BM bünyesinde faaliyet gösteren Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın Genel Direktörü Grossi, BM Güvenlik Konseyi’ndeki konuşmasında son dönemde saldırıların arttığı Zaporijya nükleer santralindeki durumu değerlendirdi.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Genel Direktörü Rafael Mariano Grossi, Ukrayna'nın güneyindeki Zaporijya Nükleer Santrali'ndeki duruma ilişkin Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'na (BMGK) bilgi verdi.
IAEA Genel Direktörü Grossi, Mayıs ayından bu yana Rusya işgali altında bulunan Avrupa'nın en büyük nükleer santralindeki durumun "hızla kötüleşerek oldukça endişe verici bir noktaya geldiğini" söyledi.
Grossi, 5 Ağustos tarihinden bu yana nükleer santral bölgesine yönelik saldırılara değinerek "Bu kadar büyük bir nükleer tesise yakın bir bölgedeki bu askeri eylemler çok ciddi sonuçlara yol açabilir" dedi.
Dünkü (11 Ağustos) toplantıda son bir hafta içinde yaşananlar hakkında da bilgi veren IAEA Genel Direktörü, Zaporijya Nükleer Santrali'nin 5 Ağustos'ta topçu ateşine maruz kaldığını ve bu saldırının elektrik santraline yakın bir dizi patlamaya ve güç kesintisine sebep olduğunu anlattı.
Grossi'nin paylaştığı bilgilere göre, IAEA uzmanlarının ön incelemesi, söz konusu topçu atışı ya da diğer askeri eylemler sonucunda nükleer güvenliğe acil bir tehdit oluşmadığını ortaya koydu. Fakat Grossi, "bu durumun her an değişebileceği" uyarısında bulundu.
Rusya ve Ukrayna birbirini suçluyor
Zaporijya nükleer santraline ve çevresine yönelik saldırılar 5 Ağustos'tan bu yana aralıklarla devam ediyor.
Rusya, Ukrayna güçlerinin 5 Ağustos'ta Zaporijya'ya yönelik ağır silahlar kullandığını ve "vardiya değişimi sırasında santrali topçu atışına tutarak kendi vatandaşlarını vurduğunu" söylerken Ukrayna da nükleer santrale yönelik son saldırılar konusunda Rusya'yı suçluyor.
Ukrayna, Rusya güçlerinin santralden çekilmesinin ve santralin kontrolünün kendilerine geri verilmesinin "nükleer bir tehdidi ortadan kaldırmanın tek yolu olduğunu" dile getiriyor. Ukraynalı yetkililer ayrıca bölgeye bir misyon göndermenin de gerekli olduğunu söylüyor.
Rusya'nın talebiyle dün Zaporijya'daki durumu görüşmek için toplanan BMGK'de konuşan Grossi de "alanı denetlemek için bir uzman misyonuna liderlik etmeye hazır olduğunu" kaydederek "yetkililerin bir an önce bölgeye gidebilmesi için" her iki ülkeye "işbirliği" çağrısında bulundu.
"Tüm askeri faaliyetlere son verin"
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres de dün konuyla ilgili bir açıklama yaparak Zaporijya Nükleer Santrali çevresindeki tüm askeri faaliyetlere acilen son verilmesi çağrısı yaptı.
Guterres, söz konusu saldırıların devam etmesi durumunda bunun "derinden endişe verici sonuçlara yol açacağını" söyledi.
BMGK toplantısı öncesinde konuşan Guterres, "Santralin yakın çevresindeki tüm askeri faaliyetlerin acilen durması ve tesislerin ya da çevresinin hedef alınmaması çağrısında bulunuyorum" dedi.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ayrıca Zaporijya Nükleer Santrali'ndeki olası bir hasarın "sadece yakın çevresi için değil, bölge ve ötesi için de yıkıcı sonuçlara yol açacağı" konusunda uyardı.
"İş günüm, sürekli bir stres hali"
Mayıs ayından bu yana Rusya'nın kontrolünde bulunan nükleer santralde Ukraynalı teknikerler çalışmaya devam ediyor.
The Guardian'ın haberine göre, nükleer santrali işleten Ukrayna'nın devlet enerji şirketi Energoatom, Telegram kanalından bir açıklama yaparak santralin bulunduğu bölgenin dün beş kez vurulduğunu söyledi.
Tesiste çalışan iki kişi ile iletişime geçtiğini aktaran BBC de güvenlik sebebiyle gerçek adına haberde yer verilmeyen çalışanlardan Svitlana'nın kısa mesajında "İş günüm sürekli bir stres hali" dediğini kaydetti:
"Eskisi gibi çalışamıyorum. Geçen hafta işyerine gelemedim; tehlikeliydi... Cumartesi günü azot-oksijen santraline top atışı düzenlendi, bu da yangına sebep oldu. Mucize eseri, çalışanlar hayatta kaldı.
"Psikolojik durum zor... Askerler her yere ellerinde silahlarla gidiyor; aslına bakacak olursak herkese silah doğrultuluyor.
"Ukrayna askeri güçlerinin saldırmasını imkansız kılmak için askeri ekipmanlarını santral binalarının hemen altına konuşlandırdılar."
BBC'ye mesaj gönderen diğer çalışan Mykola da "Çalışanlar şu an Rusların esiri" değerlendirmesine bulundu:
"İnternet kesip sadece sabit hatlı telefonları bıraktılar; yalnızca bir yemek salonunda yemek var. Diğerlerini üsse dönüştürdüler."