Haber Merkezi - Bloomberg Haber Ajansı, Çarşamba günü yayımladığı ve Ankara'da bulunan üst düzey bir Türk yetkiliye dayandırdığı haberinde, Türkiye'nin ABD'den iki Patriot bataryası yerleştirmesini istediğini öne sürdü.
Haberde, talebin geçen hafta içerisinde Türkiye'yi ziyaret eden ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey'ye iletildiği ancak Washington yönetiminden henüz bir yanıt gelmediği belirtildi.
Yetkili, gelmesi durumunda bataryaların Hatay'a yerleştirilmesi halinde, Türkiye'nin de İdlib'de Suriye ordusuna yönelik hedeflere karşı hava operasyonları düzenlemeye başlayabileceğini söyledi.
Suriye ordusunun operasyonlarını yoğunlaştırdığı İdlib'in hava sahası Rusya tarafından kontrol ediliyor.
ABD, konuyla ilgili henüz resmi bir açıklama yapmış değil.
Türkiye'de ise Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, CNNTürk televizyonuna yaptığı açıklamada, ABD'nin Patriot desteği verebileceğini vurguladı.
Türkiye'nin Rusya'dan İdlib'in hava sahasını etkin kullanma talebinin olduğunu vurgulayan Akar, "ABD askerlerinin İdlib'de bizzat sahaya inmesi gibi bir şey yok. "Daha önce hava savunma bataryalarını bize gönderdiler. Çünkü ülkemize karşı hem hava, füze tehdidi var hem de bu konuda daha önce yaşanmış bazı olaylar var. Bu manada bir Patriot bataryası desteği olabilir. Ayrıca bu konuda NATO Genel Sekreterinin de çeşitli açıklamaları var. Stoltenberg de bu konuyu yakinen takip etmekte, onların da bir takım teşvikleri, planları, uygulamaları önümüzdeki günlerde ortaya çıkabilir" dedi.
Türkiye'nin Patriot satın alma görüşmeleri hangi aşamada?
Türkiye, NATO üyesi olması nedeniyle dönem dönem topraklarında konuşlandırılan Patriot Füze Savunma Sistemi'ni kendi kullanımı için satın almak istiyor.
Türkiye ile ABD arasında, Patriot satışına ilişkin bir dönem uzun görüşmeler yürütüldü.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Aralık 2018'de Türkiye'ye Patriot satışı için sürecin başlatılmasına onay verdi.
ABD Savunma Bakanlığı'na (Pentagon) bağlı Savunma Güvenlik İşbirliği Ajansı yaptığı açıklamada, "Dışişleri Bakanlığı, tahmini 3,5 milyar dolar değerinde 80 MIM-104E Güdümü Yükseltilmiş Patriot füzesi, 60 İleri Kabiliyet Patriot-3 (PAC-3) füzesi ve ilgili ekipman satışını 19 Aralık 2018'de onaylamaya karar verdi. Savunma Güvenlik İşbirliği Ajansı, bu satış konusunda bugün Kongre'yi bilgilendirdi" denildi.
Ancak Ağustos 2019'da ABD, Türkiye'nin Rusya'dan satın aldığı S-400 hava savunma sisteminin teslimatına başlanılması nedeniyle Patriot satış sürecini durdurdu.
Türkiye, ABD'nin kendisine Patriot satmadığı için Rusya'dan S-400 almaya karar verdiğini söylüyor.
Patriot satışı konusu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında Eylül ayında yapılan görüşmelerde de ele alındı.
Erdoğan, Kasım ayında yaptığı açıklamada, ABD'den "şartlar uygun olması halinde" Patriot satın alınabileceğini söyledi.
Erdoğan, düzenlediği basın toplantısında, "Ancak Amerika bize Patriot verecekse, Amerika'dan da şartlar uygun olması halinde Patriot alabiliriz. Bunu da kendilerine teklif ettik. Bu konuda 'Kongreden geçmesi lazım' diyorlarsa, Kongreden geçirsinler bize teklifi versinler. Biz de o teklif üzerinden değerlendirmemizi yapalım" dedi.
Ancak ABD Kongresi, S-400 nedeniyle F-35 savaş uçağı projesinden çıkartılan Türkiye'ye Patriot hava savunma sisteminin satışına sıcak bakmıyor.
Bakan Akar, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, görüşmelerin devam ettiğini söyledi.
Akar, "Hâlâ ilave hava savunma sistemlerine ihtiyacımız var, Patriot görüşmelerimiz devam ediyor. Taraflar kendi pozisyonlarını beyan ediyorlar, bu noktada çözüm bulmak için çalışmalarımız devam ediyor" dedi.
Türkiye'nin Rusya'dan satın aldığı S-400'ün teslimatına başlandı ancak sistem henüz faal hale getirilmiş değil. Türk yetkililer, yaptıkları açıklamalarda, sistemin faal hale getirileceğini söylüyor.
Türkiye'de Patriot var mı?
NATO üyesi olan Türkiye'de bazı üslerde zaman zaman Patriot füzeleri konuşlandırıldı.
İncirlik Hava Üssü'nde İspanya'ya ait Patriot bataryası bulunuyor.
İspanya, Türkiye'nin Ekim ayında Suriye'nin kuzeydoğusunu kontrol altında tutan Kürt gruplara karşı başlattığı Barış Pınarı Harekatı nedeniyle Patriot'ları çekebileceğini açıklamıştı.
Ancak İspanya, daha sonra görev süresi Aralık 2019'da dolan Patriotların süresini bir yıl daha uzatmaya karar verdi.
NATO ülkeleri, 2012 yılında Suriye'de yaşananlar nedeniyle bölgedeki tansiyonun yükselmesinin ardından Malatya ve Kahramanmaraş'a çeşitli hava savunma sistemleri konuşlandırdı.
Ancak, bu sistemlerin büyük bir bölümü zaman içerisinde geri çekildi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ocak ayında Davos Ekonomik Forumu'nda yaptığı konuşmada, şu an Türkiye'de görev süresi devam eden hava savunma sisteminin sadece İncirlik'teki İspanyol bataryaları olduğunu söyledi.
Çavuşoğlu, "Özellikle son 10 yıldır hava savunma sistemlerine ihtiyacımız bulunmasına rağmen müttefiklerimiz sınırımıza konuşlu olanları geri çekti. İtalya SAMP-T sistemlerini burada tuttu ve onlara bunun için teşekkür ediyoruz. Ama onlar da yakında çekecekler. Geriye sadece İspanya'nın bir Patriot bataryası kaldı" dedi.
BBC