Tuzla Organize Sanayi Bölgesi’nde meydana gelen kimya fabrikası yangını sonucu hava yayılan kimyasalların Kocaeli, Sakarya ve Eskişehir bölgelerine yayıldığı belirtilmişti.
Cuma günü Kocaeli’de beklenen yağış sebebiyle havada biriken kimyasalların yeryüzüne inmesi büyük tehlike oluşturduğu vurgulanıyor. Kimyasalların riski hakkında Honda Fabrikası ve Pirelli Fabrikası’nın çalışanlarına yönelik uyarısından sonra bir uyarı da Kocaeli'nde bulunan bir elektronik şirketi ve Kocaeli Büyükşehir Belediyesi'nden geldi.
Şirketin iş güvenliği uzmanı aracılığyla çalışanlarına gönderdiği mesajda, yangın sonrası çıkan kimyasal gazların havaya yayıldığı, yağacak yağmurun tehlikeli olabileceği belirtildi. Çalışanlara ve ailelerine dışarı çıkmama uyarısı yapıldı.
'YAĞMUR ALTINDA DURMAMAYA ÖZEN GÖSTERİN'
Mesajda şu ifadelere yer verildi:
"Dün 18.09.2019 tarihinde Tuzla Deri Sanayi Ema Kimya Sistemleri firmasında yaşanan kimyasal yangınından sonra; firmada kullanılan ve yanan kimyasalların zararlı gazları Kocaeli, Sakarya, İstanbul bölgesine yayılmıştır.
Yarın ve haftasonu yaşanması beklenen yağmur sırasında; atmosferde birikmiş kimyasalların yeryüzüne inmesi riskine karşı yağmur altında durmamaya özen göstermenizi önemle rica ederim.
Maili ulaşmayan personellerinizi ve ailelerinizi uyarmanızı rica ederim"
BİR UYARI DA BÜYÜKŞEHİR'DEN
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi İş Sağlığı, Güvenliği ve Çevre Departmanı personellerine açık alanlarda bulunmamaları konusunda uyarıda bulundu. Büyükşehir tarafından yapılan uyarıda şu ifadelere yer verildi:
"Değerli Çalışanlarımız; Tuzla Organize Sanayi Bölgesi'nde bir kimya fabrikasında dün (18/09/2019) yangın çıkmıştır. Yangının bir kimya fabrikasında olmasından dolayı çevreye zehirli nitelikte gazlar yaydığı haberlerde belirtilmektedir. Tedbir amaçlı mümkün mertebe açık alanlarda bulunmamanızı ve yarın (Cuma günü) yağması beklenen yağmurdan kaçınmanızı tavsiye ediyoruz.”
İki itfaiye erinin yaralandığı patlamanın ardından havaya yayılan kimyasallar endişe uyandırırken Meteoroloji'den iddialarla ilgili açıklama geldi.
METEOROLOJİ: ATMOSFERE KARIŞAN KİRLETİCİ EMİSYONLARIN BU GECE GEÇ SAATLERE KADAR TÜRKİYE'Yİ TERK EDECEĞİ TAHMİN EDİLMEKTEDİR
Meteoroloji'den yapılan açıklamada, "Tuzla’da meydana gelen yangın neticesinde atmosfere karışan kirletici emisyonların bu gece geç saatlere kadar Türkiye’yi terk edeceği tahmin edilmektedir. Cuma günü beklenen yağışlar nedeniyle ülkemizin herhangi bir bölgesinde olağandışı bir etki öngörülmemektedir" denildi.
'ATMOSFERDEKİ KALINTILAR İNSAN SAĞLIĞI İÇİN ZARARLI OLABİLİR'
İstanbul Teknik Üniversitesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Hüseyin Toros, “Batılı bir rüzgar hakim, İzmit bölgesi ve daha sonra da ormanlık bölgeler üzerinde hareket ediyor çıkan duman. Bölgede Cuma günü yağış bekleniyor. Atmosferde asılı kalan parçacıklar yağışla beraber o bölgelerde yer yüzüne düşecekler. Cuma günü yağan yağmurda o bölgede mümkün mertebe yağmur altında kalmamak son derece önemli. Atmosferdeki kalıntılar insan sağlığı için zararlı olabilir” diye konuştu
KİMYA MÜHENDİSLERİ ODASI'NDAN AÇIKLAMA: KRONİK KANSOREJEN ETKİYE SAHİP YANMA ÜRÜNLERİNİN ÇIKMASI KAÇINILMAZ
Tuzla'da gerçekleşen yangının ve patlamanın ardından TMMOB Kimya Mühendisleri Odası'ndan da açıklama yapıldı. 'Poliüretan' üretimi yapılan bir fabrikada gerçekleşen yangın üzerine yapılan açıklamada, "Poliüretan üretiminde hammadde ve yardımcı madde olarak birçok tehlikeli kimyasal kullanılmaktadır. Bu kimyasal maddelerin yanma ürünleri de akut ve kronik etkilere sahip çeşitli buhar ve gaz ürünlerin, sis ve duman şeklinde salınımına (emisyonuna) neden olacağı bilinmektedir. Yangın sonucu atmosfere salınan bu ürünlerden en tehlikeli olanların başında Hidrojen Siyanür (HCN) gelmektedir. Ayrıca, kronik kanserojen etkiye sahip yanma ürünlerinin çıkması kaçınılmazdır." ifadeleri yer aldı.
