UCM’nin savcısı Karim Khan, savaş suçu işledikleri iddiasıyla İsrail Başbakanı Netanyahu, İsrail Savunma Bakanı ve üç Hamas yöneticisi için tutuklama kararı çıkarmıştı. Karara İsrail’e destek veren ABD, Almanya, İngiltere ve Macaristan karşı çıktı. Fransa, Güney Afrika, Belçika, İrlanda, İspanya, Danimarka, İsviçre ve AB Dış Politika Şefi’nden ise UCM'nin kararlarına destek açıklamaları geldi.
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) savcısı Karim Khan, savaş suçu işledikleri iddiasıyla İsrail Başbakanı Netanyahu ve Savunma Bakanı Gallant, Hamas yöneticileri Yahya Sinwar, Muhammed Diab ve Ismail Haniye hakkında tutuklama kararı istemişti.
Peki bu karara kim ne dedi?
Şu ana kadar AB Dış Politika Şefi Borrell, Belçika, Maldivler, Slovenya, Güney Afrika, İrlanda, Fransa, İsviçre, Şili, Paraguay, Danimarka gibi ülkeler UCM’nin bu adımına destek veren açıklamlar yaptılar. Bu ülkeler aynı azaman Roma Şartı’nı kabul ettikleri için UCM’nin olası tutuklama kararına da saygı duyacaklarını beyan etti.
İsrail, ABD, Almanya, Çek Cumhuriyeti, Avusturya, Macaristan ise Netanyahu ve diğer İsrailli yetkililerin Hamas ile aynı kefeye konulmasını kabul edilemez buldu ve UCM’ye sert tepki gösterdi.
Destekleyenler
AB Dış Politika Şefi Joseph Borrell
“Bağımsız bir uluslararası kurum olarak ICC’nin görevi, uluslararası hukuk kapsamındaki en ciddi suçları kovuşturmaktır. ICC tüzüğünü onaylayan tüm Devletler, Mahkemenin kararlarını uygulamakla yükümlüdür.”
Belçika Dışişleri Bakanı Hadja Lahbi:
“Mahkeme Savcısı Karim Khan tarafından Hamas ve İsrail yetkililerine karşı çıkarılan tutuklama emirleri talebi, Filistin’deki durumun soruşturulmasında önemli bir adımdır.”
Maldivler Cumhurbaşkanı Mohamed Muizzu:
“Bu, Filistin halkının adalet arayışında önemli bir adımdır. Hiçbir ülke uluslararası hukukun üstünde değildir. İşgal altındaki Filistin topraklarında savaş suçları işleyenlerden hesap sorulmalıdır.”
Slovenya Cumhuriyeti Dışişleri ve Avrupa İşleri Bakanlığı:
“Slovenya, UCM’nin sadık bir destekçisidir ve Filistin’deki durumun araştırılmasındaki bu ilerlemeyi memnuniyetle karşılamaktadır.”
Güney Afrika Cumhuriyeti:
“Güney Afrika, UCM Savcısının, İsrail Başbakanı ve Savunma Bakanı ile 3 Hamas lideri hakkında Gazze’deki çatışma bağlamında savaş suçları ve insanlığa karşı suç iddiaları nedeniyle tutuklama emri başvurusuna ilişkin kararını memnuniyetle karşıladı.”
İrlanda Dışişleri ve Savunma Bakanı Micheál Martin:
“UCM’nin bağımsızlığına ve tarafsızlığına saygı duymamız hayati önem taşıyor.”
Fransa:
“Fransa, Uluslararası Ceza Mahkemesi’ni, bağımsızlığını ve her durumda cezasızlıkla mücadeleyi destekliyor.”
BM İsviçre Daimi Temsilcisi Pascale Baeriswyl:
“İsviçre olarak, olası savaş suçlarından kaygı duyuyor ve Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin belirli kişiler hakkında tutuklama kararı aldığı gerçeğini not ediyor ve mahkemeye tam destek veriyoruz.”
Şili Dışişleri Bakanlığı:
“Şili Hükümeti, UCM’nin rolüne ve görevine saygılıdır ve soruşturmanın adil ve bağımsız bir şekilde yürütülmesini desteklemektedir.”
Paraguay Dışişleri Bakanlığı:
“Paraguay Cumhuriyeti Hükümeti, uluslararası barış ve güvenliğin sağlanması için UCM’nin adaletinin önemini vurgulamaktadır.”
Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Løkke Rasmussen:
“Hukukun üstünlüğünü destekleyenler olarak mahkemelerle tartışmak gibi bir alışkanlığımız yok.”
Desteklemeyenler
İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz:
“Hamas katilleri ve tecavüzcülerinin insanlığa karşı suçlar işlerken, Başsavcı aynı nefesi alarak İsrail’in Başbakanı ve Savunma Bakanını Hamas gibi alçak Nazi benzeri canavarlarla aynı kefeye koyuyor – bu tarihî bir rezilliktir ve sonsuza dek hatırlanacaktır.”
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog:
“Savcının UCM’deki açıklaması çirkinliğin de ötesinde, uluslararası yargı sisteminin ne ölçüde çökme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu gösteriyor.”
Çek Cumhuriyeti Başbakanı Petr Fiala:
“UCM Başsavcılığı’nın, demokratik olarak seçilmiş bir hükümetin temsilcileri ile İslamcı terör örgütünün liderleri hakkında tutuklama kararı çıkarılması yönündeki teklifi dehşet vericidir ve kesinlikle kabul edilemez.”
Avusturya Federal Cumhuriyeti Şansölyesi Karl Nehammer:
“UCM’nin bağımsızlığına tamamen saygı duyuyoruz. Ancak hedefi İsrail Devleti’ni yok etmek olan terör örgütü Hamas’ın liderinin, İsrail Devleti’nin demokratik olarak seçilmiş temsilcileriyle aynı anda anılması anlaşılır bir durum değil.”
ABD Başkanı Joe Biden:
“UCM savcısının İsrailli liderler hakkında tutuklama emri çıkarılması için yaptığı başvuru çok çirkindir.”
Almanya:
“Bir yandan Hamas liderleri, diğer yandan iki İsrailli yetkiliye karşı eş zamanlı tutuklama emri uygulaması, yanlış bir denklem izlenimi yarattı.”
Macaristan Başbakanı Viktor Orban:
“UCM Başsavcılığı’nın Başbakan Netanyahu’ya yönelik teklifi saçma ve utanç vericidir. Bu tür girişimler Ortadoğu’yu barışa yaklaştırmayacak, aksine gerilimi daha da artıracaktır.”
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak:
“Bu eylem, çatışmaların durması, rehinelerin kurtarılması ya da insani yardımın ulaştırılması konusunda yardımcı olmuyor.”
Serbestiyet