" notunu düştü.
Teyit.org videoyla ilgili, "Videoda Kürtçe 'Jin, jiyan, azadi' yani 'Kadın, yaşam, özgürlük' sloganları atılıyor" diyerek sloganın doğru olmadığını belirtti.
Videodan alınan ekran görüntüleriyle tersine görsel arama yapıldığında, videonun 26 Ekim 2022’de Mahsa Jîna Amini'nin ölümünün 40’ıncı gününde Seqiz’deki mezarı başındaki anmaya giden kalabalığı gösterdiği görülüyor. Kalabalığın yolu kullanmasının sebebi, hükümetin yolları araç trafiğine kapaması.
26 Ekim 2022’de İranlı gazetecilerin paylaştığı videolardaki ses, iddia videosuyla eşleşiyor. Yani videonun üzerinde herhangi bir ses eklemesi ya da montaj yok.
Video dikkatlice izlendiğinde, sloganların 10’uncu saniyede başladığı anlaşılıyor. Videoda kalabalığın attığı slogan “Jin, jiyan, azadi” yani “Kadın, yaşam, özgürlük”. Videoda, “Atatürk” ifadesi hiç duyulmuyor.
Teyit’in danıştığı Farsça ve Kürtçe bilen kişiler de videoda Atatürk ifadesinin geçmediğini söyledi. Videonun ikinci saniyesinden itibaren duyulan slogan ise, Farsça “Merg ber pastar” yani “İktidar güçlerine ölüm”.
Nitekim The New York Times ve BBC gibi haber siteleri, Amini’nin mezarına doğru yapılan yürüyüşte sık sık “Jin, jiyan, azadi” sloganları atıldığını vurguluyor. Basına yansıyan haberlerde, sloganlar arasında Atatürk’e de atıfta bulunulduğundan bahsedilmiyor.
16 Eylül 2022’den bu yana, İran'da halkın rejim karşıtı protestoları sürüyor. Protestolar, Mahsa Amini'nin aynı gün ölümüyle başladı. 13 Eylül’de ahlak polisinin "uygunsuz kıyafetler giydiği" için gözaltına aldığı sırada komaya giren 22 yaşındaki Mahsa Amini, kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. O zamandan beri, ülke genelinde her gün düzenlenen gösterilere, “Jin, jiyan, azadi” sloganı eşlik ediyor.
İran İnsan Hakları Örgütü’ne göre 16 Eylül’den beri ülke genelindeki protestolarda 234 kişi hayatını kaybetti.