Kimya Mühendisleri Odası tarafından yapılan açıklamanın tamamı şöyle:
"18 Eylül 2019 saat 11.40 civarında Tuzla Aydınlı Mahallesi Aydınlı Yolu Caddesi üzerinde bulunan İstanbul Deri Organize Sanayi Bölgesinde faaliyet gösteren poliüretan kimyasalları üretimi yapan bir fabrikada yangın meydana gelmiştir. Yangın nedeniyle oluşan yoğun dumandan 7 vatandaşın etkilendiği, ayrıca yangına müdahale sırasında bir kazanın infilak ederek itfaiye aracına isabet etmesi neticesinde yaralanan 2 itfaiyecinin hastaneye sevk edildiği konusunda açıklama yapılmıştı.
Poliüretan üretiminde hammadde ve yardımcı madde olarak birçok tehlikeli kimyasal kullanılmaktadır. Bu kimyasal maddelerin yanma ürünleri de akut ve kronik etkilere sahip çeşitli buhar ve gaz ürünlerin, sis ve duman şeklinde salınımına (emisyonuna) neden olacağı bilinmektedir. Yangın sonucu atmosfere salınan bu ürünlerden en tehlikeli olanların başında Hidrojen Siyanür (HCN) gelmektedir. Ayrıca, kronik kanserojen etkiye sahip yanma ürünlerinin çıkması kaçınılmazdır.
Ülkemizde kimyasal tesislerin kapasite raporları maalesef yasa ile gizli tutulmaktadır. Bu nedenle yangın olan tesisin depolarında bulunan tehlikeli kimyasalların cinsi ve miktarı bilinmemektedir. Bu bilgiler, İstanbul Sanayi Odası ve Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü`nde mevcut olduğu halde yangının etkileri ve alınacak önlemler konusunda sağlıklı bir açıklama henüz yapılmamıştır.
TMMOB Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi olarak önerilerimiz şunlardır:
-Tehlikeli kimyasal elleçleyen tüm tesisler Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi (Seveso) Yönetmeliği kapsamında olsunlar/olmasınlar riskleri hakkında toplumu bilgilendirmelidir.
Kamu otoriteleri, AFAD ve itfaiye ekipleri vakit geçirmeden kamuya doğru ve yönlendirici bilgi açıklamalıdır. Bölge halkını, organize sanayi bölgesinde çalışan işçileri doğru bilgilendirebilmek için hangi kimyasalın ne kadar süre ne miktarda yandığı, rüzgarın hangi hızda ne yöne estiği gibi bilgilere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu yüzden süreç kamu otoritelerince sağlıklı, şeffaf bir şekilde ele alınmalı, tüm canlıların ve çevrenin sağlığı için bilgi kirliliğinin önüne geçilmelidir.
-Soğuk savaş döneminden kalma sivil savunma anlayışı ile, kaza ve yangın sonrası bilirkişiler oluşturup, hazırlanan raporları dosyalara koymak yerine daha çağdaş, önleyici "Risk Demokrasisi" anlayışına geçilmelidir.
-Yanma ve yangın bir kimyasal prosestir. Yangın söndürme süreci de meslektaşlarımız ve odamızın ilgi alanındadır. Endüstriyel bölgelerdeki itfaiye ekiplerinin endüstriyel yangınlara müdahale bilgisi, iş kazalarının önlenmesi ve yangının ve yangın ürünlerinin çevreyi tehdit etmemesi açısından hayati önemdedir. Yangının meydana geldiği ve etki alanında bulunduğundan şüphe edilen tesislerdeki çalışanlar durumdan haberdar edilmeli ve tahliyeleri sağlanmalıdır.
-Endüstriyel yangın ve patlamaların önlenebilmesi için yerel yönetimler ve kamu otoriteleri, başta üniversiteler, TMMOB`nin ilgili meslek odaları ve STK`lar ile iş birliği yapmalıdır.
TMMOB Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi olarak birikimlerimizi paylaşmaya hazırız.
Sahip olduğumuz sınırlı bilgiler ile yangın olan tesise yakın bölgelerde oturan / çalışan yurttaşlarımızın potansiyel tehlike göz önünde bulundurularak, önlem alabilmeleri için ivedilikle kamu otoritelerini açıklamaya davet ediyoruz."