Türkiye ve Suriye dışişleri bakanları, 10 Mayıs'ta Rusya ve İran'ın katılımıyla bir araya gelecek

.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye, Rusya, İran ve Suriye arasında Moskova'da dışişleri bakanları düzeyinde gerçekleşecek toplantı için 10 Mayıs tarihinin teyit edildiğini açıkladı.

Çavuşoğlu, 24 TV canlı yayınında gündemi değerlendirdi.

Suriye konulu gelişmelere değinen Çavuşoğlu, Türkiye, Rusya, İran ve Suriye arasında ilk kez yapılacak 4'lü dışişleri bakanları toplantısının 10 Mayıs'ta Moskova'da düzenlenmesi konusunda Moskova yönetiminin tarihi teyit ettiğini söyledi.

Çavuşoğlu, yalnızca İran'dan kimin katılacağının net olmadığını, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile Afrika turuna gitmesi durumunda bir başka yetkilinin Moskova'ya geleceğini aktardı.

"İleride çok karmaşık zor bir tablo olacak. Suriye rejimiyle, yönetimiyle angajmana girdik, şimdilik işliyor" diyen Çavuşoğlu, 10 Mayıs'taki dışişleri bakanları toplantısından sonra belki basın toplantısı yapılabileceğini belirtti. Dışişleri Bakanı, "O günkü görüşmelerimizde hangi konuda mutabık kalırız, önceden net söylemek mümkün değil" diye devam etti.

Çavuşoğlu, "Suriye yönetiminin şu soruyu net bir şekilde cevaplaması lazım. Askeri çözüme mi inanıyorsun halen yoksa siyasi çözüm mümkün mü? Bu ikisinin ortası olmaz. Askeri çözüm mümkün değil. Yönetim, siyasi çözümden yana tavır alırsa olasılık yükselir. Yok ben ne olursa olsun herkesle savaşmaya devam edeceğim derse, on yıllar sürer. O zaman Suriye'nin bölünme riski var, insanların göç etme riski fazla çünkü içeride ekonomik durumda o kadar iyi değil." diye konuştu.

Çavuşoğlu, 2022'nin Ağustos ayında yaptığı açıklamada  Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad ile Ekim 2021’de görüştüğünü kamuoyuna duyurmuştu.

Türkiye-Suriye ilişkileri

Suriye’de protestoların şiddetle bastırılmaya çalışılmasıyla 15 Mart 2011’de başlayan ve devam eden, terör örgütlerinden devletlere birçok tarafın dahil olduğu, 2. Dünya Savaşı sonrası dönemin en kanlı çatışmalarından olan Suriye iç savaşı, Şam yönetimini batı dünyasıyla bağlantısını kopardı. Şam’ın ülkenin bazı bölümlerinde kontrolü kaybetmesiyle oluşan güç boşluğundan faydalanan IŞİD gibi radikal İslamcı gruplar da savaşın tarafı haline geldi.

Türkiye, savaş boyunca Esad’ı devirmeye çalışan muhalif gruplara destek verdi. Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı ve Ahmet Davutoğlu’nun başbakanlığında Türkiye, artan IŞİD saldırıları nedeniyle Şah Fırat Operasyonu’nu düzenleyerek TSK’yı Suriye’ye soktu ve Süleyman Şah’ın naaşını taşıdı.

Türkiye, Suriye’nin kuzeydoğusunu terör örgütü olarak tanıdığı SDG’nin kontrol etmesini de bir ulusal güvenlik tehdidi olarak görüyor. ABD’nin IŞİD’le mücadele ve devamında SDG ile YPG’yi desteklemesi, Ankara-Washington hattında bir gerginlik konusu.

Türkiye 2016'dan bu yana Suriye'nin kuzeyine dört kapsamlı operasyon düzenledi. Bu harekâtlar 2016'da Cerablus, El-Bab ve Halep'e yapılan Fırat Kalkanı, 2018'de Afrin ve Halep'e yapılan Zeytin Dalı, 2019'da Resulayn ve Tel Abyad'a yapılan Barış Pınarı, 2020'de İdlib'e yapılan Bahar Kalkanı harekâtları.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, savaş boyunca, Esad karşıtı birçok söylem kullandı, Suriye liderine “katil”, “terörist” dedi, “muhaliflerin Esad’ı indireceğini” söyledi. Bu dönemde birçok AKP yetkilisi ve iktidara yakın medya kuruluşu Esad’a "Esed" diye hitap etmeye başladı.

2022’de Türk dış politikası İsrail, Mısır ve Ermenistan gibi geçmişte krizler yaşadığı ülkelerle normalleşme sürecine girerken Şam da gündeme geldi. Çavuşoğlu, Ağustos 2022’deki bir konuşmasında Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad ile Ekim 2021’de görüştüğünü kamuoyuna duyurdu. Ankara’dan Şam ile de normalleşme sürecine girilebileceğine dair sinyaller gelmeye başladı.

Erdoğan, Endonezya’daki G20 liderler zirvesi sonrası yaptığı açıklamada, Esad ile ilgili soruya, “Siyasette ebedi olarak dargınlık, kırgınlık, küslük olmaz. Haziran seçiminden sonra bir sil baştan yapabiliriz” yanıtını vermişti.

Erdoğan, 23 Kasım’da yaptığı grup toplantısında da, "Esad ile görüşme olabilir, siyasette küslük dargınlık olmaz eninde sonunda adımlarımızı atarız" demişti.

Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar ve MİT Başkanı Hakan Fidan, Aralık 2022 sonunda Moskova'da Suriyeli mevkidaşlarıyla bir araya gelmiş, bu, diplomatik ilişkileri 10 yıldan uzun süre önce kesen iki ülke arasında kamuya açıklanarak yapılan en üst düzey toplantı olmuştu. 25 Nisan'da İran ve Rusya'nın da katılımıyla 4'lü savunma bakanları toplantısı düzenlendi.

Erdoğan ve Esad, son olarak 2011'de telefonda görüşmüştü.

Siyaset Haberleri

Bakan Reşid: Vatandaşlardan nüfus sayımı için memleketlerine dönmelerini istiyoruz
Kürdistan Bölgesi ve Irak'ta nüfus sayımı süreci başladı: 2 günlük sokağa çıkma yasağı ilan edildi
İran ile Elon Musk 'arasında gizli görüşme'
Fransa, 40 yıldır cezaevinde tutulan FHKC üyesini serbest bırakıyor
Bakan Işıkhan: Belediyelere haciz işlemi başlatacağız